Psychologia rozwoju poznawczego 2500-KOG1-PL-PRP
Lista tematów:
1. Wprowadzenie do wykładu (wykład 1)
1.1 Znaczenie badań nad rozwojem poznawczym w kognitywistyce
1.2. Krótka historia badań nad rozwojem poznawczym
- okres "przedpiagetowski" (m. in. James, bejhawioryzm)
- Koncepcja Piageta
- koncepcje społeczno-kulturowe Wygotskiego i Brunera
- nowe metody badawcze i postpiagetowska psychologia rozwoju poznawczego
1.3. Zasady zaliczania wykładu
2. Metodologia badań nad rozwojem poznawczym (Wykład 2)
2.1. Problemy badań z udziałem małych dzieci
2.2. Metody badania małych dzieci - procedury oparte na pomiarze uwagi
2.3. Metody eksperymentalne
2.4. Metody neuroobrazowania i ich ograniczenia w badaniach rozwojowych
2.5. Metody psychometryczne
3. Rozwój poznania społecznego (wykłady 3-6)
3.1. Hipoteza inteligencji kulturowej Herrmann i in., 2008. Dlaczego zdolności poznania społecznego są kluczowe dla rozwoju poznawczego człowieka
3.2 Ewolucyjne podstawy poznania społecznego - badania porównawcze i okres niemowlęctwa
- percepcja twarzy i ruchu
- naśladowanie
3.3. Uczenie się społeczne i kulturowe
- imitacja i nadmierna imitacja
- rola rozumienia intencji
- "naturalna pedagogika"
3.4. Wczesne intuicje moralne
3.5. "teoria umysłu"
- test fałszywych przekonań
- czy niemowlęta posiadają koncepcję przekonań?
- rozwój teorii umysłu po wieku przedszkolnym
4. Wiedza rdzenna - przedmiot, przyczynowość, liczba, przestrzeń, czas (Wykłady 7-9)
4.1. wyspecjalizowane systemy uwagi ukierunkowane na ruch i przyczynowość
4.2. przedmiot (ciało fizyczne) jako podstawowa jednostka percepcji, uwagi i kategoryzacji
- indywiduacja
- analiza cech obiektu
- kategoryzacja i kategorie ontologiczne
4.3. Koncepcja liczby
- wyspecjalizowane systemy uwagi a reprezentacja liczby
- przejście od intuicyjnej koncepcji liczności do symboliczno-kulturowej reprezentacji liczby
- związki miedzy reprezentacja liczby i przestrzeni
4.3. Reprezentacja przestrzeni
- podstawowe intuicje geometryczne
- procesy orientacji w przestrzeni
4.4. Inne obszary wiedzy rdzennej i "naiwnych teorii"
5. Język - narzędzie komunikacji i uczenia się (wykład 10)
5.1. Specyficzne cechy języka
5.2. Chomsky i koncepcja biologicznych podstaw języka
5.3. Alternatywne podejścia do procesów przyswajania języka
5.4. Badania eksperymentalne nad najwcześniejszymi etapami przyswajania języka
- rola prozodii
- statystyczne uczenie się reguł fonotaktycznych (w tym sztuczne języki)
- okresy krytyczne
5.5. Rola języka w rozwoju poznawczym
6. Rozwój zasobów przetwarzania informacji: funkcje wykonawcze, planowanie, strategie metapoznawcze i i pamięć (Wykład 11/12)
6.1. Metody badania rozwoju pamięci roboczej i funkcji wykonawczych
6.2. Zestawienie najważniejszych osiągnięć rozwojowych w zakresie zasobów poznawczych w dzieciństwie
- uwaga
- pamięć robocza
- "zimne funkcje wykonawcze"
6.3. "Gorące" funkcje wykonawcze
6.4. Dysproporcje w rozwoju różnych aspektów kontroli poznawczej w okresie dojrzewania i dorastania
6.5. Pamięć epizodyczna
- amnezja dziecięca?
- pamięć świadków
6.6. Pamięć semantyczna i jej związek z "wiedza rdzenną"
7. Procesy uczenia się (Wykład 12/13)
7.1. Uczenie się asocjacyjne
7.2. Uczenie się statystyczne - analiza rozkładów
- sieci neuronowe
7.3. "Bayesowskie" modele uczenia się
7.4. Rola języka, komunikacji i wiedzy społecznej.
8. Procesy neurorozwojowe (Wykład 13/14)
8.1. Podstawowe procesy w rozwoju mózgu
8.2. Zmiany rozwojowe substancji białej i szarej kory
8.3. Okresy krytyczne
8.4. Plastyczność mózgu
9. Podsumowanie i powtórzenie (Wykład 15)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Kryteria oceniania
egzamin testowy z progiem zaliczenia 60%
Literatura
Brak podręcznika do przedmiotu. Podstawą wiedzy wymaganej do zaliczenia przedmiotu jest treść wykładów. W udostępnianych konspektach wykładów będą podawane lektury, na podstawie których wykład został przygotowany, jednak nie zastępują one treści wykładu. Pomocne mogą być poza tym następujące lektury (nie wszystkie dostepne w bazach BUW):
A. Gopnik, P. Kuhl, A. Meltzoff: Naukowiec w kołysce. Poznań: Media Rodzina, 2004.
A. Gopnik: Dziecko filozofem. Warszawa: Pruszyński i s-ka. 2011
S. Carey: Precies of 'The origin of concepts'. Behavioral and Brain Sciences, 2011
U. Goswami (red.): The Wiley-Blackwell Handbook of Childhood Cognitive Development, 2nd Edition. Oxford: Wiley-Blackwell 2010 (wybrane teksty)
M. Johnson, M. de Haan: Developmental Cognitive Neuroscience: An Introduction, 4th Edition, Oxford: Wiley-Blackwell, 2015
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: