Konflikty i zagrożenia okresu dorastania 2500-K204N16

Okres dorastania jest jedynym okresem w rozwoju jednostki dającym tak wiele możliwości i zarazem tak podatnym na zagrożenia. Z jednej strony, jest to czas intensywnego postępu w rozwoju poznawczym i osiągania dojrzałości społecznej, a z drugiej okres wzmożonej podatności na niekorzystne wpływy środowiskowe i społeczne, które mogą prowadzić do wielu behawioralnych i emocjonalnych problemów.
Celem planowanych zajęć jest zapoznanie się z szeroko rozumiana problematyką problemów dorastania i zdobycie umiejętności ich psychologicznej analizy w świetle współczesnych koncepcji dorastania.
Na zajęciach omawiane i dyskutowane będą następujące zagadnienia:
podstawowe pojęcia i koncepcje dysfunkcyjnego zachowania.
- zaburzenia poznawcze i emocjonalne, autodestrukcyjne (uzależnienia, samookaleczanie się, próby samobójcze, depresja)
- zaburzenia zachowania (agresja, zahamowanie i izolacja społeczna, przynależność do grup kontrkulturowych)
- zachowania ryzykowne
- zaburzenia jedzenia.
Poruszane problemy będą analizowane na tle rozwoju w okresie adolescencji.

Kierunek podstawowy MISMaP

psychologia

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Proponowany kurs ma na celu zapoznanie z problematyką konfliktów i zachowań problemowych młodzieży, które wynikają z rozwoju. Jest to okres trudny dla jednostki jak i dla jej otoczenia. Pełen wyzwań i przeobrażeń, będących potencjalnym źródłem zachowań, których następstwa mogą utrudniać lub wypaczać rozwój psychiczny jednostki na drodze do osiągnięcia pełnej dojrzałości osobowej.

Efekty kształcenia

Student powinien:
- wymienić powszechne i specyficzne problemy dorastania
- przeanalizować sytuację psychologiczną nastolatka
- zdefiniować główne problemy, zagrożenia i zaburzenia adolescencji
- przeanalizować ich uwarunkowania oraz bliższe i dalsze konsekwencje

Kryteria oceniania

kontrola obecności
ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)
wykonie zadań i prac w trakcie semestru (prezentacja artykułu angielskiego lub recenzja, 2 krótkie eseje)
końcowe zaliczenie pisemne

Praktyki zawodowe

Nie są wymagane

Literatura

literatura obowiązkowa:
*Bakiera L. (2009). Czy dorastanie musi być trudne? Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
*Bardziejewska M. (2005). Okres dorastania. Jak rozpoznać potencjał nastolatków? [w:] A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa (s. 345 – 378). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
*Dobrenko K. (2013). Adolescencja jako czas przejmowania inicjatywy za własny rozwój, [w:] E. Sokołowska (red.). Psychologia wspierania rozwoju i kształcenia (s. 132-146). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
*Katra, G. (2003). Dorastanie jako okres wielkich transformacji. W: A. Jurkowski /red./. Z zagadnień współczesnej psychologii wychowawczej. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
Katra G. (2007). Autonomia i aktywność prospektywna jako wyznaczniki podmiotowego i kreatywnego funkcjonowania w okresie dorastania. [w:]
Katra G. (2010). Psycholog szkolny wobec wyzwań dorastania, [w:] G. Katra, E. Sokołowska (red). Rola i zadania psychologa we współczesnej szkole (s. 74-92). Warszawa: WoltersKluwer Polska.
Łuczak E. (2001). Dojrzewanie, [w:] I. Mięsowicz (red.), Auksologia. Rozwój biologiczny człowieka i metody jego oceny od narodzin do dorosłości (75-156). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Obuchowska I. (1996). Drogi dorastania. Warszawa: WSiP. [rozdz. XI]
*Obuchowska I. (2000). Adolescencja, [w:]. B. Harwas-Napierała, J. Trempała /red./,Psychologia rozwoju człowieka(163-201). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
Oleszkowicz A., Senejko A.(2011). Dorastanie, W: J. Trempała (red.) Rozwój psychiczny człowieka, s.258-285. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ziółkowska B. (2005). Okres dorastania. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać? [w:] A. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa (s. 379 – 391). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
*literatura obowiązkowa

literatura uzupełniająca:
Beisert M. (1991). Seks mojego dziecka. Poznań: Zakład Wydawniczy K.Domke.
Carr A. (2002). Depression and attempted suicide in adolescence. Oxford: BPS Blackwell.
Carr A. (2002). Avoiding risky sex in adolescence. Oxford: BPS Blackwell.
Dołęga Z. (1995). Samotność dorastających w ich relacjach społecznych. W: I. Heszen-Niejodek /red/. Doświadczenie kryzysu, szansa rozwoju czy ryzyko zaburzeń.
Figes K. (2003). Te straszne nastolatki. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Gaś Z. B. (1993). Profilaktyka uzależnień. Warszawa: WSiP.
Gaś Z. B.(1995). Pomoc psychologiczna młodzieży. Warszawa: WSiP.
Herbert M. (2002). Social and antisocial development. Oxford: BPS Blackwell.
Łuczak E. (2001). Dojrzewanie. W: I. Mięsowicz (red.), Auksologia. Rozwój biologiczny człowieka i metody jego oceny od narodzin do dorosłości (75-156). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej.
Obuchowska I. (1996). Drogi dorastania. Warszawa: WSiP.
Oleszkowicz A. (2006). Bunt młodzieńczy. Uwarunkowania. Formy. Skutki. Warszawa: Wydawnictwo naukowe Scholar.
Oleszkowicz A. (1995). Kryzys młodzieńczy - istota i przebieg. Wrocław: Wyd. U Wr., Prace Psychologiczne XLI.
Oleszkowicz A., Senejko A.(2013). Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Orwid M., Pietruszewski K. (1996). Psychiatria dzieci i młodzieży. Kraków: Collegium Medicum UJ.

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2500-K204N16 w USOSweb