Historia książki i bibliotek 1 2700-L-IN-Z1HKB1
Stan i problematyka badań nad historią książki i bibliotek. Powstanie i rozwój pisma. Książka i biblioteka w starożytności (m.in. w Mezopotamii, Egipcie, Grecji i Rzymie). Książka i biblioteki średniowiecza europejskiego. Książka rękopiśmienna, księgozbiory i biblioteki w średniowiecznej Polsce. Książka ksylograficzna i problem wynalazku druku. Oficyna Jana Gutenberga i jej produkcja. Czynniki wpływające na rozwój drukarstwa europejskiego w XV wieku. Drukarstwo i biblioteki w XVI w. na świecie i w Polsce.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA - EFEKTY OBSZAROWE
- Ma uporządkowaną wiedzę ogólną, obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
- Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
- Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
- Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów
WIEDZA - EFEKTY KIERUNKOWE
- Posiada wiedzę ogólną w zakresie bibliologii i informatologii
- Ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu bibliologii i informatologii
- Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy
- Ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie bibliologii i informatologii oraz dyscyplin właściwych dla bibliotekoznawstwa i informacji naukowej
- Zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwe dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w zakresie bibliologii i informatologii oraz dyscyplin właściwych dla bibliotekoznawstwa i informacji naukowej
UMIEJĘTNOŚCI - EFEKTY OBSZAROWE
- Posiada umiejętność przygotowania typowych prac pisemnych w języku polskim i języku obcym, uznawanym za podstawowy dla dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, dotyczących zagadnień szczegółowych, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł
UMIEJĘTNOŚCI - EFEKTY KIERUNKOWE
- Potrafi rozpoznać różne typy dokumentów bibliotek i instytucji informacyjnych, przeprowadzić ich krytyczną analizę i interpretację z zastosowaniem typowych metod, w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno-kulturowym
KOMPETENCJE SPOŁECZNE - EFEKTY OBSZAROWE
- Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego regionu, kraju, Europy
- Uczestniczy w życiu kulturalnym, korzystając z różnych mediów i różnych jego form
KOMPETENCJE SPOŁECZNE - EFEKTY KIERUNKOWE
- Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego (ze szczególnym uwzględnieniem dorobku piśmienniczego) regionu, kraju, Europy
- Uczestniczy w życiu kulturalnym, korzystając z różnych mediów i różnych jego form
Kryteria oceniania
Konwersatorium.
Aktywny udział w zajęciach, zadawalająca znajomości materiału omawianego podczas zajęć oraz podanej literatury przedmiotu, pozytywny wynik z kolokwiów (cząstkowych i końcowego) oraz terminowe i poprane wykonanie zadanych zadań.
Dopuszczalna jedna nieobecność.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
W trakcie zajęć lista lektur może ulec rozszerzeniu.
Literatura podstawowa:
1. Jean G., Pismo - pamięć ludzkości, Wrocław 1994.
2. Bieńkowska B., Książka na przestrzeni dziejów, Warszawa 2005.
3. Bieńkowska B., Chamerska H., Tysiąc lat książek i bibliotek w Polsce, Wrocław 1992.
4. Szwejkowska H., Książka drukowana XV - XVIII w., Wrocław 1983.
5. Maleczyńska K., Zarys historii bibliotek XV - XVIII w., Wrocław 1976.
6. Żbikowska-Migoń A., Dzieje książki i jej funkcji społecznej. Wiek XVIII, Wrocław 1987.
7. Bednarska-Ruszajowa K., Uczyć – bawić – wychowywać. Książka i jej funkcje społeczne w Polsce w okresie Oświecenia, Kraków 2004.
8. Maleczyńska K., Książki i biblioteki w Polsce okresu zaborów, Wrocław 1992.
9. Kłossowski A., Na obczyźnie. Ludzie polskiej książki, Wrocław 1984.
10. Szwejkowska H., Wybrane zagadnienia z dziejów książki XIX-XX wieku. Wyd. 2, Warszawa 1979.
11. Kraśko N., Instytucje wydawnicze w II Rzeczypospolitej, Warszawa 2002.
12. Gaca-Dąbrowska Z., Bibliotekarstwo II Rzeczypospolitej. Zarys problemów organizacyjnych i badawczych, Wrocław 1983.
13. Starty bibliotek polskich w czasie II wojny światowej w granicach Polski z 1945 r. Wstępny raport o stanie wiedzy, oprac. B. Bieńkowska, red. A. Mężyński, Warszawa 1994, 2 t. Cz. 1: Analiza, Cz. 2: Tablice, cz. 3: Bibliografia; Informator o stratach bibliotek i księgozbiorów domowych na terytoriach polskich okupowanych w latach 1939-1945, red. B. Bieńkowska, Poznań 2000.
14. Kondek S. A., Papierowa rewolucja. Oficjalny obieg książek w Polsce w latach 1948-1955, Warszawa 1999.
Literatura uzupełniająca:
1. Friedrich J., Zapomniane pisma i języki, Warszawa 1958.
2. Mierzejewski A., Tajemnice glinianych tabliczek, Warszawa 1981.
3. Walker C.B.F., Pismo klinowe, Warszawa 1998.
4. Bonfante L., Pismo etruskie, Warszawa 1999.
5. Davies W.V., Egipskie hieroglify, Warszawa 1998.
6. Andrzejewski J., Księga Umarłych kapłana-pisarza Neferhotepa, Kraków 1951.
7. Świderkówna A., Nowicka M., Książka się rozwija, Wrocław 1970.
8. Konik E., Książka starożytnych Greków i Rzymian, w: Książka jej dzieje i funkcja społeczna, Wrocław 1975, s. 23-44.
9. Witruwiusz, O architekturze Ksiąg dziesięć. - Warszawa, 1956.
10. Bielawski J., Książka w świecie Islamu, Wrocław 1991.
11. Głombiowski K., Szwejkowska H., Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu. Wyd. 3, Warszawa 1983.
12. Pirożyński J., Johannes Gutenberg i początki ery druku, Warszawa 2002.
13. E. Potkowski, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa 1984.
14. Tondel J., Historia książki i bibliotek. Wybór źródeł, cz. 1, Inwentarz katedry krakowskiej z 1100 r., s. 177-178.
15. Bieńkowska B., Staropolski świat książek, Wrocław 1976.
16. M. Juda, Karta tytułowa staropolskiej książki drukowanej, "Odrodzenie i Reformacja w Polsce" 2002, t. 46.
17. T. Ulewicz: Wśród impresorów krakowskich doby renesansu, Kraków 1977.
18. J. Dłużyk, Z dziejów cenzury w Krakowie w wiekach XV- XVI, "Rocznik Biblioteki PAN w Krakowie", z. 2, 1956, s. 395-400.
19. P. Buchwald- Pelcowa, Cenzura w dawnej Polsce. Miedzy prasą drukarską a stosem, Warszawa 1997.
20. K. Bednarska- Ruszajowa, Książka zakazana w odbiorze czytelniczym oświeconych uczonych, w; Piśmiennictwo - systemy kontroli - obiegi alternatywne, j. Kostecki, A. Brodzka, Warszawa 1992, t. II.
21. L. Grzebień, Organizacja bibliotek jezuickich na ziemiach polskich od XVI- XVIII wieku, "Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne", t. 30, 1975, t. 31, 1975.
22. S. Gębarowicz, Na śladach polskich bibliotek królewskich, "Roczniki Biblioteczne", nr 4, 1970.
23. A. Kawecka- Gryczowa, Biblioteka ostatniego Jagiellona..., Wrocław 1988.
24. I. Komasara, Jan III Sobieski - miłośnik ksiąg, Wrocław 1982.
25. J. Kozłowski, Szkice o dziejach Biblioteki Załuskich, Wrocław 1986.
26. A. Jazdon, Pruskie prawa cenzuralne, prasowe i proceduralne w Wielkim Księstwie Poznańskim w i połowie XIX wieku, "Roczniki Biblioteczne", 1989, z. 1-2.
27. M. Lech, Ludzie druku i książki w Królestwie Polskim 1869-1905, Warszawa 1983.
28. A. Aleksiewicz: Kontakty wydawców i drukarzy lwowskich z cenzurą w pierwszej połowie XIX w., w: Kraków - Lwów: książki, czasopisma biblioteki XIX i XX wieku. T.6, cz.1.- Kraków, 2003.- s. 9-27.
29. M. Kośka, Adam Tytus Działyński. Karol Marcinkowski, Warszawa 2003.
30. Kosiński J., Biblioteka fundacyjna Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, Wrocław 1971.
31. J. M. Lech, Księgarze i księgarnie w Królestwie Polskim, Warszawa 1980.
32. Mlekicka M., Wydawcy książek w Warszawie w okresie zaborów, Warszawa 1987.
33. A. Aleksiewicz: Próba charakterystyki zbiorowości drukarzy Lwowa w XIX w, w: Kraków-Lwów: książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku. T.4 .- Kraków: Wydaw. Nauk. PWN, 1999 .- (Prace Monograficzne / WSP im. Komisji Edukacji Narodowej) .- s. 11-21.
34. W. Szelińska: Drukarstwo Krakowskie 1474 – 1974 (tylko XIX w.), Kraków 1974.
35. J. Wiercińska, Sztuka i książka, Warszawa 1986.
36. A. Sierkowska, Wyspiański -artysta książki, Warszawa 1970.
37. J. Sowiński, Sztuka typograficzna Młodej Polski, Wrocław 1982.
38. Dzieje prasy polskiej, red. J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka, Warszawa 1988.
39. Biblioteki naukowe w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939-1945. Wybór dokumentów źródłowych. Wybór i oprac. A. Mężyński, przy współpr. H. Łaskarzewskiej, Warszawa 2003.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: