Psychologia twórczości 2500-KF-PB-10
Pojęcie twórczości, jego zmienne znaczenie, dość swoiste rozumienie twórczości w badaniach psychologii zorientowanej neopozytywistycznie (w praktyce: amerykańsko). Wachlarz empirycznych kryteriów twórczości. Biologiczne korelaty a może głębsze uwarunkowania aktywności twórczej. Twórczość jako cecha jednostki, a może konglomerat cech, sui generis konstelacja. Superpozycja intelektu, osobowości, percepcji, zdolności wykonawczych... pojęcie uzdolnienia. Diagnostyka twórczości, a raczej osobowości i umysłowości potencjalnie twórczej. Dwa filary twórczości: myślenie i charakter (inteligencja i osobowość). Afektywna nienormatywność wybitnych twórców i tak zwanych ludzi twórczych. Stymulowanie twórczości. Parę słów o możliwościach i ograniczeniach wywieranych na twórczość przez środowisko. Jeśli starczy czasu, może jeszcze o czymś?
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Wiedza. Student(ka):
– rozpatruje twórczość w kontekście wytworu, cech osobniczych, procesu mentalnego i warunków ("enwironmentalnych");
– zna rozmaite kryteria twórczości;
– zna argumenty zarówno za ogólnością, jak i specyficznością twórczości;
– ma orientację w wielu szczegółowych zagadnieniach psychologii twórczości (np. zna związki twórczości z inteligencją, w tym hipotezę progu, rozumie złożoność wpływu emocji na twórczość itp.)
Postawy. Student(ka):
– zachowuje krytycyzm wobec schematycznych, wystandaryzowanych wyliczeń (zamiast syntez).
Kryteria oceniania
aktywność osobnicza, colloquium
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
Do sprawdzianu wymagana jest znajomość tylko jednej książki (za to w całości):
Nęcka, E. (2001). Psychologia twórczości. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
TEMAT 1:
Tatarkiewicz, W. (1975). Dzieje sześciu pojęć. Sztuka, piękno, forma, twórczość, odtwórczość, przeżycie estetyczne (rozdz. 8). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
TEMAT 2:
Nęcka, E. (2001). Psychologia twórczości (str. 24-34). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Strzałecki, A. (1969). Wybrane zagadnienia psychologii twórczości (str. 11-66). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
TEMAT 3:
Chruszczewski, M. H. (2013). Zdolności w akcji. Pozaintelektualne uwarunkowania efektywności operacji wytwarzania dywergencyjnego i konwergencyjnego (str. 73–84). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Martindale, C. (1999). Biological bases of creativity. W: R. J. Sternberg (red.), Handbook of creativity (str. 137-152). Cambridge: Cambridge University Press.
Obiols, J. E. (1996). Art and creativity: neuropsychological perspectives. W: J. J. Schildkraut i A. Otero (red.), Depression and the spiritual in modern art: homage to Miró (str. 33-47). Chichester: John Wiley & Sons.
TEMAT 4:
Chruszczewski, M. H. (2013). Zdolności w akcji. Pozaintelektualne uwarunkowania efektywności operacji wytwarzania dywergencyjnego i konwergencyjnego (str. 85–93). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Strzałecki, A. (1989). Twórczość a style rozwiązywania problemów praktycznych. Ujęcie prakseologiczne. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo. (rozdz. 3: Twórczość jako styl; rozdz. 10: Twórczość jako wielowymiarowy konstrukt - próba syntezy)
Trzebiński, J. (1976). Osobowościowe warunki twórczości. W: J. Reykowski (red.), Osobowość a społeczne zachowanie się ludzi (str. 105-132). Warszawa: Wydawnictwo "Książka i Wiedza".
TEMAT 5:
Limont, W. (1994). Synektyka a zdolności twórcze. Eksperymentalne badania stymulowania rozwoju zdolności twórczych z wykorzystaniem aktywności plastycznej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. (rozdz. 1: Zdolności, modele zdolności)
Popek, S. (2000). Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH (wyd. 2, popr. i uzup., str. 14?23). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Popek, S. (1996). Zdolności i uzdolnienia - ujęcie systemowe problemu. W: S. Popek (red.), Zdolności i uzdolnienia jako osobowościowe właściwości człowieka (str. 9-31). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
TEMAT 6:
Chruszczewski, M. H. (2013). Zdolności w akcji. Pozaintelektualne uwarunkowania efektywności operacji wytwarzania dywergencyjnego i konwergencyjnego (str. 66–71). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Jaworowska, A. (1979). Twórczość i inteligencja w świetle poglądów Liama Hudsona. W: L. Wołoszynowa (red.), Materiały do nauczania psychologii, Seria II: Psychologia rozwojowa, wychowawcza i społeczna (t. 8, str. 135-165). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
TEMAT 7:
Andreasen, N. C. (1996). Creativity and mental illness: a conceptual and historical overview. W: J. J. Schildkraut i A. Otero (red.), Depression and the spiritual in modern art: homage to Miró (str. 2-14). Chichester: John Wiley & Sons.
Jamison, K. R. (1996). Mood disorders, creativity and the artistic temperament. W: J. J. Schildkraut i A. Otero (red.), Depression and the spiritual in modern art: homage to Miró (str. 15-32). Chichester: John Wiley & Sons.
Richards, R. (1994). Creativity and bipolar mood swings: why the association? W: M. P. Shaw i M. A. Runco (red.), Creativity and affect (str. 44-72). Norwood, NJ: Ablex Publishing Corporation.
TEMAT 8:
Eysenck, H. J. (1995). Creativity as a product of intelligence and personality. W: D. H. Saklofske i M. Zeidner (red.), International handbook of personality and intelligence (str. 231-247). New York: Plenum Press.
Merten, T. i Fischer, I. (1999). Creativity, personality and word association responses: associative behaviour in forty supposedly creative persons. Personality and Individual Differences, 27, 5, 933-942.
TEMAT 9:
Nęcka, E. (2001). Psychologia twórczości (str. 145-171). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Rudowicz, E. i Hui, A. (1997). The creative personality: Hong-Kong perspective. Journal of Social Behavior and Personality, 12, 1, 139–157.
TEMAT 10:
Chruszczewski, M. H. (2013). Zdolności w akcji. Pozaintelektualne uwarunkowania efektywności operacji wytwarzania dywergencyjnego i konwergencyjnego (str. 13–35). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Matczak, A. (1994). Diagnoza intelektu (str. 83-89). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk.
Matczak, A., Jaworowska, A. i Stańczak, J. (2000). TCT–DP. Rysunkowy Test Twórczego Myślenia K. K. Urbana i H. G. Jellena. Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
TEMAT 11:
Limont, W. (1994). Synektyka a zdolności twórcze. Eksperymentalne badania stymulowania rozwoju zdolności twórczych z wykorzystaniem aktywności plastycznej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. (rozdz. 2: Synektyka)
Nęcka, E. (1998). Trening twórczości. Podręcznik dla psychologów, pedagogów i nauczycieli (wyd. 3, popr. i zm.). Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” (fragmenty)
Nęcka, E. (1994). TRoP… Twórcze rozwiązywanie problemów. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”. (fragmenty)
Wiśniewska, E. i Karwowski, M. (2007). Efektywność treningów twórczości – podejście metaanalityczne. Ruch Pedagogiczny, 78, 3-4, 31–50.
TEMAT 12:
Krippner, S. (1985). Psychedelic drugs and creativity. Journal of Psychoactive Drugs, 17, 4, 235–245.
Krippner, S. (1999). Altered and transitional states. W: M. A. Runco i S. R. Pritzker (red.), Encyclopedia of creativity (t. 1, str. 59–70). San Diego: Academic Press, Inc.
NIEKTÓRE INNE WAŻNE POZYCJE Z LITERATURY PRZEDMIOTU:
Eysenck, H. J. (1995). Genius: the natural history of creativity. Cambridge: Cambridge University Press.
Nęcka, E. (1995). Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Tokarz, A. (2005). Dynamika procesu twórczego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: