Ekonomiczne problemy polityki ochrony środowiska 2400-ZEWW073a
Podstawy regulacji wpływu na środowisko:
- zakres, przedmiot i podmioty polityki ochorny środowiska,
- kluczowe zasady polityki ochrony środowiska,
- podstawowe pojęcia ekonomii środowiska,
- neoklasyczna interpretacja gospodarowania środowiskiem,
- synteza wiedzy ekologicznej i ekonomicznej.
2. Metody analizy problemów decyzyjnych:
- metody bilansowe (materia, energia, przepływy pieniężne),
- metody optymalizacyjne,
- analiza wielokryterialna (wielorakie cele lub atrybuty),
- opisowe techniki podejmowania decyzji,
- ocena ryzyka,
- macierz Leopolda i inne techniki oceny projektów,
- oceny wpływu na środowisko (EIA, SEIA),
- analiza "cyklu życia".
3. Metody analizy ekonomicznej:
- efektywność ekonomiczna a efektywność kosztowa,
- tradycyjna analiza kosztów i korzyści (AKK),
- czynnik czasu i stopa dyskontowa,
- rachunek wartości zaktualizowanych,
- mierniki opłacalności przedsięwzięć,
- uwzględnianie efektów jakościowych i niemierzalnych,
- narzędzia dla polityki ochrony środowiska.
4. Wartościowanie środowiska przyrodniczego:
- specyfika zasobów, dóbr i usług środowiska,
- nierynkowe korzyści czerpane ze środowiska,
- pojęcie "całkowitej wartości ekonomicznej",
- problem wartości nieużytkowej,
- metody bezpośredniego wartościowania,
- metody pośredniego wartościowania,
- praktyczne przykłady oszacowań wartości.
5. Instrumenty prawno-administracyjno:
- regulacja nakazowa (command-and-control),
- normy emisyjne, imisyjne, technologiczne i produktowe,
- wady i zalety regulacji bezpośredniej,
- administrowanie, kontrola i monitoring.
6. Instrumenty ekonomiczne:
- wykorzystywanie mechanizmów systemu rynkowego,
- walory i ograniczenia regulacji pośredniej,
- klasyfikacja instrumentów ekonomicznych,
- kryteria oceny i wyboru instrumentów ekonomicznych.
7. Przegląd ekonomicznych instrumentów:
- opłaty emisyjne, produktowe, użytkowe i administracyjne,
- systemy depozytowe i zastawy ekologiczne,
- zbywalne pozwolenia na korzystanie ze środowiska,
- podatki i ekologiczna reforma podatkowa,
- subwencje,
- opłaty karne.
8. Porównanie regulacji bezpośredniej i pośredniej:
- kryterium skuteczności regulacji,
- kryterium kosztu regulacji,
- zagadnienie postępu technicznego,
- problem zaostrzania regulacji.
9. Praktyczne problemy polityki ochrony środowiska:
- uwarunkowania polityczne, prawne i systemowe,
- świadomość społeczna i edukacja,
- znaczenie i rola regulacji bezpośredniej,
- rosnąca popularność ekonomicznych instrumentów,
- zagadnienie dobrowolnych porozumień,
- trwały rozwój i jego mierniki.
10. Krajowe i regionalne polityki ochrony środowiska:
- polityka ochrony środowiska w krajach rozwijających się,
- polityka ochrony środowiska w krajach postkomunistycznych,
- polityka ochrony środowiska w krajach OECD,
- polityka ochrony środowiska Unii Europejskiej.
11. Polska polityka ochrony środowiska:
- uwarunkowania historyczne,
- ogólny zarys stanu środowiska,
- dokumenty "Polityka Ekologiczna Państwa",
- fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej,
- finansowanie ochrony środowiska,
- ocena realizacji krajowej polityki ochrony środowiska,
- bieżące zadania polityki ochrony środowiska.
12. Międzynarodowy wymiar polityki ochrony środowiska:
- globalne problemy ochrony środowiska,
- rola i znaczenie porozumień międzynarodowych,
- międzynarodowe umowy i konwencje ochrony środowiska,
- podział Północ-Południe i jego konsekwencje,
- pomoc finansowa krajów uprzemysłowionych,
- światowa strategia trwałego rozwoju.
Rodzaj przedmiotu
Praktyki zawodowe
nie
Literatura
PODSTAWOWA
Folmer H., Gabel L., Opschoor H. (red.), 1996. Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych. Krupski i S-ka, Warszawa.
Ison S., Peake S., Wall S., 2002. Environmental Issues and Policies. Pearson Education, Harlow.
Śleszyński J., 2000. Ekonomiczne problemy ochrony środowiska. Aries, Warszawa.
UZUPEŁNIAJĄCA
Anderson G., Śleszyński J. (red.), 1996. Ekonomiczna wycena środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
Budnikowski A., 1998. Ochrona środowiska jako problem globalny. PWE, Warszawa.
Chapman D., 2000. Environmental Economics: Theory, Application, and Policy. Addison-Wesley-Longman, Reading.
Famielec J., 1999. Straty i korzyści ekologiczne w gospodarce narodowej. PWN, Warszawa-Kraków.
Fiedor B. (red.), 2002. Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Opschoor J.B., Vos H.B., 1990. Instrumenty ekonomiczne dla ochrony środowiska. OECD. Ministerstwo Ochrony środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.
Pearce D.W., Turner R.K., 1990. Economics of Natural Resources and the Environment. Harvester Wheatsheaf, London.
Plich M., 2002. Budowa i zastosowanie wielosektorowych modeli ekonomiczno-ekologicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Śleszyński J. (red.), 2004. Ekologiczna reforma podatkowa. Wyzwanie dla polskiej polityki ochrony środowiska. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.
Tietenberg T., 2001. Environmental Economics and Policy. Addison-Wesley-Longman, Boston.
Winpenny J.T., 1995. Wartość środowiska. Metody wyceny ekonomicznej. PWE, Warszawa.
Żylicz T., 1989. Ekonomia wobec problemów środowiska przyrodniczego. PWN, Warszawa.
Żylicz T., 2004. Ekonomia Środowiska i zasobów naturalnych. Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: