Przyczyny i skutki nierówności ekonomicznych – od Marksa do Piketty’ego 2400-PLSM104C

Nierówności społeczno-ekonomiczne (dochodowe, konsumpcyjne, majątkowe, ale również nierówności w zdrowiu czy w szczęściu) stały się ostatnio jednym z najistotniejszych i najpopularniejszych zagadnień badawczych w ekonomii. SIlny impuls w tym kierunku dała głośna książka Thomasa Piketty’ego (Capital in the Twenty-First Century, Harvard University Press, 2014), w której przedstawiona jest wizja poważnego wzrostu nierówności ekonomicznych w kapitalizmie, które doprowadzą do powrotu do społeczeństw patrymonialnych (dziedziczenie pozycji ekonomicznej). Zagadnienie nierówności ekonomicznych oraz ich nieuchronności w kapitalizmie było jednak badane w ekonomii również znacznie wcześniej m.in. w pracach Karola Marksa i Vilfredo Pareto.

W ramach niniejszego seminarium magisterskiego powstawać mogą empiryczne i analityczne prace dotyczące weryfikacji ekonomicznych teorii (stworzonych m.in. przez Piketty’ego, Marksa, Pareto i in.) mających określone predykcje względem nierówności ekonomicznych. Predykcje te mogą dotyczyć nieuchronności wzrostu nierówności, determinantów wzrostu nierówności lub społeczno-ekonomicznych skutków wzrostu nierówności ekonomicznych. W ramach seminarium powstawać mogą prace empiryczne wykorzystujące międzynarodowe dane o nierówności lub też dotyczące wybranego kraju (USA, Polska, itp.). Możliwe są również prace o charakterze teoretycznym, porównawczym czy historycznym dotyczące teorii ekonomicznych związanych z nierównościami. Prace tego typu mogą dotyczyć np. porównania tez Piketty’ego z teoriami ekonomicznymi Marksa czy też próby zrozumienia (lub odniesienia do współczesności) historycznych teorii związanych z nierównościami ekonomicznymi.

W szczególności prace empiryczne mogą dotyczyć następujących zagadnień:
- weryfikacja założeń i tez T. Pikettyego dotyczących wzrostu nierówności dochodowych i majątkowych w kapitalizmie
- weryfikacja tez K. Marksa dotyczących zmian w nierównościach ekonomicznych
- testowanie empiryczne tez V. Pareto dotyczących formy (prawo potęgowe, power law) rozkładu dochodów, majątku i innych zmiennych ekonomicznych
- badanie empiryczne skutków rosnących nierówności w kontekście ich wpływu na wzrost gospodarczy, innowacyjność, szczęście, przestępczość, zdrowie, konflikty społeczne i polityczne itp.
- badanie trendów, determinantów i skutków nierówności ekonomicznych w Polsce
- pomiar i wyjaśnienie nierówności w zdrowiu, szczęściu i innych wymiarach dobrobytu
- badanie wpływu osób bogatych (i grupy osób najbogatszych) na przebieg procesów ekonomicznych i politycznych
- pomiar nierówności szans na osiągnięcie dochodów, zdrowia i szczęścia
- analiza wpływu postępu technologicznego na nierówność
- związki miedzy instytucjami a nierównością
- wpływ ostatniego kryzysu gospodarczego na nierówności ekonomiczne.