Teoria komunikacji społecznej 2700-L-DM-D1TKSP
WYKŁADY
Teoria, tradycje komunikacyjne (socjopsychologiczna, cybernetyczna, retoryczna, semiotyczna, socjokulturalna, krytyczna, fenomenologiczna), ograniczenia, symboliczna konwergencja
Komunikacja interpersonalna: symboliczny interakcjonizm, skoordynowane gospodarowanie znaczeniem, teorie niespełnionych oczekiwań i interpersonalnego oszustwa, przetwarzanie poznawcze (konstruktywizm), kształtowanie związku (teorie penetracji społecznej i redukowania niepewności), utrzymywanie związku (podejście interakcyjne i dialektyka relacji), wywieranie wpływu (teoria oceny społecznej, model szans rozpracowywania przekazu)
Komunikacja grupowa i publiczna: grupowe podejmowanie decyzji (perspektywa funkcjonalna, adaptacyjna teoria strukturyzacji), komunikowanie się w organizacji (teoria systemów informacyjnych, podejście kulturowe, krytyczna teoria komunikacji), retoryka publiczna (retoryka Arystotelesa, dramatyzm, paradygmat narracyjny)
Komunikacja masowa: media a kultura (determinizm technologiczny, semiotyka, badania kulturowe), efekty działania mediów (teorie kultywowania postaw i ustalania hierarchii ważności), media i ludzie
Kontekst kulturowy: komunikacja międzyludzka (teorie kontroli niepewności, negocjowania twarzy i kodów językowych), płeć i komunikacja (dialekty rodzajowe, teorie punktu widzenia i zagłuszanej grupy)
ĆWICZENIA
Zajęcia wprowadzające – ustalenie zasad przygotowywania prezentacji i debat, komunikacja mailowa, afiliacja i właściwe zwracanie się do osób z otoczenia
1. Komunikacja społeczna – założenia teoretyczne (definicje, nadawca, odbiorca, przekaz, intencja, kodowanie, odbiór, dekodowanie, interpretacja, feedback), środki komunikowania (rys historyczny: pierwsze formy, druk, nowe i nowe nowe media, social media), formy, modele, typologie, rola i funkcje komunikowania, komunikaty interakcyjne, interpretacja przekazów, modyfikatory, artefakty, stereotypy (rodzaje, funkcje, przeciwdziałanie), płeć a style komunikowania się,
2. Komunikacja werbalna i niewerbalna, kody komunikacyjne – aspekty, kategorie i różnice, kody komunikacyjne, sygnały i sytuacje, klasyfikacja (kinezjetyka, proksemika, parajęzyk), semiotyka, kody, znaki, symbole i mity, pojęcia: metafora, metonimia, sygnifikacja, denotacja i konotacja, mity dotyczące komunikowania a rzeczywistość, rodzaje, cele, etyka komunikowania, informowanie, wywieranie wpływu (osoby, zasady), perswazja i jej strategie, zachowania komunikacyjne i współdziałanie, kodeksy etyczne zwyczajowe i określone, komunikowanie w małych grupach
3. Media i komunikacja masowa – wartości społeczne, przekazy masowe, motywy użytkowania mediów i struktura społeczna publiczności / audytorium na przestrzeni lat, oddziaływanie środków masowego przekazu, teorie skuteczności, społeczeństwo informacyjne / masowe / sieciowe / medialne, wykluczenie społeczne, teorie bazowe mediów, rytualizacja i schematyzm, oddziaływanie i efekty mediów (interakcje społeczne, teoria dwustopniowego przepływu, teoria spirali milczenia, efekt trzeciej osoby), recepcja treści i luka informacyjna
4. Komunikacja interpersonalna - kształtowanie wizerunku, znaczenie mowy ciała, 11 taktyk autoprezentacji, kompetencje osobiste i komunikacyjne, schematy komunikacji, zasady skutecznej komunikacji, techniki efektywnego słuchania, bariery w przekazie (wieloznaczność, osobista perspektywa, język - żargon/specjalistyczny, brak precyzji, różnorodność społeczna, asynchronizm przekazu, niepoprawność formułowania przekazów), bariery w odbiorze (słuch fonematyczny, filtrowanie, interpretacja, nieuwaga, krytycyzm, skojarzenia), interakcja (płaszczyzny, podstawy, typy, budowanie relacji, związków i więzi, dynamika, pojęcia: lokucja, illokucja, perlokucja,)
5. Komunikacja polityczna / społeczna – definicja, funkcje i schematy, public affairs, lobbing, mobbing, media polityczne, perswazja i programowanie neurolingwistyczne, badania opinii publicznej, debaty i wystąpienia publiczne, mediatyzacja polityki, rola mediów w kampaniach wyborczych i sytuacjach kryzysowych, kampanie społeczne (idee, funkcje, język przekazu),
