Filozofia 2500-PL-PS-OB1Z-5
Wykład jest przeznaczony dla studentów wydziału psychologii i umożliwia zdobycie wiedzy na temat filozoficznych problemów związanych z tą dziedziną wiedzy. Celem wykładu jest przekazanie studentom psychologii wiedzy na temat wybranych koncepcji filozoficznych, w szczególności: koncepcji z zakresu filozofii człowieka, filozofii umysłu oraz filozofii nauki.
Zagadnienia:
I. Klasyczny racjonalizm
Wiedza jako odzwierciedlenia ładu panującego w świecie przy uznaniu dualizmu umysł-ciało. Przekonanie o rozumności świata i jego uporządkowaniu wywodzi się od Heraklita, który wprowadził do filozofii pojęcie rozumu (logos), który rządzi światem. Przedstawicielami klasycznego racjonalizmu byli Platon (427 - 347 p.n.e.) oraz Arystoteles (384 - 322 p.n.e.).
II. Nowożytny empiryzm
Wiedza jako efekt bodźców zmysłowych.
Współczesna koncepcja empiryzmu została wysunięta przez Francisa Bacona (1561- 1626) , a następnie rozwinięta przez Johna Locke’a (1632 -1704), George’a Berkeleya oraz Davida Hume’a (1711 – 1776).
III. Oświecenie oraz idea postępu
Wiedza jako emancypacja rozumu.
Wg Immanuela Kanta (1724 - 1804) człowiek jest istotą rozumną, zdolną do samodzielnego działania, ale nigdy tych możliwości nie wykorzystał. Emancypacja rozumu ma umożliwić radykalną przemianę we wszystkich dziedzinach życia. Antoine Condorcet (1743 - 1794) spopularyzował teorię postępu, której kluczem była kumulatywna teoria poznania.
IV. Ewolucjonizm
Człowiek jest jednym z gatunków zwierząt.
Artur Schopenhauer (1788 – 1860) uznał, że ludzie mają bezpośredni dostęp jedynie do własnego wnętrza. Człowiek jest uwarunkowany podstawowymi irracjonalnymi popędami. Ewolucjonizm Herberta Spencera (1820 – 1903) wskazał, że ewolucja polega na stopniowym, różnicowaniu się części.
V. Współczesna filozofia nauki
Problemy współczesnej filozofii nauki odnoszą się do teorii poznania (behawioryzm-kognitywistyka), uwzględniają problem czasu i sposobu rozwijania wiedzy (ewolucja - rewolucja), odnoszą się także do relacji pomiędzy wiedza i władzą.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Nabyta wiedza:
- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze filozofii człowieka;
- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze filozofii umysłu;
- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze filozofii człwieka;
Nabyte umiejętności:
- umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego;
- poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną
- stosuje podstawowe typowe strategie argumentacyjne oraz uzasadnia i krytykuje uogólnienia w świetle dostępnych świadectw;
- wykrywa zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturowymi;
- samodzielnie formułuje i stawia tezy filozoficzne oraz artykułuje własne poglądy;
- konstruuje i rekonstruuje różnego rodzaju argumentacje, odwołując się do podstawowych przesłanek danego stanowiska
Nabyte kompetencje społeczne:
- zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego;
- jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów;
- na podstawie twórczej analizy nowych sytuacji i problemów samodzielne formułuje propozycje ich rozwiązania;
- samodzielnie podejmuje i inicjuje działania badawcze;
- efektywnie organizuje własną pracę i krytycznie ocenia jej stopień zaawansowania;
- rozumie problematykę etyczną związaną z odpowiedzialnością za trafność przekazywanej wiedzy, z uczciwością naukową oraz rzetelnością i uczciwością w sytuacji prowadzenia sporu filozoficznego;
- ma świadomość znaczenia dziedzictwa z zakresu filozofii dla rozumienia problemów psychologicznych
Kryteria oceniania
Kryteria oceniania (w jęz. polskim – jeśli zajęcia są prowadzone w jęz. polskim):
Egzamin ustny lub egzamin pisemny, którego podstawą jest rozwiązanie testu z pytaniami zamkniętymi (sprawdzanie wiedzy) oraz otwartymi (sprawdzenie umiejętności) i uzyskanie odpowiedniej ilości punktów.
30- 26 pkt ocena bardzo dobra
25-21 pkt ocena dobra
20-16 pkt ocena dostateczna
Literatura
Platon, Państwo, VII księga; Arystoteles, Zachęta do filozofii (Protreptikós), John Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, David Hume, Badania dotyczące rozumu ludzkiego, Immanuel Kant, Spór fakultetów : wznowione pytanie czy rodzaj ludzki stale zmierza ku temu, co lepsze? Arthur Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie, Herbert Spencer, Zasady socjologii, Noam Chomsky, O naturze i języku, Thomas Kuhn Struktura rewolucji naukowych, Michel Foucault, Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: