Współczesna psychologia ewolucyjna. Jak funkcjonują umysły jaskiniowców w epoce Zderzacza Hadronów ? 2500-PL-F2-03
Plan kursu:
1. Wprowadzenie do teorii ewolucji. Działanie doboru naturalnego. Dlaczego Tajlandczycy nie tolerują laktozy, a kolor skóry zależy od szerokości geograficznej ?
2. Podstawowe założenia psychologii ewolucyjnej.
3. Umysł funkcjonujący jak „szwajcarski scyzoryk” - modularny model architektury poznawczej.
4. Ewolucyjna psychologia poznawcza – czy czynniki ewolucyjne mają wpływa na to jak spostrzegamy dziś świat ?
5. Ewolucyjnie uwarunkowane wyznaczniki atrakcyjności. Czy piękno leży wyłącznie w „oku patrzącego”?
6. Strategie doboru partnera. Dlaczego bogaci mężczyźni żenią się z młodszymi partnerkami ?
7. Różnice międzypłciowe w perspektywie ewolucyjnej.
8. Język. W jakim celu powstał ?
9. Kultura – wpływ historii naturalnej na kształt kultury współczesnej.
10. Ewolucyjne uzasadnienie zachowań prospołecznych. Altruizm, współpraca.
11. Religia i moralność w świetle psychologii ewolucyjnej. Czy „człowiek stworzył bogów” ?
12. Ewolucyjna psychologia rozwoju.
13. Ewolucyjna psychologia kliniczna i sądowa. Dlaczego boimy się otwartych przestrzeni, a większość przestępstw popełniają młodzi mężczyźni ?
14. Kolokwium.
Ze względu na dynamiczny rozwój dziedziny literatura szczegółowa do kolejnych
zajęć może ulec zmianie (będzie podawana z tygodniowym wyprzedzeniem).
Kierunek podstawowy MISMaP
Efekty kształcenia
Efekty uczenia:
Wiedza: Znajomość podstawowych założeń paradygmatu ewolucyjnego.
Umiejętności: Umiejętność krytycznej lektury tekstów z zakresu psychologii
ewolucyjnej. Umiejętność zastosowania wiedzy z dziedziny psychologii ewolucyjnej do
analizy zachowania człowieka. Umiejętność zaplanowania poprawnych pod względem
metodologicznym badań w paradygmacie ewolucyjnym.Postawy: Refleksyjność oraz samodzielność w zakresie stosowania metod psychologii
ewolucyjnej. Otwartość na możliwość wykorzystania myślenia ewolucyjnego w różnych
dziedzinach współczesnej psychologii.
Kryteria oceniania
Warunek zaliczenia: obecność na zajęciach i znajomość literatury (możliwe 2 nb.). 1) Egzamin testowy jednokrotnego wyboru po zakończeniu zajęć oraz krótkie pytania opisowe.
89-100 – 5
82-88 – 4,5
75-81 – 4
69-74 – 3,5
60-68 - 3
2) Napisanie krótkiej pracy pisemnej powiązanej z tematyką zajęć (ZAMIAST TESTU) - forma zaliczenia skierowana dla osób aktywnych, uczestniczących w dyskusjach.
Praktyki zawodowe
nie przewidziano
Literatura
Ayala, F. J. (2007). Darwin's greatest discovery: design without designer. Proceedings of the National Academy of Sciences, 104(Suppl 1), 8567-8573.
Confer, J. C., Easton, J. A., Fleischman, D. S., Goetz, C. D., Lewis, D. M., Perilloux,
C., & Buss, D. M. (2010). Evolutionary psychology: Controversies, questions, prospects, and limitations. American Psychologist, 65(2), 110.
Pawłowski, B., & Danel, D. (2009). Psychologia ewolucyjna - nauka o adaptacjach i ewolucyjnej inercji ludzkiego umysłu. Kosmos, 58(3-4), 573-583.
Barrett, H. C., & Kurzban, R. (2006). Modularity in cognition: framing the debate.
Psychological review, 113(3), 628.
Todd, P. M., Hertwig R. i Hoffrafe U. (2005). Evolutionary Cognitive Psychology w: D.M. Buss (Ed.), The Handbook od Evolutionary Psychology (pp. 776-802). Hoboken,
NJ: Wiley
Pawłowski, B. (2009). Biologia atrakcyjności człowieka, Warszawa, WUW (wybrane fragmenty)
Puts, D. A. (2010). Beauty and the beast: mechanisms of sexual selection in humans. Evolution and Human Behavior, 31(3), 157-175.
