Pragmatyka językowa 2700-M-DM-D2PRJE-DPR
Treści wykładu to między innymi: teoria aktów mowy (akty bezpośrednie i pośrednie) – konstatywy i performatywy; lokucja, illokucja i perlokucja wypowiedzi; presupozycje i implikatury; maksymy konwersacyjne i cele ich łamania; funkcje modalne i funkcje działania wypowiedzi; wpływ kontekstu i konsytuacji na rozumienie wypowiedzi.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student ma:
WIEDZĘ
1. Zna pojęcie języka w działaniu w odróżnieniu od języka traktowanego jako system znaków.
2. Zna teorię aktów mowy, funkcję performatywną i konstatywną wypowiedzi językowych, funkcje aktów bezpośrednich i pośrednich oraz teorię implikatur konwersacyjnych.
3. Zna funkcje modalne, funkcje działania i funkcje emotywne wypowiedzi.
4. Zna mechanizmy tworzenia sensów naddanych wypowiedzi – presupozycje i implikatury.
5. Zna wpływ kontekstu kulturowego na działania językowe, w tym mowę czasu, przestrzeni, mowę ciała. Zna pojęcie konotacji kulturowych.
6. Zna koncepcję (według E. Goffmana) człowieka jako aktora społecznego dialogu.
UMIEJĘTNOŚCI
1. Potrafi odczytywać sensy naddane wypowiedzi.
2. Potrafi odróżniać funkcje modalne wypowiedzi od funkcji informacyjnej.
3. Potrafi sprawnie działać komunikacyjnie m.in. poprzez ukrywanie sensów w wypowiedziach, których forma jest różna od treści odczytanej dosłownie.
4. Potrafi tworzyć teksty np. dziennikarskie, wykorzystujące metafory kognitywne, konotacje kulturowe i tzw. skrzydlate słowa.
5. Potrafi odczytywać i tworzyć teksty tzw. usytuowane, to jest takie, których cel illokucyjny zależy od sytuacji mówienia.
INNE KOMPETENCJE
Świadomość, że język służy nie tylko funkcji informacyjnej, lecz może być używany do wyrafinowanych nieraz gier słownych.
Kryteria oceniania
Sprawdzanie znajomości lektur oraz umiejętności kodowania i dekodowania sensów ukrytych wypowiedzi.
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
J.L. Austin, Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, tł. B. Chwedeńczuk, Warszawa 1993
A. Awdiejew, Gramatyka interakcji werbalnej, Kraków 2004
Awdiejew, Pragmatyczne podstawy interpretacji wypowiedzeń, Kraków 1987
Język polski. Kompendium, red. M. Derwojedowa, H. Karas, D. Kopcińska, Warszawa 2005, rozdz. IX: Pragmatyka
R. Kalisz, Pragmatyka językowa, Gdańsk 1993
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: