Controlling w organizacji 2600-MRCz1conC
W ramach wprowadzenia omówiona zostanie istota i rozwój controllingu w organizacji (różne ujęcia definicji controllingu, zasadnicze cele stosowania controllingu, główne zadania i funkcje controllingu w przedsiębiorstwie, controlling a rachunkowość finansowa i zarządcza, etapy rozwoju controllingu, rozwój controllingu w Polsce). Kolejnym zagadnieniem przedmiotu będzie klasyfikacja systemów controllingu (controlling strategiczny i operacyjny, - controlling w ujęciu funkcjonalnym, rodzaje i zadania controllingu finansowego). Omówione zostaną warunki zastosowania controllingu w przedsiębiorstwie (modyfikacja struktury zarządzania, tworzenie ośrodków odpowiedzialności za koszty, przychody, zyski oraz inwestycje, wymagania raportów controllingu, zasady tworzenia informacji kontrolno – decyzyjnej). Uzupełnieniem aspektów organizacyjnych controllingu będą organizacyjne aspekty funkcjonowania controllingu w przedsiębiorstwie (zadania controllera, miejsce controllera w strukturze organizacyjnej podmiotu, etapy implementacji controllingu w przedsiębiorstwie, etapy prac controllingowych w przedsiębiorstwie).
Zasadniczą część przedmiotu stanowić będzie omawianie głównych narzędzi controllingu finansowego (budżetowanie – cele i rodzaje, metody analizy odchylenia kosztów, kontrolno – wynikowe rachunki marż pokrycia, metody analizy czynnikowej marż pokrycia, próg rentowności i margines bezpieczeństwa finansowego, wskaźniki ekonomiczne, rola balanced scorecard w pomiarze dokonań strategicznych). Ważnym zagadnieniem przedmiotu jest omówienie metod oceny projektów inwestycyjnych oraz budżetowania operacyjnego jako kluczowego instrumentu controllingu w praktyce gospodarczej.
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Student/Studentka po ukończeniu kursu:
W zakresie wiedzy:
• poprawnie posługuje się terminologią z zakresu controllingu (K_W01)
• identyfikuje i opisuje w sposób pogłębiony teorie, modele ekonomiczne i instrumenty wykorzystywane w controllingu (K_W03)
• rozpoznaje warunki i możliwości zastosowania controllingu w organizacji (K_W05)
• opisuje rolę controllingu w podejmowaniu decyzji finansowych ze szczególnym uwzględnieniem różnic między controllingiem operacyjnym a finansowym, a także zależności między controllingiem a rachunkowością finansową i zarządczą (K_W05)
• rozróżnia kluczowe narzędzia controllingu finansowego (m.in. budżetowanie, analiza odchyleń kosztów, rachunki marż pokrycia, analiza progu rentowności) (K_W05)
• opisuje warunki i zasady wdrażania systemów controllingu w przedsiębiorstwach, w tym tworzenie ośrodków odpowiedzialności za koszty, przychody, zyski i inwestycje (K_W05)
W zakresie umiejętności:
• rozwiązuje złożone i nietypowe problemy związane z kluczowymi funkcjami w organizacji w oparciu o wiedzę dotyczącą controllingu (K_U01)
• analizuje złożone procesy i zjawiska w organizacji stosując właściwy dobór instrumentów controllingu (K_U02)
• stosuje narzędzia operacyjne i strategiczne controllingu, takie jak rachunek kosztów, kalkulacja kosztów, budżetowanie, analiza odchyleń, rachunki marż pokrycia oraz metody oceny projektów inwestycyjnych w celu diagnozowania i wspierania procesów decyzyjnych w organizacji (K_U03)
• przygotowuje i analizuje informacje zarządcze dotyczące problemów decyzyjnych związanych z funkcjonowaniem organizacji wraz z rekomendacjami rozwiązań dla menedżerów w ramach systemu controllingu (K_U06)
W zakresie kompetencji społecznych:
• krytycznie ocenia założenia ex-ante, metody, techniki oraz wyniki przygotowanej informacji zarządczej oraz zachowuje zawodowy sceptycyzm przy wykorzystaniu instrumentów controllingu i w procesach decyzyjnych (K_K01)
• promuje zachowywanie standardów etycznych i przepisów prawa w sporządzaniu analiz i raportów oraz korzystania z instrumentów controllingu (K_K05)
Kryteria oceniania
Efekty uczenia się będą weryfikowane w teście wyboru na koniec wykładów i na bieżąco za pomocą zadań wykonywanych przez uczestników podczas ćwiczeń. Dodatkowo uczestnicy dostają plusy za aktywność na zajęciach, które podwyższają im końcową ocenę. Ocena z zaliczenia ćwiczeń jest wynikową:
20% praca na zajęciach;
80% kolokwium końcowe.
Literatura
Podstawowe pozycje:
1. Sierpińska M., Sierpińska A., Węgrzyn R., Controlling finansowy w przedsiębiorstwie, PWN Warszawa 2019.
2. Finansowanie, budżetowanie i ocena efektywności projektów rozwojowych, pod red. Cieślik R., Postula M., Difin Warszawa 2016.
3. Controlling w działalności przedsiębiorstwa – praca zbiorowa pod redakcją E. Nowaka, PWE, Warszawa 2011.
4. Sierpińska M., Niedbała B., Controlling operacyjny w przedsiębiorstwie. PWN, Warszawa 2002.
5. Dobija M., Rachunkowość zarządcza i controlling. PWN, Warszawa 2002.
6. Rogowski W., Rachunek efektywności inwestycji - Wyzwania teorii i potrzeby praktyki, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
Pozycje uzupełniające:
1. Listkiewicz J., Listkiewicz S., Niedziółka D., Szymczak P.: Planowanie, Finansowanie, Wycena. Project finance, Corporate Finance, ODDK, Gdańsk 2004.
2. Marcinek K., Foltyn-Zarychta M., Pera K., Saługa P., Tworek P., Ryzyko w finansowej ocenie projektów inwestycyjnych. Wybrane zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2010.
3. Vollmuth H. J. Controlling. Instrumenty od A do Z, Placet, Warszawa 1997.
4. Nowosielski S., Zarządzanie produkcją - ujęcie controllingowe. AE we Wrocławiu, Wrocław 2001.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: