Demografia 2400-PP1DEM
Pełny opis przedmiotu (max 65 tys. znaków)
Cel zajęć jest realizowany z wykorzystaniem różnorodnych technik uczenia obejmujących wykłady, ćwiczenia i warsztaty w pracowni komputerowej. Wykłady są ważną częścią kursu, gdyż zazwyczaj stanowią podstawę do późniejszych dyskusji na ćwiczeniach i warsztatach. Aktywny udział studentów w zajęciach obejmuje pracę indywidualną, pracę w parach lub w kilkuosobowych grupach nad zadaniami analitycznymi. W trakcie semestru studenci pracują indywidualnie nad swoimi tekstami kolejno wybierając temat i cel pracy, następnie przygotowując i prezentując na zajęciach szczegółowy konspekt, i wreszcie składając tekst (do 4000 słów), który zostaje poddany recenzji i oceniony przez prowadzących zajęcia. Problemowe postrzeganie zjawisk i procesów ludnościowych w kontekście ekonomicznym, społecznym oraz umiejętność ilustrowania tych zjawisk z wykorzystaniem podstawowych metod i technik analizy demograficznej przygotowuje studentów do dalszego studiowania. Ponadto kształtuje umiejętność samodzielnego poszukiwania rozwiązań problemów zarówno w ramach edukacji formalnej, jak również nieformalnej, a także w życiu zawodowym lub społecznym.
Zajęcia dotyczące zasad przygotowania tekstu akademickiego:
1. Jak i pisać tekst akademicki? Zasady formalne.
2. Jak dobrze zaplanować prace nad pisaniem tekstu akademickiego? Jaka jest funkcja i reguły przygotowania konspektu.
3. Jak sformułować cele, hipotezy i pytania badawcze?
Zajęcia dotyczące problematyki ludnościowej:
1. Czym zajmuje się demografia i dlaczego jest niezbędna ekonomiście?
2. Czego nas uczą główne doktryny ludnościowe?
3. Dlaczego teoria przejścia demograficznego uważana jest za paradygmat współczesnej demografii?
4. Dlaczego ekonomista powinien znać struktury demograficzne?
5. Czy starzenie się populacji to pozytywne czy negatywne zjawisko? Ekonomiczne i inne konsekwencje starzenia się populacji.
6. Jakie są cechy wzorca zachorowalności/umieralności w społeczeństwie tradycyjnym, a jakie w nowoczesnym? Wybrane koncepcje teoretyczne.
7. Dobór małżeński: kto wiąże się z kim i dlaczego? Wybrane koncepcje teoretyczne.
8. Dlaczego w krajach rozwiniętych rodzi się mniej dzieci niż w krajach rozwijających się? Wybrane koncepcje teoretyczne.
9. Dlaczego ludzie migrują? Najnowsze migracje międzynarodowe i metody ich wyjaśniania.
10. Jakie są obecnie najważniejsze wyzwania stojące przed polityką ludnościową krajów rozwiniętych i rozwijających się? Co to jest polityka ludnościowa i jakie są jej cele?
11. Czemu służą prognozy demograficzne?
12. Czego uczy nas przeszłość demograficzna Polski?
13. Gdzie i jak szukać danych o zjawiskach i procesach ludnościowych?
14. Jak mierzyć zjawiska i procesy ludnościowe? Siatka demograficzna i tablica trwania życia.
15. Jak właściwie interpretować wyniki badań demograficznych? Metody badań ludnościowych: analiza przekrojowa i wzdłużna.
Zajęcia realizowane są przez zespoły złożone z 2 lub 3 prowadzących. Każdy z zespołów realizuje powyższy cel zajęć w oparciu o podane wyżej treści z wykorzystaniem wyżej wymienionych technik nauczania. Jednakże poszczególne zajęcia mogą się różnić między zespołami co do szczegółów.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Efekty kształcenia (max 4000 znaków)
Wiedza
S1A_W01 S1A_W02 S1A_W03 S1A_W06 S1A_W07 S1A_W08 S1A_W09 S1A_W10
1. Student zapoznaje się z podstawowymi strukturami demograficznymi (ze względu m.in. na wiek, płeć w różnych populacjach i w różnych momentach historycznych), procesami demograficznymi (małżeńskość, płodność, umieralność, migracje, starzenie się) i zależnościami między nimi, a także wartościami ich mierników w ujęciu historycznym. Zna ich ekonomiczne, społeczne i kulturowe konsekwencje (S1A_W02, S1A_W03, S1A_W08).
2. Student zna podstawowe nurty teoretyczne w demografii. Ma pogłębioną wiedzę na temat paradygmatu współczesnej demografii tj. teorii przejścia demograficznego (S1A_W09).
3. Student zna założenia, twierdzenia, konsekwencje, interpretacje i krytykę wybranych teorii i koncepcji demograficznych (w szczególności teorie ludności) oraz założenia, cele i instrumenty polityki ludnościowej (S1A_W07, S1A_W09).
4. Student zapoznaje się z etapami pracy badawczej, pojęciami konceptualizacji i operacjonalizacji, różnicami pomiędzy pytaniem a hipotezą badawczą oraz zasadami przygotowania tekstu akademickiego i ustnej prezentacji (S1A_W01, S1A_W10).
5. Student zna bazy danych demograficznych (w szczególności GUSu i Eurostatu), konstrukcję mierników procesów demograficznych i tablic trwania życia oraz graficzne przedstawienie zjawisk demograficznych (diagram Lexisa) (S1A_W06).
6. Student w ramach przygotowania pracy zaliczeniowej poznaje indywidualnie określony zakres wiedzy związanej bezpośrednio z wybranym problemem badawczym (S1A_W03, S1A_W08).
Umiejętności
S1A_U01, S1A_U02, S1A_U03, S1A_U05, S1A_U07, S1A_U08, S1A_U09, S1A_U10
1. Podczas pracy w ramach zajęć student nabywa umiejętności sformułowania problemu badawczego, jego konceptualizacji i operacjonalizacji, postawienia celu pracy, pytania badawczego i hipotezy badawczej. Student umie sporządzić bibliografię i opatrzyć tekst odpowiednimi odwołaniami do źródeł, przygotować dane do przedstawienia w tabeli i na wykresie, sporządzić tabelę i wykres opatrując je odpowiednim opisem i przede wszystkim organizuje pracę wedle etapów pracy badawczej oraz planuje, ocenia i koryguje strukturę tekstu akademickiego (S1A_U05, S1A_U09).
2. Student umie napisać tekstu akademicki przedstawiający problem badawczy i jego analizę oraz rozwiązanie (S1A_U03, S1A_U07, S1A_U08, S1A_U09).
3. Student umie argumentować w debacie, formułować wypowiedzi ustne i w sposób syntetyczny prezentować wyniki badania (S1A_U09, S1A_U10).
4. Student umie samodzielnie wyszukać i ocenić przydatności literatury oraz źródeł danych, z wykorzystaniem których liczy mierniki procesów demograficznych (współczynniki urodzeń, zgonów w ujęciu przekrojowym, wzdłużnym i przekrojowo-wzdłużnym, przyrostu naturalnego i rzeczywistego, prawdopodobieństwa zgonu, oczekiwanego dalszego trwania życia) (S1A_U02, S1A_U09).
5. Student interpretuje powyższe mierniki oraz wartości z tablic trwania życia i sprawdza, czy zostały one poprawnie policzone oraz odczytuje i interpretuje dane ilustrujące zjawiska demograficzne przedstawione za pomocą różnego rodzaju tabel i wykresów (S1A_U01, S1A_U08).
6. Student umie analizować tekst, wybiera najważniejsze jego elementy i krytycznie je ocenia. Student poddaje syntezie analizowane teksty oraz informacje podane w źródłach danych i formułuje wnioski z badania (S1A_U09, S1A_U07, S1A_U08).
Kompetencje społeczne
S1A_K01, S1A_K02, S1A_K03, S1A_K06
1. Student docenia wagę rzetelności i systematyczności pracy (S1A_K03).
2. W studencie kształtuje się nastawienie do problematyzowania rzeczywistości społecznej i do samokształcenia (S1A_K01, S1A_K06).
3. W studencie kształtuje się kultura wypowiedzi ustnej i pisemnej (S1A_K02).
4. Student docenia korzyści własne i społeczne pracy zespołowej (S1A_K02).
Kryteria oceniania
Metody i kryteria oceniania (max 4000 znaków)
Aby zaliczyć zajęcia należy spełnić wymóg obowiązkowej obecności na spotkaniach, zdać egzamin pisemny (uzyskać co najmniej 50% maksymalnej liczby punktów egzaminu) i złożyć satysfakcjonującą pracę zaliczeniową (uzyskać co najmniej 50% maksymalnej liczby punktów za pracę zaliczeniową). Ocena końcowa składa się w 50% z oceny egzaminu, 25% z oceny ostatecznej wersji przygotowanego tekstu pracy zaliczeniowej, 5% z oceny konspektu tekstu, 10% z prezentacji pracy zaliczeniowej i 10% z quizów przeprowadzanych w trakcie zajęć. Aktywność na zajęciach jest dodatkowo punktowana i umożliwia podniesienie oceny o maksymalnie pół stopnia.
Literatura
Literatura obowiązkowa:
Okólski M., Fihel A (2012). Demografia. Współczesne zjawiska i teorie, Warszawa: Scholar.
Holzer J. (2003). Demografia, Warszawa: PWE.
Literatury uzupełniająca:
Becker G. (1990). Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich, Warszawa: PWE.
Górny A., Kaczmarczyk P. (2003). Uwarunkowania i mechanizmy migracji zarobkowych w świetle wybranych koncepcji teoretycznych, CMR Working Papers nr 49.
Kurkiewicz J., Frątczak E. (2010). Procesy demograficzne i metody ich analizy, Kraków: UE
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: