Bogaty biednego nie zrozumie? Rzecz o procesach marginalizacji i wykluczenia społecznego 2500-KF-ZI-6

WIEDZA:
Zyskanie przez studentów wiedzy na temat
1. różnic i sporów dotyczących rozumienia i badania biedy, jako zjawiska nieoczywistego i zróżnicowanego wewnętrznie (ważne ze względu na nieostrość operowania terminem bieda i wykluczenia w aktualnym dyskursie publicznym).
2. kwestii szczegółowych:
- podstawowych zjawisk związanych z życiem w biedzie;
- wykluczenia społecznego jako zjawiska wieloczynnikowego i procesu, toczącego się w czasie;
- charakterystyk problemów grup społecznych, identyfikowanych w Polsce jako wykluczone (dzieci, rodziny wielodzietne, społeczności popegeerowskie, miasta poprzemysłowe, mniejszości etniczne i imigranci, bezdomni).
- rzeczywistej sytuacji grup potocznie uważanych za biedne (emeryci i renciści, samotne matki, tzw. eurosieroty).
UMIEJĘTNOŚCI:
3. operowania podstawowymi pojęciami z zakresu diagnozowania i badania biedy (minimum socjalne, egzystencji i inne linie ubóstwa) oraz rozumienia i interpretowania wyników badań z ich zastosowaniem.
4. rozróżniania funkcji i zastosowań minimum socjalnego i egzystencji jako modeli.
POSTAWY:
5. pogłębienie świadomości studentów dotyczącej wymogów merytorycznej adekwatności działań inkluzyjnych wobec osób wykluczonych, a zwłaszcza wykluczonych społeczności, do głębokości ich wykluczenia i złożoności ich sytuacji psychologicznych, społecznych, ekonomicznych i kulturowych - na podstawie prezentacji tzw. dobrych praktyk z zakresu integracji społecznej i ekonomii społecznej.
6. zyskanie przez studentów postawy rozumiejącej wobec zjawisk będących przedmiotem zajęć.

Kolokwium pisemne: konieczność odpowiedzenia na 3 pytania otwarte z 9 do wyboru, po 1 na każdym poziomie trudności
1. definicyjnym (odtworzenie wskazanej konkretnej teorii lub cząstkowej kwestii teoretycznej),
2. interpretacyjno - krytycznym (skomentowanie lub analiza krytyczna wskazanej teorii lub kwestii teoretycznej w kontekście innej teorii, analiza porównawcza, rozważenie kwestii spornych w dziedzinie itp.)
3. problemowo - syntetycznym (zastosowanie całościowej wiedzy do analizy wskazanego problemu praktycznego, kwestii integracji wskazanej grupy wykluczonych itp.).

Nie są przewidziane

Literatura podstawowa:
Atlas Dobrych Praktyk Ekonomii Społecznej część 1 i 2, Warszawa: FISE.
Baczewski, G., 2009. Oblicza biedy w zjednoczonej europie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Poznań.
Bauman, Z. 1998a. Zbędni, niechciani, odtrąceni, czyli o biednych w zamożnym świecie, Kultura i społeczeństwo 1998, nr2.
Bauman, Z. 1998. Zawrotna kariera „podklasy”. Przegląd Społeczny nr 1-2.
Dzięcielska-Machnikowska, S.1994. Jak żyją bezrobotni Łodzianie. Łódź: Prace badawcze Katedry Socjologii Zawodu Instytutu Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Durak-Walczak A., 2001/2. W kręgu problematyki bezdomności polskie. Warszawa, Gdańsk.
Frieske,K.W. 1995. Bieda - miary i interpretacje. Więź, nr 10 (444).
Frieske, K.W. 1999. (red.) Marginalność i procesy marginalizacji. Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Frieske, K.W. 2008. Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej, Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Giza-Poleszczuk, A., Hausner, J. (red.) 2008. Ekonomia społeczna w Polsce: osiągnięcia, bariery rozwoju i potencjał w świetle wyników badań, Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
Jarosz, M., (red.) 2008. Wykluczeni. Wymiar społeczny, materialny i etniczny. Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa.
Korzeniewska, K., Tarkowska, E. 2002. (red) Lata tłuste, lata chude... Spojrzenia na biedę w społecznościach w lokalnych. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
Lister, R. 2007. Bieda. Wydawnictwo Sic!, Warszawa.
Lewis, O. 1964. Sanchez i jego dzieci. Autobiografia rodziny meksykańskiej. PIW, Warszawa.
Lewis, O. 1964. Rodzina Martinezów, PIW, Warszawa.
Lewis, O. 1966. Nagie życie. PIW, Warszawa.
Sadowska, B. (red.) 2008. Barka 1989-2008. Ekonomia społeczna w praktyce, Wydawca Fundacja Pomocy Wzajemnej BARKA, Poznań.
Tarkowska, E. 2000. Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce. Warszawa: Typografika.
Tarkowska, E., Górniak, K., Kalbarczyk, A., 2007. System edukacji wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego, [w:] Ubóstwo i wykluczenie społeczne młodzieży, red. E. Tarkowska, , Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
Titkow, A., Duch –Krzysztoszek, D., Budrowska, B. 2004. Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy. Wydawnictwo IFIS PAN.
Wygański, J. J. (wybór tekstów). 2008. Przedsiębiorstwo społeczne. Antologia kluczowych tekstów, Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych
Literatura uzupełniająca:
Allen, V. L. 1970. Psychological factors in poverty. Markham Publishing Company.
Aponte, R. 1990. Definitions of the Underclass. A Critical Analysis. w: H. Gans (ed.) Sociology in America. Newbury Park: Sage.
Boltvinik, Julio. Poverty Measurement Methods – An Overview. www.undp.org/dpa/publicationspoverty.html
Burke, E. (1971). The Culture of Poverty. A Critique. New York: Simon and Schuster.
Callan, J, Nolan, B, Whelan, C. Resources, Deprivation and the Measurement of Poverty. Journal of Social Policy, 22, 2, 141-172.
Charles Murray and the Underclass. The Developing Debate.1996. London: IEA.
Gallie, D. 1999. Unemployment and social exclusion in the European Union. Taylor &Francis Ltd.
Gans, H.J. 1996. From „Underclass” to "Undercaste": Some observations of the Post-Industrial Economy and Its Major Victims. W: E. Mingione (ed.) Urban Poverty and the Underclass. Oxford: Blackwell.
Golinowska, St. 1996. (red.) Polska bieda. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie. Warszawa: IPiS.S.
Golinowska, St. 1997. (red.) Polska bieda II. Kryteria. Ocena. Przeciwdziałanie. Warszawa: IPiSS.
Golinowska, St. Social Policy towards Poverty: Comparative Approach, Occasional Papers 8. Warszawa: IPiSS
Gordon, D.2000. The Scientific Measurement of Poverty: Recent Theoretical Advances. w: J.Bradshaw, R. Sainbury, ed. Resarching Poverty. Aldershot: Ashgate.
Katz, M.B. 1999. Reframing the „Underclass”. w: M.B.Katz (ed.) The „Underclass” Debate. Princeton: Princeton University Press.
Lepianka, D., 2007. Are The Poor to Be Blame or Pitted? A Comparative Study of Popular Poverty Attributions in Europe. Ed: Kumar jamdagni, Language Matters.
Kangas, O., Ritakallio V-M. 1998. Different methods – different results? Aproaches to multidimensional poverty.
Silver, H. 1995. Reconceptualizing social disadvantage: three paradigms of social
exclusion, in: Rodgers, G., Gore, C. and Figueiredo J. (eds.), Social Exclusion: Rhetoric,
Reality, Responses, ILO, Geneva.
Whelan, C. T., Layte, R. and Maitre, B. 2004, Understanding the Mismatch Between
Income Poverty and Deprivation: A Dynamic Comparative Analysis, European Sociological
Review, 20(4).
ORAZ MOŻLIWOŚĆ ZGŁOSZENIA WŁASNEJ PROPOZYCJI

Internetowe źródła materiałów
www.ipiss.com.pl/
www.stat.gov.pl
www.cbos.com.pl
www.diagnoza.com.
www.fise.org.pl
www.ekonomiaspoleczna.pl
www.liskow.org.pl

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 2500-KF-ZI-6 w USOSweb