„O zbrodni i karze” – wybrane aspekty kryminologii dla psychologów 2500-PL-PS-FO-32

Wprowadzenie do kryminologii – zagadnienia podstawowe
Profil psychologiczny i biologiczny przestępcy
Uwarunkowania zewnętrzne i środowiskowe sprzyjające popełnianiu przestępstw
Społeczne uwarunkowania przestępczości
Ofiara – pojęcie ofiary, typologia ofiar, przestępstwa bez ofiar
Wiktymizacja – koncepcje, typy wiktymizacji, psychologiczne konsekwencje
System prawa karnego
Kara kryminalna – koncepcja, definicja, zasady stosowania
Racjonalizacja stosowania kar kryminalnych
Krytyka kary kryminalnej
Prawa człowieka a prawo karne
Prawa człowieka przy wykonywaniu kary pozbawienia wolności
Od panoptykonu do współczesnego więzienia

W cyklu 2023Z:

"Zagadania obejmują charakterystykę kryminologii i nauk pokrewnych (kryminalistyka, wiktymologia, prawo karne) jako dyscyplin.
Profil psychologiczny i biologiczny przestępcy.
Biopsychologiczne teorie przestępczości: antropologiczne, dziedziczenia skłonności, zaburzenia struktury chromosomów, zaburzeń UON, nieprawidłowej osobowości, psychopatia)
Uwarunkowania zewnętrzne i środowiskowe sprzyjające popełnianiu przestępstw
Environmental criminology: teoria wybitych szyb i polityka zero tolerancji; hot spots; projektowanie przestrzeni zamieszkania na przykładzie projektów le Corbsiera; rozwój Chicago jako przykład strefowej przestrzeni miejskiej.
Pojęcie urodzonej ofiary – psychologiczne podatność na stanie się ofiara (Ellenberger); typy ofiar wg Hantiga; stopnie przyczynienia się do stania się ofiara wg Ezzat Fatah
Teorie wiktymologiczne: Psychologiczne: model sytuacyjny Luckenbilla, teoria wyuczonej bezradności, syndrom sztokholmski, model kariery wiktymizacyjnej
Pozytywistyczne: model narażenia związanego ze stylem życia, teoria działań rutynowych; teoria Fattaha.
Geneza i definicja pojęcia, Kant vs. Bentham; typy kar
Zasady karania oraz funkcje kary, alternatywa dla karania
Radykalizm, abolicjonizm, minimalizm penologiczny, sprawiedliwość naprawcza, punitywność populistyczna
Okoliczności zwalniające od odpowiedzialności za przestępstwo, przestępstwa nieumyślne
Niepoczytalność, przymusowe leczenie
Podstawy procesu karnego; zakaz stosowania tortur (Gafegen vs. Niemcy; ticking bomb scenario)
Zasady wykonania kary grzywny i jej formy; rola kuratora w wykonaniu kary ograniczenia wolnosci
Prawa więźniów; użycie siły (sprawa Bader-Meinhof/Euslin,Bader i Raspe vs. Niemcy (1978); osadzenie (Kudła vs. Polska (2006); kwestie zdrowotne (Muisel vs Francja 2002; VD vs Rumunia 2010); osoby dokonujcie samookaleczeń (Xiros vs. Grecja 2010); osoby chore psychicznie (Rendle vs Francja 2008)
Panoptykon J. Benthama; typy więzień w Szwajcarii; system pensylwański; system wolnej progresji (Polska); praca w więzieniu, odbywanie kary w systemie terapeutycznym (leczenie uzależnienie)
Przygotowanie do opuszczenia zakładu karnego; trudności adaptacyjne, kariery kryminalne, recydywa"

W cyklu 2023L:

Koordynatorzy przedmiotu

Wojciech Dyr

Efekty kształcenia

Student zna podstawowe teorie kryminologiczne i wiktymologiczne oraz funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Student rozumie założenia teorii karania oraz ich rolę w życiu społecznym. Student potrafi zdefiniować rolę psychologa pracującego w wymiarze sprawiedliwości oraz ograniczenia z nią związane. Student jest gotów szerszego spojrzenia na problematykę popełniania przestępstw oraz ich karania.

Literatura

W cyklu 2023Z:

"Błachut, J., Gaberle, A., Krajewski K. (2001) Kryminologia, Gdańsk: Infotrade
Hołyst, B. (2022) Kryminologia, Warszawa: Wolters Kluwer
Utrat-Milewski, J. (2010) Kara : teoria i kultura penalna : perspektywa integralnokulturowa, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Bieńkowska, E. (2018) Wiktymologia, Warszawa: Wolters Kluwer
Opisy wybranych poorzeczeń"

W cyklu 2023L:

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2500-PL-PS-FO-32 w USOSweb