Zaburzenia osobowośœci; diagnoza i konceptualizacja z perspektywy terapii poznawczo-behawioralnej 2500-FA-01-04

Zaburzenia osobowości stwierdza się (w zależności od badań) u około 10% populacji ogólnej. Jednakże w populacji osób leczonych z powodu różnego rodzaju zaburzeń emocjonalnych wskaźniki sięgają 50%. Ponadto, badania systematycznie wskazują na zwiększanie się rozpowszechnienia zaburzeń osobowości, co w połączeniu z szerokim spektrum współwystępowania zaburzeń osobowości z innymi zaburzeniami psychicznymi sprawia, że ich diagnoza i terapia staje się istotnym zagadnieniem klinicznym.
Celem zajęć jest przekazanie wiedzy na temat zaburzeń osobowości, ze szczególnym uwzględnieniem modelu, który jest podstawą rozumienia zaburzeń osobowości w psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Ogólne założenia modelu poznawczego dotyczą sposobu postrzegania rzeczywistości, który u osób z zaburzeniami osobowości ma swoje odzwierciedlenie w dysfunkcjonalnych schematach poznawczych, które z kolei prowadzą do problemów emocjonalnych i dezadaptacyjnych zachowań.
Na zajęciach zostaną omówione kryteria diagnostyczne zawarte w klasyfikacji ICD-10 oraz DSM-IV-TR. Zostaną również przedstawione metody diagnozy zaburzeń osobowości (dostępne kwestionariusze i wywiady ustukturalizowane), sposób konceptualizacji poszczególnych zaburzeń osobowości z perspektywy terapii poznawczo-behawioralnej, a także podstawowe strategie i techniki terapeutyczne.

1. Zajęcia wprowadzające. Omówienie zasad zaliczenia
2. Osobowość a zaburzenie osobowości. Współwystępowanie zaburzeń. Narzędzia do diagnozy zaburzeń osobowości (m.in. SCID-II, PBQ, IPDE ICD-10, YSQ, SMQ).
3. Modele poznawcze zaburzeń osobowości (Beck, Young, Linehan).
4-5. Diagnoza i konceptualizacja – klaster A (osobowość paranoiczna, schizoidalna, schizotypowa).
6-7. Diagnoza i konceptualizacja – klaster B (osobowość histrioniczna, narcystyczna, antyspołeczna, borderline). Psychopatia.
8-9 Diagnoza i konceptualizacja – klaster C (osobowość obsesyjno-kompulsyjna, zależna, unikająca).
10-11. Diagnoza i konceptualizacja innych zaburzeń osobowości (osobowość negatywistyczna, depresyjna).
12. Wprowadzenie do terapii poznawczo – behawioralnej zaburzeń osobowości (Beck, Young, Linehan) – cele, strategie i techniki terapeutyczne, mechanizmy zmiany.
13. Skuteczność terapii poznawczo – behawioralnej w leczeniu zaburzeń osobowości – wyniki badań. Algorytmy i rekomendacje w leczeniu osobowości z pogranicza. Planowane zmiany w klasyfikacjach diagnostycznych (DSM-5 i ICD-11).
14. Kolokwium.
15. Podsumowanie zajęć. Omówienie kolokwium i prac zaliczeniowych.

Personality disorders are diagnosed (in respect to research) in about 10% of population. However, in out- and inpatients populations ratings reach 50%. Furthermore, studies indicate increasing prevalence of personality disorders systematically what in connection with intense co-occurrence personality disorders and other mental disorders causes the diagnosis and therapy are fundamental clinical issue.
The aim of the course is providing student with a general overview of personality disorders in particular taking into account cognitive – behavioral models. Basic assumptions of cognitive model concern about ways of reality insight, which in personality disorders reflects in dysfunctional schemas. These in turn lead to emotional problems and disadaptive behaviours.
During the course diagnostic criteria from ICD-10 and DSM-IV-TR will be reviewed. Moreover, there will be presentation of personality disorders diagnostic methods (questionnaires, structuralized interviews), cognitive-behavioral conceptualization of each disorder and basic therapeutic strategies and techniques.
1. Introduction.
2. Personality and personality disorder. Co-occurance of disorders. Diagnostic methods (ex. SCID-II, PBQ, IPDE ICD-10, YSQ, SMQ).
3. Cognitive models of personality disorders (Beck, Young, Linehan).
4-5. Diagnosis and conceptualization – cluster A (paranoid, schizoid and schizotypal personality disorders).
6-7. Diagnosis and conceptualization – cluster B (histrionic, narcissistic, antisocial and borderline personality disorders). Psychopathy.
8-9. Diagnosis and conceptualization – cluster C (obsessive-compulsive, dependent and avoidant personality disorders).
10-11. Diagnosis and conceptualization – Apendix B (depressive and negativistic personality disorders).
12. Introduction to cognitive-behavioral therapy of personality disorders (Beck, Young, Linehan) – aims, strategies and techniques, mechanisms of change.
13. Efficacy and effectiveness of personality disorders CBT – results from studies. Algorithms and recommendations in treatment of borderline personality. Changes in new editions of classifications (DSM-5 and ICD-11).
14. Written exam.
15. Summary of the course.