Korporacje transnarodowe 2400-ZEWW959-OG

1. Definicje korporacji transnarodowych
2. Skala działania.
3. Pochodzenie.
4. Cechy (w tym różnica między zagranicznymi inwestycjami bezpośrednimi a portfelowymi).
5. Struktura organizacyjna
a) integracja pionowa, pozioma, dywersyfikacja
b) alianse strategiczne
6. Struktura geograficzna zagranicznych inwestycji bezpośrednich.
7. Struktura gałęziowa zagranicznych inwestycji bezpośrednich.
8. Bodźce ekspansji zagranicznej.
9. Teorie przedsiębiorstwa transnarodowego, w tym:
a) związane ze strukturą rynku, reakcją oligopolistyczną (S. Hymer, C. Kindleberger, F.T. Knickerbocker)
b) powiązane z obszarem walutowym (R.Z. Aliber)
c) teoria międzynarodowego cyklu życia produktu R. Vernona
d) teoria internalizacji (P. Buckley, M. Casson)
e) teoria eklektyczna produkcji międzynarodowej J. H. Dunninga
f) teoria ścieżki rozwoju inwestycji zagranicznych J.H. Dunninga
g) teorie eksternalizacji
h) teoria globalnych sieci towarowych
i) teoria przedsiębiorstw wczesnej internacjonalizacji
j) teoria 3D R. Grosse
10. Etapy i formy ekspansji zagranicznej.
11. Kwestie kontroli i własności.
12. Keiretsu i czebole.
13. Korporacje transnarodowe z rynków wschodzących.
14. Rola klastrów w przyciąganiu korporacji transnarodowych
15. Skutki funkcjonowania przedsiębiorstw transnarodowych w krajach macierzystych i przyjmujących
16. Relacje między państwem a przedsiębiorstwami transnarodowymi.
a) sprzeczności i polityka wobec przedsiębiorstw transnarodowych w krajach rozwiniętych
b) sprzeczności i polityka wobec przedsiębiorstw transnarodowych w krajach rozwijających się
c) sprzeczności i polityka wobec przedsiębiorstw transnarodowych w krajach Europy Wschodniej.
17. Efekt spillover
18. Efekt round tripping
19. ONZ a korporacje transnarodowe
20. Międzynarodowa regulacja działalności korporacji transnarodowych:
a) kodeksy postępowania
b) bilateralne umowy inwestycyjne
c) rozstrzyganie sporów
d) promowanie zagranicznych inwestycji bezpośrednich
21. Miary dot. zagranicznych inwestycji bezpośrednich oraz korporacji transnarodowych
22. Inwestycje przedsiębiorstw transnarodowych w Polsce oraz polskich przedsiębiorstw zagranicą.
23. Inwestycje przedsiębiorstw transnarodowych w Chinach oraz chińskich przedsiębiorstw zagranicą

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Koordynatorzy przedmiotu

Radosław Wolniak

Efekty kształcenia

Wiedza:
Student ma podstawową wiedzę o procesie umiędzynarodowienia przedsiębiorstw oraz skutkach tego procesu w odniesieniu do struktur gospodarczych, społecznych i politycznych w krajach macierzystych i w krajach przyjmujących owe przedsiębiorstwa.
Student rozumie/ma pogłębioną wiedzę z zakresie głównych teorii przedsiębiorstw transnarodowych oraz posiada podstawową wiedzę o sposobach funkcjonowania przedsiębiorstw transnarodowych stanowiących konkretyzację omawianych teorii.
Student zna metody i narzędzia, w tym techniki pozyskiwania danych, pozwalające opisywać przedsiębiorstwa transnarodowe i ich struktury oraz procesy w nich i między nimi zachodzące.
Student ma wiedzę o normach i regułach prawnych i organizacyjnych organizujących przedsiębiorstwa transnarodowe i rządzących nimi prawidłowościach oraz o ich źródłach, naturze, zmianach i sposobach działania.
Student ma wiedzę o procesach zmian przedsiębiorstw transnarodowych oraz o przyczynach, przebiegu, skali i konsekwencjach tych zmian .

Umiejętności:
Student posiada umiejętności identyfikacji przebiegu procesu umiędzynarodowienia przedsiębiorstw, umiejętności interpretacji rzeczywistości z perspektywy teorii przedsiębiorstw transnarodowych z określeniem stopnia jej zawansowania oraz umiejętności stosowania podstawowych metod analizy rzeczywistości odpowiadających teoriom owych przedsiębiorstw.

Kompetencje społeczne:
Student wykazuje umiejętność profesjonalnego wykonywania zadań (odnoszenie do stanu wiedzy teoretycznej oraz do innych badań)
S_W01, S_W02, S_W03, S_W04, S_U01, S_U02, S_U03, S_U04, S_K01

Kryteria oceniania

Egzamin pisemny lub ustny (w zależności od liczby uczestników)

Literatura

- J. H. Dunning, S.M. Lundan: Multinational Enterprises and the Global Economy. Cheltenham 2008.
- EY Europe Attractiveness Survey 2025
-M. Gorynia: Przedsiębiorstwo w biznesie międzynarodowym. Warszawa 2021.
- UNCTAD: World Investment Report 2025. New York and Geneva 2025.
- R. Wolniak: Korporacje transnarodowe, w: A. Bąkiewicz, U. Żuławska: Rozwój w dobie globalizacji. Warszawa 2010.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2400-ZEWW959-OG w USOSweb