Psychologia emocji i motywacji 2500-PL-PS-OB2Z-4-OG

Blok 0 – Wprowadzenie do Emocji i Motywacji (wykłady 1-3)
Temat 1: Wprowadzenie w problematykę psychologii Emocji
• miejsce psychologii emocji wśród innych dziedzin psychologii
• wstępna charakterystyka podstawowych pojęć
• zróżnicowanie stanów emocjonalnych
• sposoby rozumienia emocji – podejście biologiczne, komponentowe, motywacyjne, ewolucyjne i społeczne;
Temat 2: Wprowadzenie w problematykę psychologii Motywacji
• ujęcie motywacji w najważniejszych systemach teoretycznych
• mechanizmy motywacyjne oparte o przywracanie/ zaburzanie równowagi
Blok I: Emocje (wykłady 4-8)
Temat 3: Ewolucja i ekspresja emocji
• powstawanie emocji i ich funkcja
• emocje jako „ewolucyjny bagaż”;
• ekspresja emocjonalna – badania Paula Ekmana; kulturowa uniwersalność i unikalność ekspresji emocjonalnej;
Temat 4: Biologia emocji
• Doświadczenia emocjonalne zwierząt,
• Zróżnicowanie funkcji dwóch półkul mózgowych i jego związki ze zróżnicowaniem emocji; prawa i lewa półkula jako podstawa tzw. asymetrii negatywno-pozytywnej
• „Droga dolna” i „droga górna” impulsów wzbudzających emocje (LeDoux, 1994/1998)
• Natura emocji opartych o procesy podkorowe: afekty pierwotne jako emocje bez świadomości, wyprzedzające świadome rozpoznawanie
• Natura emocji opartych o procesy korowe: świadome odczuwanie afektów i afekty wtórne, pochodne od świadomego przetwarzania informacji
Temat 5: Emocje nieświadome
• Kwestia nieświadomości emocji,
• Zjawiska poza świadome: podprogowe, poza zakresem uwagi, poza zdolnością rozpoznawania
• Badania nad zjawiskiem primingu
• Nieświadomość źródeł emocji, ich przebiegu, ekspresji i wpływów
Temat 6: Emocje i procesy poznawcze
• Specyfika procesów poznawczych w sytuacji wzbudzania afektu - przegląd badań
• Modele związków emocje - poznanie
• Wpływ emocji na zachowania społeczne
• Emocje i twórczość
Blok II: Równowaga (wykłady 9-10)
Temat 7: Homeostaza biologiczna i instynkty
• Ograniczenie samowystarczalności organizmu – zapotrzebowanie na gratyfikację z zewnątrz jako podstawa regulacji
• Homeostaza biologiczna jako źródło afektów i popędów pierwotnych
• Mechanizmy hedonistyczne – zdolność reagowania na podniety
Temat 8: Równowaga poznawcza
• Pojęcie homeostazy psychologicznej, potrzeby emocjonalne jako wtórne popędy
• Pojęcie i mechanizm motywacji deprywacyjnej
• Znaczenie odkryć Freuda dla psychologii motywacji – zdolność wyparcia i mechanizmy obronne
• Inne procesy samooszukiwania
Temat 9: Potrzeba aprobaty i uznania
• Wyższe potrzeby homeostatyczne
• Samoocena
• Homeostaza w świecie społecznym, relacje między ludźmi
• Teoria Lewina i Murraya
Temat 10: Regulacja i kontrola emocji
• Pojęcie kontroli i regulacji emocji
• Model regulacji emocji Grossa
• Regulacja automatyczna i wolicjonalna

Blok III: Uczucia (wykłady 11-13)
Temat 11: Poznawcze teorie emocji
• Procesy korowe jako podstawa wartościowań i motywacji („droga górna” LeDoux)
• Dwuczynnikowa teoria emocji Schachtera
• Rola werbalizacji i koncepcja Lazarusa
Temat 12: Standardy wartościowania
• Pojęcie oceniania, standardy ewaluacji
• Afektywne i intelektualne podstawy oceniania zjawisk
Blok IV: Poza równowagą (wykłady 14-15)
Temat 13: Motywacja oparta o stawianie celów
• Transgresja
• Potrzeby a cele
• Idee, wartości i ideały jako wyznaczniki celów
• Standardy i specyfika mechanizmów samokontroli
Temat 14: Potrzeba osiągnięć i władzy
• Sposoby podejmowania ryzyka
• Motywacja wewnętrzna, motywacja osiągnięć;
• Motywacja w obszarze edukacji
• Konflikty motywacyjne;
Temat 15: Złożone struktury motywacyjne; Motywacja a wola
• Źródła altruizmu
• Rozwój intelektualny jako czynnik konieczny dla nabycia umiejętności przyjmowania perspektywy drugiej osoby
• Empatia emocjonalna i poznawcza
• Rozszerzony poznawczy model motywacji (Rheinberg)

