Konflikt międzygrupowy w organizacjach: Perspektywa psychologii społecznej 2500-K303N41

sylabus:

0. Czym jest grupa?
Wprowadzenie do psychologii stosunków międzygrupowych ? definicje grupy. Procesy grupowe: posłuszeństwo, konformizm, deindywiduacja. Zjawisko myślenia grupowego. Czy burza mózgów jest efektywna?
1. Konflikt międzygrupowy i jego oblicza.

Zakres problemu. Konflikt w psychologii, socjologii i naukach politycznych. Typy konfliktów. Źródła konfliktów ? podział na My i Oni. Czym jest etnocentryzm. Teoria rzeczywistego konfliktu. Teoria podstawowych potrzeb. Nacjonalizm a patriotyzm ? psychologiczne podstawy różnicowania.

Lektura główna (Stephan & Stephan, ?Wywieranie wpływu przez grupy?, GWP, 2007): str. 148-159

2. Tradycyjne i współczesne teorie dotyczące faworyzowania własnej grupy

Teoria Tajfela (tożsamość społeczna), Turnera (autokategoryzacja) i Brewer (optymalna dystynktywność). Teoria dominacji społecznej (Sidanius i Pratto). Teoria redukcji subiektywnej niepewności (Hogg), teoria opanowania trwogi (Greenberg i in.).

Lektura główna: str. 98-121

3. Wizerunki grupy własnej i obcej

Homogeniczność grupy obcej. Stereotypy i uprzedzenia. Sposoby mówienia o swoich i o obcych (Linguistic Intergroup Bias). Czy stereotypy są trafne? O homogeniczności własnej grupy.

Lektura główna: str. 13-36

4. Uprzedzenia, emocje międzygrupowe i agresja

Uprzedzenia jako postawy i jako emocje. Agresja międzygrupowa. Zagrożenie pozytywnej tożsamości. Badania nad zachowaniami grupowymi (szkoła szkocka jako kontynuatorzy Tajfela). Od ksenofobii do zagłady. Społeczna psychologia masakr i ludobójstwa. Dehumanizacja i infrahumanizacja.

Lektura główna: str. 43-68

5. Kontakt międzygrupowy jako metoda rozwiązywania konfliktu

Hipoteza kontaktu. Ograniczenia skuteczności kontaktu. Dwa podejścia (personalizacja i wyraziste kategorie). Wyniki pierwszych polskich badań nad kontaktem międzygrupowym. Refleksje historyczne i politologiczne ? kiedy kontakt rozwiązywał konflikt.

Lektura główna: str. 70-95

6. Pojednanie i przebaczenie w stosunkach międzygrupowych

Psychologiczne podejście do pojednania. Kolektywne poczucie winy. Atrybucje winy wobec grupy własnej i obcej (badania Branscombe, Ellemers i in.). Pozostałe metody rozwiązywania napięć międzygrupowych (osłabianie negatywnych skojarzeń, negocjacje, mediacje).

Lektura główna: str. 36-41 oraz 159-176

7. Ukrywanie uprzedzeń czyli co się kryje pod zasłoną tolerancji

Teorie rasizmu ukrytego i awersyjnego. Dyskursywna psychologia społeczna (Billig, Potter) jako metoda badania uprzedzeń. Metody badania postaw utajonych jako metody badań uprzedzeń (IAT). Konsekwencje ukrytych uprzedzeń dla konfliktu międzygrupowego ? eskalacja homofobii, rasizmu, seksizmu i antysemityzmu. Antysemityzm spiskowy jako szczególna reprezentacja poznawcza.

Lektura główna: str. 51-68

Kolejne zajęcia poświęcone będą analizie konkretnych ?case studies?