Singh, D., & Singh, D. (2011). Shape and Significance of Feminine Beauty: An Evolutionary Perspective. Sex Roles, 64(9/10), 723-731. doi:10.1007/s11199-011-
9938-zConfer, J. C., Perilloux, C., & Buss, D. M. (2010). More than just a pretty face: men's priority shifts toward bodily attractiveness in short-term versus long-term miting contexts. Evolution and Human Behavior, 31(5), 348-353.
Galperin, A., Haselton, M. G., Frederick, D. A., Poore, J., von Hippel, W., Buss, D. M., & Gonzaga, G. C. (2013). Sexual regret: Evidence for evolved sex differences.
Archives of sexual behavior, 42(7), 1145-1161
Christiansen, M. H., & Kirby, S. (2003). Language evolution: consensus and controversies. Trends In Cognitive Sciences, 7(7), 300. doi:10.1016/S1364-6613(03)00136-0
Saad G. (2012). Nothing in popular culture makes sense except in the light of evolution. Reviev of General Psychology vol. 16 (2), Jun 2010, 109-120
Kurland, J., Gaulin S.J. (2005). Cooperation and conflict among kin. W: Handbook of evolutionary psychology (pp. 776-802). Hoboken, NJ: Wiley
Osiński J. (2013). Darwinowski algorytm. Warszawa, WUW (wybrane fragmenty)
Bloom, P. (2012). Religion, morality, evolution. Annual review of psychology, 63,
179-199.
Bjorklund, D., & Pellegrini, A. (2000). Child development and evolutionary psychology. Child Development, 71(6), 1687-1708.
Boyer, P., & Bergstrom, B. (2011). Threat-detection in child development: An evolutionary perspective. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 35(4), 1034-1041.
Duntley, J. D., & Shackelford, T. K. (2004). Toward an Evolutionary Forensic Psychology. Social Biology, 51(3/4), 161-165.
Keller, M. C., & Nesse, R. M. (2006). The evolutionary significance of depressive symptoms: different adverse situations lead to different depressive symptom patterns.
Journal of personality and social psychology, 91(2), 316.
Öhman, A., & Mineka, S. (2001). Fears, phobias, and preparedness: toward an evolved module of fear and fear learning. Psychological review, 108(3), 483.
Literatura dodatkowa:
Garcia, J. R., Geher, G., Crosier, B., Saad, G., Gambacorta, D., Johnsen, L., &
Pranckitas, E. (2011). The interdisciplinarity of evolutionary approaches to human behavior: a key to survival in the ivory archipelago. Futures, 43(8), 749-761.Fodor, J.A. (1983). The modularity if mind. Cambridge, MA: MIT Press (wybrane
fragmenty).
New, J., Cosmides, L., & Tooby, J. (2007). Category-specific attention for Animals reflects ancestral priorities, not expertise. Proceedings Of The National Academy Of
Sciences Of The United States Of America, 104(42), 16598-16603.
Nairne, J., Pandeirada, J., Gregory, K., & Van Arsdall, J. (2009). Adaptive memory: fitness relevance and the hunter-gatherer mind. Psychological Science, 20(6), 740-746.
doi:10.1111/j.1467-9280.2009.02356.x
Gangestad, S. W., & Scheyd, G. J. (2005). The evolution of human physical
attractiveness. Annu. Rev. Anthropol., 34, 523-548.
Clasen, M. (2012). Monsters evolve: A biocultural approach to horror stories. Review of General Psychology, 16(2), 222.
Dukes, R. L., Bisel, T. M., Borega, K. N., Lobato, E. A., & Owens, M. D. (2003).
Expressions of love, sex, and hurt in popular songs: a content analysis of all-time
greatest hits. The Social Science Journal, 40(4), 643-650.
Bering, J. M., & Bjorklund, D. F. (2004). The Natural Emergence of Reasoning About
the Afterlife as a Developmental Regularity. Developmental Psychology, 40(2), 217-
233. doi:10.1037/0012-1649.40.2.217
Ellis, B. J., & Bjorklund, D. F. (Eds.). (2005). Origins of the social mind: Evolutionary
psychology and child development. Guilford Press.
Duntley, J. D., & Shackelford, T. K. (2008). Evolutionary forensic psychology. New
York: Oxford University Press.
Burns, J. (2007). The descent of madness: evolutionary origins of psychosis and the
social brain. Routledge.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: