Ekspresja emocji i jej rozpoznawanie 2500-PL-F4-12
Zajęcia służą poznaniu różnych form ekspresji emocji, mechanizmów ich powstawania i rozpoznawania oraz pełnionych przez nie funkcji w ujęciu najważniejszych koncepcji procesów emocjonalnych. Tematyka zajęć obejmować będzie różnice indywidualne i kulturowe w ekspresji emocji i jej rozpoznawaniu, znaczenie ekspresji emocji i jej rozpoznawania w wybranych jednostkach chorobowych oraz w kłamstwie i jego wykrywaniu.
Zajęcia będą miały charakter seminaryjny – będą składały się z części wykładowej oraz dyskusji i ćwiczeń. Studenci będą mieli możliwość zapoznania się z metodami pomiaru ekspresji emocji i jej rozpoznawania. Podczas zajęć planowane, przeprowadzane i analizowane będą badania polegające na uchwyceniu na fotografiach mimicznych ekspresji emocji naturalnych oraz pozowanych, a także proste eksperymenty z wykorzystaniem takich programów jak Facereader.
Plan zajęć:
1. Wprowadzenie do psychologii emocji. Podstawowe pojęcia.
2. Wybrane koncepcje procesów emocjonalnych. Funkcje emocji i ekspresji emocji.
3. Neuropsychologia i psychofizjologia emocji.
4. Mimiczne ekspresje emocji. Znaczenie ludzkiej twarzy.
5. Ekspresja nieświadomych emocji – utajone postawy, mikroekspresje, mimikra.
6. Rozpoznawanie emocji – mechanizmy oraz znaczenie dla komunikacji i kontaktów interpersonalnych.
7. Metody pomiaru ekspresji emocji oraz ich rozpoznawania.
8. Ekspresje emocji i zdolność do ich rozpoznawania a rozwój człowieka.
9. Różnice indywidualne w ekspresji emocji oraz w ich rozpoznawaniu.
10. Czynniki kulturowe a ekspresja i rozpoznawanie emocji.
11. Czynniki indywidualne wpływające na ekspresję i rozpoznawanie emocji - płeć, nastrój, osobowość i temperament.
12. Ekspresja i fizjologia emocji a tłumienie emocji.
13. Ekspresje emocji oraz ich rozpoznawanie w jednostkach chorobowych takich jak depresja, schizofrenia, zaburzenia lękowe, antyspołeczne zaburzenie osobowości.
14. Ekspresje emocji a kłamstwo – badania wariograficzne oraz wykrywanie kłamstwa na podstawie mimicznych ekspresji emocji i innych zachowań niewerbalnych.
15. Kolokwium
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
a) wiedza:
- student zna rodzaje ekspresji emocji, ich funkcje i mechanizmy powstawania oraz rozpoznawania
- zna metody pomiaru ekspresji emocji i ich rozpoznawania
- zna czynniki indywidulane i kulturowe wpływające na ekspresje emocji i ich rozpoznawanie
b) umiejętności:
- umie odnieść funkcje ekspresji poszczególnych emocji do koncepcji procesów emocjonalnych
- umie zaplanować badania z pomiarem ekspresji emocji i ich rozpoznawania
- umie analizować i interpretować ekspresje jako wskaźniki emocji
c) postawa:
- zachowuje krytycyzm wobec interpretowania zachowań niewerbalnych jako wskaźników kłamstwa
- podchodzi krytycznie do wyników badań z zakresu ekspresji emocji oraz dostrzega ich ograniczenia.
Kryteria oceniania
- obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności; przy 3ch dodatkowa praca pisemna na temat związany z zajęciami, w których student nie uczestniczył),
- zaliczenie kolokwium składającego się z pytań zamkniętych i otwartych,
- zadania wykonywane przez studentów w grupach w trakcie semestru.
Na ocenę końcową będzie składało się kolokwium (80% oceny) oraz aktywność na zajęciach i zadania wykonywane w trakcie semestru (20%).
Literatura
Biele, C., Sweklej J. (2007). Psychofizjologiczne metody badania reakcji emocjonalnych. W: R.K. Ohme (red.), Nieuświadomiony afekt (261-278). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Brody, L.R., Hall, J.A. (2005). Płeć, emocja i ekspresja. . W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. (431-445). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Ekman, P. (2012). Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce i małżeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Rozdział 4 (112-145).
Ekman, P., Davidson, R.J. (red.). (1999). Natura emocji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Pytanie 6: Czy poszczególne emocje cechują się specyficznymi wzorcami reakcji fizjologicznych? (205-226).
Johnstone, T., Scherer, K.R. (2005). Wokalne komunikowanie emocji. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. (288-306). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kelter, D., Ekman, P. (2005). Wyrażanie emocji twarzą. W: M. Lewis, J.M. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji. (307-323). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Lewczuk, J. (2007). Rozpoznawanie mimicznej ekspresji emocji. Nowiny psychologiczne, 3, 5-32.
Oatley, K., Jenkins, J.M. (2003). Zrozumieć emocje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA (wybrane fragmenty dotyczące ekspresji emocji).
Ohme, R.K. (2003). Podprogowe informacje mimiczne. Ujęcie psychologii eksperymentalnej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN. Rozdział 1 (14-45).
Maruszewski, T., Doliński, D., Łukaszewski, W., Marszał-Wiśniewska, M. (2008). Emocje i motywacje. W: J. Strelau i D. Doliński (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki, tom I. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. Rozdział 7.2.7 i 7.3 (537-570).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: