Osobowość a stosunki wewnątrz i międzygrupowe 2500-FA-D-8

Zarys tematyki seminarium
W ostatnich latach dynamicznie rozwija się psychologia stosunków wewnątrz- i międzygrupowych. Jak się okazuje, często podejmuje ona ostatnio kwestię wzajemnych relacji osobowość jednostki – funkcjonowanie społeczne w relacjach ze ”swoimi” i „obcymi”, oraz z systemem społecznym. Ponadto, psychologia stosunków wewnątrz- i międzygrupowych coraz odważniej sięga - przy konstruowaniu własnych koncepcji teoretycznych - do dorobku podstawowych dziedzin psychologii: psychologii poznawczej (zwłaszcza nurtu socialcognition), psychologii emocji i procesów motywacyjnych, oraz psychologii osobowości.
Celem seminarium jest
(a) Przyjrzenie się wynikom wybranych, najciekawszych badań na temat wzajemnych relacji osobowość jednostki-życie grupowe, oraz
(b) Modelom teoretycznym w psychologii stosunków międzygrupowych zainspirowanych badaniami podstawowymi nad funkcjonowaniem osobowości człowieka.
ZARYS TEMATYKI
Podejście psychologii różnic indywidualnych:
1. Autorytaryzm – geneza, natura, konsekwencje dla relacji międzygrupowych (klasyczna teoria Adorno i wsp., model prawicowego autorytaryzmu RWA Altemeyera; autorytaryzm grupowy).

2. orientacja na dominację społeczną (SDO) – geneza, natura. konsekwencje dla stereotypów, uprzedzeń, konserwacji systemu społecznego (koncepcja Sidaniusa i Pratto).

3. Autorytaryzm (RWA) a orientacja na dominację społeczną (SDO): porównanie koncepcji, model integracyjny Duckitta.

4. Potrzeba domknięcia poznawczego i lęk (trait) jako determinanty ideologii konserwatywnej: znaczenie motywowanego poznania społecznego (m.in. A. Kruglanski, J. Jost i in.).
Od tożsamości indywidualnej do tożsamości społecznej: Społeczne identyfikacje jako determinanty postaw wewnątrz- i międzygrupowych.
5. Czemu służy identyfikacja grupowa, i jaka jest jej relacja do tożsamości indywidualnej? (m.in. teoria tożsamości społecznej H.Tajfela i J.Turnera, teoria optymalnego poziomu dystynktywności M. Brewer, nowe modele tożsamości grupowej Camerona i C. Leacha; badania nad znaczeniem identyfikacji grupowej dla funkcjonowania osobowości człowieka i zdrowia psychicznego).

6. Procesy kategoryzacji a społeczna tożsamość: znaczenie kategorii inkluzywnych (m.in. teoria autokategoryzacji J. Turnera, model wspólnej tożsamości grupowej S. Gaertnera i J. Dovidio, teoria rzutowania prototypu grupy własnej na kategorię inkluzywną - ingroupprojection model A. Mummendey i S. Waldzusa);

7. Kolektywny narcyzm vs. bezpieczna identyfikacja, patriotyzm vs. nacjonalizm, oraz przywiązanie vs. gloryfikacja grupy własnej a postawy międzygrupowe (koncepcja A. Golec i A.Cichockiej i inne).

Fundamentalne potrzeby egzystencjalne człowieka a społeczne identyfikacje i relacje międzygrupowe
8. Zagrożenie śmiertelnością:Teoria Opanowania Trwogi a kultura,samoocena, i stosunki międzygrupowe (T. Pyszczynski, J. Greenberg, &Sh. Solomon, i in.)

9. Zagrożenie potrzeby kontroli i przewidywalności zdarzeń: Procesy kompensacyjne i group-basedcontrol(m.in. A. Kay; D. Sullivan; I. Fritsche& E. Jonas).

Reprezentacje własnej osoby (Self) a relacje międzygrupowe i międzykulturowe
10. Ja niezależne vs. współzależnea kultura (H. Markus & S.Kitayama i in.);

11. Prywatne teorie osobowości: entity vs. incrementalbeliefs (C. Dweck)a reakcje na zagrożenie, relacje międzygrupowe i stereotypizowanie „obcych”;

12. Włączanie innych w Ja a relacje interpersonalne i międzygrupowe (m.in. E. Smith i in.)