Globalizacja a różne typy cywilizacji 2400-ZEWW437
1. Wykład wstępny
1.1.Lata 70-te; zapoczątkowanie ekspansji gospodarczej w państwach wywodzących się z innych cywilizacji, aniżeli cywilizacja euro-atlantycka.
1.2.Dlaczego wcześniejsze próby głównie w Ameryce Łacińskiej okazały się nieskuteczne.
1.3.Nieskuteczność eksperymentu socjalistycznego.
2. Co to jest cywilizacja
2.1 Definicja encyklopedyczna
2.2. Definicja i pojmowanie cywilizacji wg Toynbeego
2.3. Ujęcie cywilizacji wg Braudela
2.4.Główne składniki cywilizacji
3. Kod cywilizacyjny
3.1 O czym przesądza kod cywilizacyjny
- o ciągłości bądź zaniku państw (społeczeństw)
- postępie, stagnacji oraz falowaniu rozwoju
- organizacji społeczeństw oraz sposobach rozwiązywania konfliktów
4. Źródła kodu cywilizacyjnego
4.1. Gospodarka zbożowa
4.2. Gospodarka ryżowa
5. Przestrzeń a typy cywilizacyjne
5.1. Przestrzeń a rodzaj cywilizacji
5.2. Procesy dostosowawcze cywilizacji do przestrzeni i przestrzeń i do cywilizacji.
6. Czas a różne cywilizacje
6.1. Różne miary czasu
6.2. Czy i na ile istnieje czas cywilizacyjny
6.3. Dlaczego jedna cywilizacja charakteryzuje się długim a inna krótkim trwaniem
6.4. Związek między charakterem gospodarowania a typem cywilizacyjnym (kto ma rację Toynbee czy Braudel)
7. Globalizacja: zagadnienia wstępne
7.1. Różne definicje globalizacji
7.2. Ciągłość i nieciągłość globalizacji
7.3. Czy i na ile globalizacja jest kolejnym etapem gospodarki rynkowej
8. Etapy globalizacji
8.1. Warunki wstępne procesu globalizacji
8.2. Pierwszy etap globalizacji
- główne mechanizmy
- rola przemocy w globalizacji
8.3. Przyczyny przerwania procesu globalizacyjnego
8.4. Drugi etap globalizacji
- źródła globalizacji
- mechanizmy napędowe
- dotychczasowe efekty drugiego etapu globalizacji
9. Globalizacja a cywilizacja
9.1. Związek między pierwszym etapem globalizacji a cywilizacją europejską
- rola indywidualizmu
- ekspansja kolonialna
- wspomagająca rola państwa
9.2. Drugi etap globalizacji
- dekolonizacja
- upadek socjalizmu
- rola korporacji ponadnarodowych
- autonomizacja sektora finansowo-bankowego
9.3. Cywilizacja poza europejska w drugim etapie globalizacji
- rola państwa
- mariaż kolektywizmu z indywidualizmem
9.4. Czynniki kulturowe a globalizacja
- rola mediów w funkcjonowaniu społeczeństw
- nowa rola edukacji a zwłaszcza nauki
- migracja jako efekt: skrócenia przestrzeni, postępu technicznego i zaniku starych zawodów; procesów demograficznych; gwałtownych procesów urbanizacyjnych i tworzenia wielkich metropolii.
10. "Gospodarka oparta na Wiedzy"
10.1. Nowy etap cywilizacyjny w rozumieniu Braudelowskim
- cywilizacja agrarna - ziemia
- cywilizacja przemysłowa - kapitał
- cywilizacja ponowoczesna - wiedza
10.2. Główne cechy "Gospodarki opartej na Wiedzy"
- podstawowe definicje
- makroekonomiczne
- mikroekonomiczne
- cywilizacyjne
11. Związki między globalizacją a "Gospodarką opartą na Wiedzy"
11.1. czasowe
11.2. przyczynowe
12. Globalizacja współczesna a różne cywilizacje
12.1. Rozerwanie związku między globalizacją a cywilizacją euro-atlantycką
12.2. Źródła ekspansji państw poza europejskich (głównie azjatyckich) w obecnej fazie globalizacji
12.3 Koegzystencja czy zderzenie cywilizacji (Huntington)
13. Główne problemy współczesnego świata
13.1. Postępujące zróżnicowanie dochodowe
13.2. Rynek globalny w warunkach ścierających się systemów kulturowych
13.3. Główne zagrożenia cywilizacyjno-ekonomiczne
13.4. Gwałtowne przetasowanie potęg gospodarczych świata
14. Wstępne wnioski
14.1 Rozwój świata nie jest zdeterminowany ani:
- ekonomicznie, ani cywilizacyjnie
14.2 Czy istnieją mechanizmy łagodzące istniejące i narastające konflikty światowe.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
- F. Braudel, Gramatyka cywilizacji, Warszawa 2006;
- I. Toynbee, Studium Historii, Warszawa 2000;
- M. Herzfeld, Antropologia. Praktykowanie teorii w kulturze i społeczeństwie, część ekonomiczna, Kraków 2004;
- J. Stiglitz, Czy globalizacja może być sprawiedliwa, Warszawa 2007;
- J. Kleer, Globalizacja: zjawisko ogólne czy specyficzne. Kolegium Gospodarki Światowej SGH - Warszawa 2008-01-17
- J. Kleer, Gospodarka oparta na Wiedzy a globalizacja. Związki czasowe czy przyczynowe. VIII Kongres Ekonomistów Polskich, Warszawa 2007.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: