Zaburzenia psychosomatyczne - o jedności ciała i umysłu 2500-KF-PK-19

Student:
- streszcza rozwój psychosomatyki na przestrzeni wieków
- wymienia współczesne teorie psychosomatyczne
- definiuje pojęcia zaburzenia psychosomatyczne, medycyna psychosomatyczna
- zna klasyfikacje chorób psychosomatycznych
- opisuje zależności istniejące między funkcjonowaniem psychiki a zdrowiem fizycznym
- wyjaśnia rolę emocji w zachowaniu i zdrowiu jednostki
- przedstawia postępowanie terapeutyczne w podstawowych zaburzeniach psychosomatycznych
- analizuje zależności między psychiką i ciałem, jak również ich wpływ na zdrowie
- zna mechanizmy zachowań prozdrowotnych
- zachowuje krytycyzm wobec niepotwierdzonych badaniami spektakularnych doniesień w temacie psychosomatyki
- przygotowuje streszczenie przykładowych wyników badań naukowych na wybrany temat z zakresu psychosomatyki
- rozwiązuje podczas zajęć testy sprawdzające wiedzę

Kryteria oceniania:
- kontrola obecności
- ocena ciągła - przygotowanie do zajęć, aktywność, testy na zajęciach (20% oceny końcowej)
- praca śródsemestralna (20% oceny końcowej)
- kolokwium (60% oceny końcowej)

Literatura:
Wirga, M. Teoria, biologia i terapia w psychoneuroimmunologii. http://www.simonton.pl
Martin, P. (2000). Umysł, który szkodzi. Mózg, zachowanie, odporność i choroba. Poznań: Wydawnictwo Rebis
Ader, R., Cohen, H., i Felten, D. (1995). Psychoneuroinmunology: Interactions between the nervous system and the immune system. The Lancet, 345, 99-103.

5.Teoria regulacji emocji
5.1. Pojęcie aleksytymii
5.2. Metody diagnozy
5.3. Praca psychoterapeutyczna

Literatura:
Maruszewski T., Ścigała E. (1998). Emocje, aleksytymia, poznanie. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Taylor G. J., Bagby R. M., Parker J. D. A. (1997). Disorders of affect regulation - Alexithymia in medical and psychiatric illness. Cambridge: Cambridge University Press.
Heszen, I., Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

6.Choroby układu krążenia
6.1. Charakterystyka wybranych chorób układu krążenia
6.2. Wzór Zachowania A
6.3. Osobowość typu D
6.4. Postępowanie terapeutyczne – prewencja i zmiana stylu życia.

Literatura:
Skłodowski, H. (red.) (1996). Medycyna psychosomatyczna i psychologia chorego somatycznie wobec zagrożenia i wyzwań cywilizacyjnych współczesnego świata. Łódź: Wyd. UŁ.
Salmon, P. (2002). Psychologia w medycynie. Gdańsk: GWP.
Ogińska – Bulik, N. (2009). Osobowość typu D. Teoria i badania. Łódź: Wydawnictwo WSHE
Wojciszke, B., Plopa, M. (red.) (2003). Osobowość a procesy psychiczne i zachowanie. Kraków: Impuls.

7.Choroby nowotworowe
7.1. Charakterystyka rozwoju chorób nowotworowych
7.2. Wzór Zachowania C
7.3. Psychoonkologia
7.4. Założenia Terapii Simontona

Literatura:
Simonton, C.O. (2005). Triumf życia. Możesz mieć przewagę nad rakiem. Łódź:Wydawnictwo Ravi.
Salmon, P. (2002). Psychologia w medycynie. Gdańsk: GWP.
Bleiker, E.M., i in. (1995). Personality traits of women with breast cancer: before and after diagnosis. Psychological Reports, 76, 1139 – 1146.

8.Zaburzenia ginekologiczne
8.1. Związki zaburzeń ginekologicznych z funkcjonowaniem psychiki
8.2. Endometrioza, zespół policystycznych jajników
8.3. Doświadczenie poronienia
8.4. Psychologiczne aspekty niepłodności
8.5. Psychoterapia kobiet i par niepłodnych

Literatura:
Bidzan, M. (2006). Psychologiczne aspekty niepłodności. Kraków: Impuls.
Wischmann, T. i in. (2009). Psychosocial characteristics of women and men attending infertility counselling. Human Reproduction, 24, 2, str. 378-385.
Van Balen, F., Inhorn, M.C. (2002). Infertility around the Globe. Berkeley: University of California Press.

9.Astma oskrzelowa
9.1. Mechanizmy związane z powstawaniem oraz przebiegiem
9.2. Relacje intrapersonalne i interpersonalne
9.3. Zaburzenie procesu samoregulacji

Literatura:
- Schier K., Piotrowski P., Tarnowski A. (2003). Obraz ciała u dzieci w wieku szkolnym
chorujących na astmę oskrzelową. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 2, 03, 90-99.
- Schier K. (2003). Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodzieży w świetle psychoanalizy. W: L. Szewczyk, M. Skowrońska (red.) Zaburzenia psychosomatyczne u dzieci i młodzieży, Warszawa:
Wydawnictwo Emu.

10.Zaburzenia odżywiania
10.1. Etiologia zaburzeń odżywiania
10.2. Jadłowstręt psychiczny
10.3. Bulimia
10.4. Otyłość
10.5. Postępowanie terapeutyczne

Literatura:
Jablow M. (1993). Na bakier z jedzeniem. Anoreksja. Bulimia. Otyłość. Gdańsk: GWP .
Józefik B.(red) (1996). Anoreksja i bulimia psychiczna. Kraków: Collegium Medicum UJ.
Diaz-Marsa, M., Carrasco, J.L., Saiz, J. (2000). A study of temperament and personality in anorexia and bulimia nervosa. Journal of Personality Disorders,14, 352-359.

11.Zależności somatopsychiczne
11.1. Psychologiczne aspekty bólu
11.2. Radzenie sobie z chorobą
11.3. Relacja lekarz – pacjent

Literatura:
Salmon, P. (2002). Psychologia w medycynie. Gdańsk: GWP.
Heszen, I., Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

12.Psychoterapia zorientowana psychoanalitycznie w postępowaniu w zaburzeniach psychosomatycznych.
12.1. Silne i słabe strony
12.2. Omówienie przypadku

Literatura:
Kutter, P. (2000). Współczesna psychoanaliza. Psychologia procesów nieświadomych. Gdańsk: GWP.
Schier, K. (2000). Terapia psychoanalityczna dzieci i młodzieży: przeniesienie. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

13.Psychoterapia poznawczo – behawioralna w postępowaniu w zaburzeniach psychosomatycznych
13.1. Silne i słabe strony
13.2. Warunkowanie oraz wpływ procesów poznawczych
13.2. Omówienie przypadku

Literatura:
Kokoszka, A. (2009). Wprowadzenie do terapii poznawczo – behawioralnej. Kraków: WUJ.

14.Podejście salutogenetyczne
14.1. Zachowania prozdrowotne
14.2. Dieta i sport w zachowaniu zdrowia

Literatura:
Heszen, I., Sęk, H. (2007). Psychologia zdrowia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Socha, P., Mazur, A., Januszewicz, P. (2009). Żywienie w zdrowiu publicznym. Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski

W większości podanej literatury obowiązkowe będą wybrane fragmenty.

literatura obowiązkowa:

literatura uzupełniająca:
Miller, A. (2006). Bunt ciała. Poznań: Media Rodzina.
Mindell., A (1991). O pracy ze śniącym ciałem. Warszawa: Wyd. Pusty Obłok.
Pawelec, B. (2007). Opowieści terapeutyczne o niepłodności. Łódź: Wydawnictwo JK.
Selye, H. (1963). Stres życia. Warszawa: PZWL.
Arck, P.C. i in. (2001). Stress and immune mediators in miscarriage. Human Reproduction, 16, 1505-1511.
Iwamitsu, Y., i in. (2005a). The relation between negative emotional suppression and emotional distress in breast cancer diagnosis and treatment. Health Communication, 18, 201-215.
Peveler, R. i in. (1996). Psychosocial factors and chronic pelvic pain : A comparison of woment with endometriosis and with unexplained pain. Journal of Psychosomatic Research, 40, 221-236

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 2500-KF-PK-19 w USOSweb