Rodzaj przedmiotu

obowiązkowe

Efekty kształcenia

Wiedza. Student
- zna podstawowe pojęcia dotyczące genezy, przebiegu i konsekwencji procesów emocjonalnych i motywacyjnych
- zna najważniejsze zagadnienia związane z procesami emocjonalnymi i motywacyjnymi
- zna główne koncepcje emocji i uczuć oraz motywacji opartych o regulację homeostatyczną i heterostatyczną
Umiejętności. Student
- potrafi wyjaśnić mechanizmy powstawania reakcji emocjonalnych i uczuciowych
- prawidłowo różnicuje emocje proste od złożonych, pierwotne od wtórnych
- prawidłowo wyjaśnia konsekwencje działania homeostatycznego i heterostatycznego mechanizmu motywacyjnego w codziennym funkcjonowaniu człowieka
Postawy. Student
- zachowuje krytycyzm wobec teorii dotyczących procesów emocjonalnych i motywacyjnych
- rozpoznaje wady i zalety różnych teorii opisujących emocje i uczucia oraz teorii motywacji

Kryteria oceniania

Egzamin testowy wielokrotnego wyboru (punktowany na podstawie pełnej zgodności z kluczem) lub egzamin pisemny w postaci pytań otwartych

Literatura

BLOK I
LeDoux, J. (1999). Mózgowe reakcje poznawczo-emocjonalne. W: P. Ekman i R. J. Davidson (Red.) Natura emocji.(str. 190-197), Gdańsk: GWP.
LeDoux, J. (2017). Lęk: Neuronauka na tropie źródeł lęku i strachu. Rozdział 2 i 3.(str. 63-160), Kraków: Copernicus Center Press.
Murphy, S.T., Zajonc, R.B. (1994). Afekt, poznanie i świadomość. Przegląd Psychologiczny, 3, 261-299.
Zajonc, R.B.(1999). Dowody na istnienie emocji nieświadomych. W: P. Ekman i R. J. Davidson (Red.) Natura emocji. (str. 250-253), Gdańsk: GWP
Uzupełniająco:
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina (Dodatek C Mechanizm powstawania strachu, s. 454-458)
Łosiak, W. (2007). Psychologia Emocji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Rozdział 1 – 3, 7- 9.
BLOK II
Maruszewski, T., Doliński, D., Łukaszewski, W., Marszał-Wiśniewska, M. (2008). Emocje i Motywacje. W: D. Doliński, J. Strelau (Red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. GWP Rozdział 7.6 – 7.7.
Kossowska, M. (2011). Motywacyjne i poznawcze źródła zachowań konsumenckich. W: A. Falkowski, T. Zaleśkiewicz (red.), Psychologia poznawcza w praktyce (s.333 – 352). Warszawa: PWN.
Doliński, D. (2011). Regulacja Emocji. W: D. Doliński, W. Błaszczak (red). Dynamika emocji: teoria i praktyka. (s.31-42). Warszawa: PWN.
Uzupełniająco:
Franken, R. (2006). Psychologia motywacji. Gdańsk: GWP. Rozdział 2 – 5.
BLOK III
Jarymowicz, M. (1997). Dociekania nad naturą emocji: o emocjach bez świadomości i emocjach bez spontaniczności. Czasopismo Psychologiczne, 3, 153-163.
Jarymowicz, M., Imbir, K. (2010) Próba taksonomii ludzkich emocji. Przegląd Psychologiczny, 53, 4, 439-461.
Tokarz, A. (2011). Procesy emocjonalne w aktywności twórczej. W: D. Doliński, W. Błaszczak (red). Dynamika emocji: teoria i praktyka. (s.303-342). Warszawa: PWN.
Uzupełniająco:
Gołąb, A., Reykowski, J. (1985). Studia nad rozwojem standardów ewaluatywnych. Wrocław: Ossolineum. (geneza i rozwój standardów - str. 12-31).
Łosiak, W. (2007). Psychologia Emocji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne. Rozdział 4 – 6, 10.
Imbir, K. (2016). From heart to mind and back again. A duality of emotion overview on emotion-cognition interactions. New Ideas in Psychology, 43, 39-49
BLOK IV
Maruszewski, T., Doliński, D., Łukaszewski, W., Marszał-Wiśniewska, M. (2008). Emocje i Motywacje. W: D. Doliński, J. Strelau (Red.), Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1. GWP Rozdział 7.8.
Wieczorkowska – Nejtard, G. (1998). Inteligencja motywacyjna. Warszawa: Wydawnictwa ISS UW. (Strategie wyboru celu, str. 13-23).
Uzupełniająco:
Franken, R. (2006). Psychologia motywacji. Gdańsk: GWP. Rozdział 12 – 14.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2500-PL-PS-OB2Z-4-OG w USOSweb