6. Propaganda i manipulacja – definicje, funkcje, propaganda vs. informacje, język, wolność mediów, Reporterzy bez barier, przeciwdziałanie, postprawda, manipulacja, wojna psychologiczna, pranie mózgów, wywieranie wpływu, fake newsy, przecieki, rodzaje i konstrukcja przekazów , obiektywizm, analiza treści,
7. Komunikacja marketingowa – reklama i jej znaczenie w komunikacji (formy, cele, modele, kryptoreklama, product placement, ograniczenia, komercjalizacja i mitologizacja reklamy), branding i rebranding, design thinking, content marketing, storytelling, blogging i influencerstwo, marketing bezpośredni, komunikacja wizualna, konsumpcjonizm,
8. Komunikacja biznesowa, public relation – definicje, rola i narzędzia, relacje i komunikacja z otoczeniem, media relations i zmiana modelu pracy dziennikarzy, komunikacja wewnętrzna, audyt komunikacyjny, e-PR, komunikacja przez media vs. przekaz bezpośredni, sponsoring, opinie i monitorowanie mediów, zarządzanie kryzysowe, employer branding, corporate identity
9. Komunikacja kulturowa – symbolizacja, wartości, normy i typologie kulturowe, zmiany technologiczne i kulturowe (industrializacja, uniformizacja, urbanizacja), globalizacja kultury, kultura a zmiany pokoleniowe, popkultura (zmiany stylu życia, muzyka, ikony), multimedialność, multiscreening, subkultury, komunikowanie międzykulturowe, pojęcia: akulturacja, dekulturacja, szok kulturowy, ksenofilia, asymilacja,
10. Komunikacja cyfrowa – zmiany w komunikacji, cyberkomunikacja, cyberbezpieczeństwo, charakterystyka zagrożeń związanych z rozwojem mediów cyfrowych, bezpieczny dostęp do danych, ryzyka i zagrożenia związane z treściami cyfrowymi, dark net, dark web, treści nielegalne, piractwo w sieci, monetyzacja danych, dezinformacja – przyszłość regulacji, zarządzanie informacją na swój temat
11. Skutki i zmiany w procesie komunikowania –agresja i przemoc (teorie przemocy w tv, Katharsis, powstrzymywania, wzmocnienia, braku wpływu, rozhamowania, stymulacji, desensytyzacji czyli odwrażliwienia, uczenia się, modelowania), terroryzm, zmiana w interakcjach społecznych, wpływ internetu na problemy w komunikowaniu się
12. Błędy i bariery w komunikowaniu – dyskwalifikacja, mixtification, przekaz paradoksalny, stan równowagi, kategoryzacja, generalizacja, petryfikacja, uwarunkowania organizacyjne, błędy atrybucyjne, zniekształcenia poznawcze, heurystyka dostępności, redukcja przyczyn, stronniczość osądów, sprzeczne treści i wypowiedzi, rozbieżności w interpretacji, uzgadnianiu wiedzy i przekonań, dezaprobata rozmówcy i głoszonych tez.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu przedmiotu (wykładu i ćwiczeń) student:
WIEDZA
1. wie co to jest dyskurs i na czym polega rola różnych formuł i konwencji
gatunkowych w konstruowaniu przekazów, opisywaniu rzeczywistości,
wyrażaniu emocji oraz krytycznym dekodowaniu przekazów przez różne
grupy odbiorców,
2. zna główne cechy różnicujące poszczególne typy komunikowania
społecznego oraz właściwe dla nich media i kanały komunikacji,
3. zna podstawowe teorie wyjaśniające rolę autoprezentacji i konstrukcji
własnej tożsamości poprzez rozmaite zachowania komunikacyjne w
różnych sytuacjach i układach komunikacyjnych,
4. wie jak kształtuje się dynamika interakcji i budowania więzi społecznych
w procesach komunikacyjnych w ramach związków interpersonalnych
oraz w relacjach grupowych,
5. wie na czym polega specyfika komunikacji sieciowej oraz jak technologie
cyfrowe zmieniają charakter przekazu oraz relacje między różnymi
uczestnikami wymiany informacji w sieci,
6. wie jakie jest miejsce i rola mediów masowych w funkcjonowaniu
nowoczesnego systemu społecznego,
7. zna najważniejsze teorie efektów mediów, użytkowania mediów oraz
wpływu mediów na interakcje i środowisko społeczne.
