Substancje psychoaktywne oraz ich wpływ na funkcjonowanie jednostki 2500-PL-PS-FO-41
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawową problematyką psychologii uzależnień oraz specyfiką działania najczęściej spotykanych substancji psychoaktywnych. Studentom przedstawiony zostanie zarys podejść teoretycznych wyjaśniających mechanizmy powstawania uzależnień, działanie poszczególnych substancji uzależniających oraz trudności, z jakimi mierzą się osoby z problemem uzależnienia, jak np. stygmatyzacja społeczna. Główny akcent położony zostanie na poznanie specyfiki działania środków psychoaktywnych, w tym ich potencjału uzależniającego oraz skutków długotrwałego nadużywania, jak działanie na układy, narządy, psychikę jednostki czy wpływ na jej funkcjonowanie w społeczeństwie. Omówione zostaną także najnowsze trendy w działaniu pomocowym wobec osób z problemem uzależnienia, ze szczególnym uwzględnieniem osób stanowiących otoczenie osób z uzależnieniem, które nie zajmują się zawodowo psychoterapią. Poza krótkim wprowadzeniem teoretycznym przez prowadzącą, duże znaczenie będzie miała aktywność studentów podczas dyskusji omawianych zagadnień i przeczytanej literatury, a także ich umiejętność refleksji i autorefleksji. Pomoże to w ocenie na ile student posiadł umiejętności i kompetencje społeczne stanowiące założenia kursu. Na końcowych zajęciach studenci napiszą test, który pomoże wskazać czy udało im się nabyć wiedzę i zrozumieć problematykę działania substancji psychoaktywnych i uzależnień chemicznych na funkcjonowanie jednostki. Dodatkową wartością kursu będzie próba uwrażliwienia studenta na perspektywę osób z problemem uzależnień i trudności z jakimi muszą się oni mierzyć w trakcie trwania nałogu, podczas leczenia, jak i po jego zakończeniu.
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA:
– student zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu problematyki uzależnień;
– student swobodnie porusza się w tematyce działania podstawowych substancji psychoaktywnych;
– student zna i rozumie trudności, z jakimi mierzą się osoby z problemem uzależnienia od różnych substancji psychoaktywnych;
– student ma wiedzę na temat aktualnych, najbardziej skutecznych sposobów pomocy osobom z problemem uzależnienia, również ze strony szeroko rozumianego społeczeństwa.
UMIEJĘTNOŚCI:
– student potrafi krytycznie oceniać różne postawy wobec osób z problemem uzależnienia, rozumiejąc ich kontekst psychologiczny oraz społeczno-kulturowy;
– student potrafi podjąć dyskusję przyjmując perspektywę osób mierzących się z problemem uzależnienia, oraz osób z ich otoczenia bez kierowania się powszechnie przyjętymi stereotypami.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
– student szanuje indywidualność innych ludzi, w tym osób z grup podlegających szczególnej stygmatyzacji i jest świadom złożoności motywów ludzkiego zachowania;
– jest gotów do wykorzystania posiadanej wiedzy w działaniach na rzecz innych osób.
Literatura
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
Jabłoński, P. Bukowska, B., Czabała, J.Cz.(2012). Uzależnienie od narkotyków: Podręcznik dla terapeutów. Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii.
Modrzyński, R. (2012). Co leczy w podstawowym programie terapii uzależnień? Przegląd badań nad efektywnością terapii uzależnienia od alkoholu. Alkoholizm i Narkomania, 25(4), 417-426.
Żulewska-Sak J., Dąbrowska K. (2005) Percepcja społeczna czynników udaremniających samodzielne przezwyciężenie uzależnienia – jakościowa analiza porównawcza. Alkoholizm i Narkomania 18(3), 63-77.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
Corrigan P. W., Kuwabara, S. A., O’Shaughnessy J. (2009) The public stigma of mental illness and drug addiction: Findings from a stratified random sample. Journal of Social Work, 9, 139–147.
Erikson C.K. (2013). Nauka o uzależnieniach. Od neurobiologii do skutecznych metod leczenia. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Goffman E. (2005). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Luoma, J.B., Twohig, M.P., Waltz, T., Hayes, S.C., Roget, N., Padilla, M., Fisher, G., 2007. An investigation of stigma in individuals receiving treatment for substance abuse. Addict Behav 32 (7), 1331–1346.
Miller P.M. (2013). Terapia uzależnień. Metody oparte na dowodach naukowych. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Room, R. (2005). Stigma, social inequality, and alcohol and drug use. Drug and Alcohol Review, 24, 143–155
Shahid, A., Asmat, A. (2023). Stigmatization and perceived social support as predictors of treatment of substance use disorder (SUD). A systematic review. JPMA, 73(4), 848-852.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: