O czytaniu w cudzych myślach: zjawisko przyjmowania perspektywy innych ludzi 2500-PL-PS-FO2-02

Jeszcze nie wprowadzono opisu dla tego przedmiotu...

W cyklu 2024Z:

Przyjmowanie perspektywy (ang. perspective taking) definiowane jest jako „skłonność do spontanicznego przyjmowania psychologicznego punktu widzenia innych w życiu codziennym” lub zjawisko poznawcze przejawiające się „wyobrażaniem sobie rzeczywistości z punktu widzenia innej osoby lub wyobrażaniem sobie siebie w sytuacji innej osoby”. Oznacza to, że przyjmowanie perspektywy można rozumieć jako dyspozycyjną właściwość jednostki lub jako wzbudzany sytuacyjnie proces. Począwszy od Jeana Piageta, który uznał zdolność do decentracji poznawczej za jedno z najważniejszych osiągnięć rozwojowych, w badaniach psychologicznych poszukuje się odpowiedzi na pytania dotyczące procesów leżących u podstaw wnioskowania o tym, co mogą myśleć i czuć oraz czego mogą chcieć inni ludzie, a także konsekwencji takiego wnioskowania dla jednostki. Celem zajęć jest przybliżenie charakterystyki zjawiska przyjmowania perspektywy oraz jego konsekwencji dla poznawczego i społecznego funkcjonowania jednostki.

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Zajęcia fakultatywne dla II, III roku studiów jednolitych magisterskich na kierunku Psychologia. Wskazane jest wcześniejsze zaliczenie przedmiotów "Psychologia procesów poznawczych" oraz "Psychologia społeczna". Uczestnictwo w kursie wymaga biernej znajomości języka.

Koordynatorzy przedmiotu

Dorota Rutkowska

Efekty kształcenia

Po ukończeniu przedmiotu student
- definiuje zjawisko przyjmowania perspektywy innych ludzi
- wskazuje poznawcze podstawy przyjmowania perspektywy
- wymienia poznawcze konsekwencje przyjmowania perspektywy
- wymienia społeczne konsekwencje przyjmowania perspektywy
- wyjaśnia, w jaki sposób przyjmowanie perspektywy wpływa na poznawcze i społeczne funkcjonowanie jednostki
- zna czynniki osobowościowe ograniczające wpływ przyjmowania perspektywy na funkcjonowanie jednostki
- planuje badania uwzględniające rolę przyjmowania perspektywy w funkcjonowaniu jednostki
- projektuje techniki badawcze mające na celu sytuacyjne wzbudzenie przyjmowania perspektywy
- krytycznie analizuje narzędzia i procedury badawcze wykorzystywane w badaniach nad przyjmowaniem perspektywy

Praktyki zawodowe

brak

Literatura

W cyklu 2024Z:

1.
- Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Gehlbach, H., Brinkworth, M. E., Wang, M. (2012). The social perspective taking process: What motivates individuals to take another's perspective. Teachers College Record, 114(1), 1-29.
- Gehlbach, H., Brinkworth, M. E. (2012). The social perspective taking process: Strategies and sources of evidence in taking another’s perspective. Teachers College Record, 114(2), 1-29.

2. Davis, M. H., Soderlund, T., Cole, J., Gadol, E., Kute, M., Myers, M., Weihibg, J. (2004). Cognitions associated with attempts to empathize: How do we imagine the perspective of another. Personality and Social Psychology Bulletin, 30(12), 1625-1635.

3. Epley, N., Morewedge, C.K., Keysar, B. (2004). Perspective taking in children and adults: Equivalent egocentrism but differential correction. Journal of Experimental Social Psychology, 40(6), 760–768.

4. Zhang, X., Fung, H. H., Stanley, J. T., Isaacowitz, D. M., Ho, M. Y. (2013). Perspective taking in older age revisited: A motivational perspective. Developmental Psychology, 49(10), 1848–1858.

5. Epley, N., Keysar, B., Van Boven, L. Gilovich, T. (2004). Perspective taking as egocentric anchoring and adjustment. Journal of Personality and Social Psychology, 87(3), 327-339.

6. Ames, D. R. (2004). Inside the mind reader's toolkit: Projection and stereotyping in mental state inference. Journal of Personality and Social Psychology, 87(3), 340-353.

7. Oswald, P. A. (2002). The interactive effects of affective demeanor, cognitive processes, and perspective-taking focus on helping behavior. The Journal of Social Psychology, 142(1), 120-132.

8. Myers, M. W., Laurent, S. M., Hodges, S. D. (2014). Perspective taking instructions and self-other overlap: different motives for helping. Motivation & Emotion, 38, 224-234.

9. Epley, N., Caruso, E.M., Bazerman, M.H. (2006). When perspective taking increases taking: Reactive egoism in social interaction. Journal of Personality and Social Psychology, 91(5), 872-889.

10. Ku, G., Wang, C. S., Galinsky, A. D. (2010). Perception through a perspective-taking lens: Differential effects on judgment and behavior. Journal of Experimental Social Psychology, 46(5), 792–798.

11. Skorinko, J. L., Sinclair, S. A. (2013). Perspective taking can increase stereotyping: The role of apparent stereotype confirmation. Journal of Experimental Social Psychology, 49(1), 10–18.

12. Laurent, S. M., Myers, M. W. (2011). I know you’re me, but who am I? Perspective taking and seeing the other in the self. Journal of Experimental Social Psychology, 47(6), 1316–1319.

13. Eyal, T., Epley, N. (2018). Perspective mistaking: Accurately understanding the mind of another requires getting perspective, not taking perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 114(14), 547-571.

14. Realo, A., Allik,J., Nolvak, A., Valk, R. Ruus, T., Schmidt, M., Eilola, T. (2003). Mind-reading ability: Beliefs and performance. Journal of Research in Personality 37(5), 420–445.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2500-PL-PS-FO2-02 w USOSweb