UMIEJĘTNOŚCI
1. potrafi rozpoznawać intencje nadawcy, czynniki i okoliczności
warunkujące jego działanie, jawne i ukryte treści przekazu,
wieloznaczność i wielopoziomowość struktur tekstowych, zależność
tekstu od kontekstu, nastawienie i reakcje różnych grup odbiorców,
możliwe i prawdopodobne efekty różnych przekazów w różnych
społecznych układach odniesienia;
2. potrafi analizować działanie mechanizmów dyskursywnych, a w
szczególności dekonstruować znaczenie komunikacyjnych zachowań
człowieka, rekonstruować „modele mentalne” nadawcy, wzory interakcji
komunikacyjnych „wymuszanych” przez przekazy, różne postacie władzy
symbolicznej sprawowanej przez media, wyniki badań telemetrycznych;
3. umie wyjaśniać uwarunkowanie, przebiegi i następstwa procesów
komunikacyjnych w skali mikro (interakcje interpersonalne), mazzo
(interakcje w małych grupach) i makro (komunikowanie masowe w
systemie społecznym), a także zmiany procesów komunikowania
wynikające z rozwoju społeczeństwa sieciowego (Internet, konwergencja
mediów, multimedialność).
INNE KOMPETENCJE
1. rozumie działania i strategie komunikacyjne różnych aktorów
społecznych kształtujących otaczającą rzeczywistość,
2. rozumie motywacje do podejmowania i prowadzenia działań
komunikacyjnych w różnych sytuacjach społecznych i kontekstach
medialnych zgodnych z podstawowymi normami społecznymi i
standardami etycznymi,
3. dysponuje modelami pozwalającymi na programowanie własnej kariery
zawodowej w świecie mediów, w tym zwłaszcza identyfikowanie
głównych barier awansu zawodowego oraz wyznaczników sukcesu
medialnego.
Kryteria oceniania
Wykłady – egzamin pisemny, testowy
Ćwiczenia – przygotowanie prezentacji oraz kolokwium końcowe pisemne
Literatura
LITERATURA PODSTAWOWA (WYKŁADY)
Griffin, E.A., Podstawy komunikacji społecznej, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2003
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA (ĆWICZENIA)
Adams K., Galanes GJ., Komunikacja w grupach, PWN, Warszawa 2008
Baney J., Komunikacja interpersonalna, ABC Wolters Kluwer business / IPS, Warszawa 2009
Budzanowska-Drzewiecka M., Marcinkowski A.,Motyl-Adamczyk A., Różnice kulturowe w komunikacji biznesowej, Wyd.UJ, Kraków 2016
Budzyński W. Public Relation, wizerunek, reputacja, tożsamość, Poltext, Warszawa 2018
Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2001.
Dobek-Ostrowska B., Komunikowanie polityczne i publiczne. Warszawa 2007.
Dobek-Ostrowska B., Podstawy komunikowania społecznego, Astrum , Wrocław 2004
Doliński D., Psychologiczne mechanizmy reklamy, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2003
Gawroński S., Media relations, współpraca dziennikarzy i specjalistów PR, Rzeszów 2006
Goban-Klas T: Media i komunikowanie masowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2008.
Golka M.,Bariery w komunikowaniu i społeczeństwo dezinformacyjne, PWN, 2008
Jakubowicz K., Media publiczne i profesjonalne, Warszawa 2007
Kunczik M. i ZipfelA., Wprowadzenie do nauki o dziennikarstwie i komunikowaniu, Scholar, Warszawa, 2000
Lusińska A. Kampanie społeczne w służbie publicznej. Komunikowanie rządowe w Polsce w latach 1994-2015 z wykorzystaniem informacyjnych kampanii społecznych, CeDeWu 2019
McQuail D., Teoria komunikowania masowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2007.
Michalczyk S., Społeczeństwo medialne. Studia z teorii komunikowania masowego. Śląsk. Katowice 2008
Mikułowski Pomorski J., Jak narody porozumiewają się ze sobą w komunikacji międzykulturowej i komunikowaniu medialnym, Universitas, Kraków 2012
Młyniec E., Opinia publiczna. Wstęp do teorii., Wydawnictwo Forum Naukowe, 2001
Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K.- Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności. Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa, 2007
Mrozowski M., Media masowe. Władza, rozrywka i biznes., Oficyna Wydawnicza ASPRA, Warszawa 2001.
Ogonowska A., Edukacja medialna. Klucz do rozumienia społecznej rzeczywistości, Kraków 2003
Olędzki J., Tworzydło D., Public Relations. Znaczenie społeczne i kierunki rozwoju., Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006
Ollivier B., Nauki o komunikacji, Oficyna naukowa 2010
Pisarek W., Wstęp do nauki o komunikowaniu. Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne. Warszawa 2008
Płudowski T. Komunikacja Polityczna w Amerykańskich Kampaniach Wyborczych, PWN 2008
Stawik A., Lobbing w strategiach przedsiębiorstw., Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009
Stewart J., Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, PWN 2006
Wojcik Krystyna., Public Relations. Wiarygodny Dialog z otoczeniem., Wolters Kluwer Polska, warszawa 2013
Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa 2002
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: