Historia gospodarcza. Przedsiębiorstwa i państwa w procesie formowania gospodarki światowej 2400-M1HG3

Wiedza:
W efekcie kursu student zna szerszy kontekst rozwoju ekonomii, a wiedza zdobyta podczas zajęć stanowi istotne uzupełnienie kursów mikro- i makroekonomii oraz finansów. Zajęcia mają na celu pogłębienie wiedzy studenta w zakresie historii gospodarczej Europy począwszy od późnego średniowiecza, ze szczególnym naciskiem na ukazanie ewolucji struktur rynkowych począwszy od rynków lokalnych kończąc na rynkach globalnych. Wiedza przekazywana na zajęciach pozwala zrozumieć genezę i proces formowania się rynków w procesie rozwoju gospodarczego, daje możliwość głębszego zrozumienia uwarunkowań instytucjonalnych determinujących powstawanie i rozwój różnych struktur rynkowych. W tym kontekście pokazane zostaną relacje pomiędzy ewolucją rynków a przekształceniami form przedsiębiorstw oraz zmianami polityki gospodarczej. Ukazany zostanie również związek pomiędzy zmianami gospodarczymi (szczególnie w XX w.) a ewolucją koncepcji teoretycznych w ekonomii.
S2A_W01, S2A_W02, S2A_W03, S2A_W04, S2A_W05, S2A_W06, S2A_W07, S2A_W08, S2A_W09, S2A_W10, S2A_W11
1. Student ma pogłębioną wiedzę o zasadach konstrukcji tekstu akademickiego, o teoriach, metodach i narzędziach analiz ekonomiczno-historycznych oraz o metodach poszukiwania informacji, danych i materiałów. Student rozumie, na czym polega praca niesamodzielna i splagiatowana w kontekście ochrony praw autorskich (S2A_W06, S2A_W10)
2. Student ma poszerzoną wiedzę o miejscu Historii Gospodarczej w nauce ekonomii i w naukach społecznych. Student ma pogłębioną wiedzę o przebiegu procesów rozwoju gospodarczego w perspektywie historycznej. Student rozumie przebieg i charakter zmian systemu gospodarczego na przestrzeni dziejów oraz zna i rozumie znaczenie czynników determinujących powstanie nowoczesnej gospodarki (S2A_W01, S2A_W02, S2A_W03, S2A_W08).
3. Student ma pogłębioną wiedzę o mechanizmach wyłonienia się gospodarki kapitalistycznej w średniowieczu i czasach nowożytnych (1000-1700 n.e.), ma szczegółową wiedzę o mechanizmach formowania się rynków lokalnych, narodowych, rynku atlantyckiego i gospodarki światowej oraz rozumie genezę różnych rodzajów polityki gospodarczej (S2A_W03, S2A_W08).
4. Student rozumie genezę przemian gospodarczych prowadzących do powstania przewagi Europy nad resztą świata w okresie rewolucji przemysłowej, ma pogłębioną wiedzę odnośnie wpływu industrializacji na rozwój rynku oraz rozumie zmiany społeczne wynikające z procesu industrializacji (S2A_W03, S2A_W04, S2A_W09).
5. Student ma pogłębioną wiedzę o przyczynach powstania pierwszego rynku globalnego w historii, rozumie proces ewolucji przedsiębiorczości zakończony pojawieniem się nowoczesnej korporacji i wpływ tego procesu na kształt rynków. Student rozumie w szczegółach przekształcenia instytucji gospodarczych oraz norm prawnych i organizacyjnych, a przede wszystkim zmiany form własności, ma pogłębioną wiedzę o strukturze społeczeństwa tradycyjnego i nowoczesnego oraz miejscu w nim jednostki (S2A_W04, S2A_W05, S2A_W07, S2A_W09, S2A_W11).
6. Student rozumie ekonomiczne i polityczne przyczyny wielkiej inflacji w Niemczech, wielkiego kryzysu oraz zna różne interpretacje teoretyczne genezy tych wydarzeń (keynesizm, monetaryzm, szkoła austriacka), ma pogłębioną wiedzę na temat gospodarczych przyczyn wybuchu wojen światowych i ich konsekwencji dla gospodarki, rozumie pojęcie de globalizacji i jego znaczenie dla gospodarki (S2A_W08).
7. Student ma pogłębioną wiedzę w zakresie powstania i rozwoju państwa dobrobytu oraz teorii ekonomicznych, które to uzasadniały, rozumie wpływ wprowadzenia zasad państwa opiekuńczego na funkcjonowanie rynków, ma rozszerzoną wiedze w zakresie nowych paradygmatów polityki gospodarczej (monetaryzm, ekonomia podażowa). Student rozumie przyczyny i zna przebieg kryzysów gospodarczych po II wojnie światowej. Student zna rodzaje polityki gospodarczej opartej na eksporcie lub substytucji importu i ich teoretyczną interpretację. (S2A_W01, S2A_W02, S2A_W03, S2A_W08) – 0,05

Umiejętności:
Celem zajęć jest stworzenie okazji do zdobycia zaawansowanych umiejętności analizy zjawisk ekonomicznych w długim okresie z wykorzystaniem , analizy porównawczej oraz dostrzegania kontekstu społecznego, politycznego, ekologicznego i demograficznego procesów ekonomicznych. Student nabywa umiejętności patrzenia na zjawiska i teorie ekonomiczne z pewnym dystansem, dostrzegając wielkie cykle i procesy gospodarcze, a także zmienność poglądów ekonomicznych w procesie formowania się współczesnej gospodarki. Student umie krytycznie oceniać pozytywistyczne i antypozytywistyczne wyjaśnienia socjoekonomiczne, dostrzegając ich wady i zalety. Dzięki trwającej cały semestr pracy nad przygotowaniem i doskonaleniem referatu, student nabywa umiejętności pracy nad tekstem, formułowania hipotez badawczych, wyszukiwania i porządkowania wiedzy, informacji, analizy i interpretacji danych.
S2A_U01, S2A_U02, S2A_U03, S2A_U05, S2A_U07, S2A_U08, S2A_U09, S2A_U10
1. Student potrafi pozyskiwać dane i wyszukiwać informacje niezbędne w przygotowaniu pracy akademickiej na zadany temat z wykorzystaniem Internetu, bibliotek itp. (S2A_U02). Student potrafi samodzielnie formułować problemy i pytania badawcze oraz uzasadniać ich znaczenie w odniesieniu do literatury przedmiotu oraz wskazać teorie ekonomiczne możliwe do wykorzystania w interpretacji i analizie (S2A_U07, S2A_U08, S2A_U09). Student potrafi samodzielnie analizować dane historyczne-ekonomiczne (o charakterze ilościowym i jakościowym). Student potrafi przygotować referat z dbałością o stronę formalną zgodną z zasadami pisania prac naukowych oraz prac dyplomowych (S2A_U09).
2. Student potrafi przygotować w oparciu o samodzielną analizę i interpretację danych i materiałów oraz zaprezentować wystąpienie na zadany temat związany z problematyką zajęć (S2A_U07, S2A_U10). Student potrafi w trakcie dyskusji argumentować odnosząc się wybranych systemów normatywnych (moralnych, prawnych) w celu oceny i interpretacji zjawisk i procesów ekonomicznych (S2A_U05).
3. Student potrafi przeprowadzić zaawansowaną analizę porównawczą wybranych zjawisk i procesów ekonomicznych w perspektywie historycznej, z wykorzystaniem narzędzi ekonomicznych (S2A_U02, S2A_U03, S2A_U08).
4. Student potrafi wykorzystać zaawansowaną wiedzę z dziedziny nauk ekonomicznych do interpretacji przyczyn zmian w gospodarce średniowiecznej (teoria gier, teoria wzrostu) (S2A_U02), procesu zmian gospodarczych zachodzących w XVI-XVII wieku (teoria praw własności, koncepcje neomaltuzjańskie, teoria wyboru publicznego) oraz wyjaśnienia przyczyn początków formowania się nowoczesnej gospodarki rynkowej na Zachodzie Europy (S2A_U03) a następnie gospodarki przemysłowej i towarzyszących temu zjawisk społ.-ekon. (S2A_U02). Potrafi analizować przyczyny i przebieg rewolucji przemysłowej (S2A_U03, S2A_U08), a także specyfikę rozwoju w epoce nowoczesnego wzrostu gospodarczego.
5. Student ma umiejętność zastosowania zaawansowanej wiedzy makroekonomicznej do analizy gospodarki nowożytnej, formowania się gospodarek narodowych oraz analizy procesów globalizacji od XIX wieku do współczesności (S2A_U01, S2A_U02). Student potrafi analizować ekonomiczne powody procesu deglobalizacji (S2A_U03), przyczyny i przebieg wielkiego kryzysu i innych kryzysów powojennych z wykorzystaniem ekonomii keynesowskiej, monetaryzmu, ekonomii podażowej i szkoły austriackiej (S2A_U02). Student ma umiejętność wyjaśniania procesów dekolonizacji oraz regionalnej integracji gospodarczej po II wojnie światowej, w tym z odwołaniem heterodoksyjne (S2A_U08).
6. Student potrafi analizować z odniesieniem to analizy ekonomicznej konsekwencje zmian społecznych zachodzących od średniowiecza do dziś (S2A_U03, S2A_U08). 0,05
7. Student potrafi pokazać proces formowania się instytucji protokapitalistycznych w okresie średniowiecza (S2A_U08), a następ niepowstawania i ewolucji instytucji gospodarki rynkowej. Student potrafi wykorzystać wiedze z dziedziny mikroekonomii i ekonomii instytucjonalnej do analizy ewolucji modelu firmy

Kompetencje społeczne:
W zakresie kompetencji społecznych, zajęcia kształcą zaawansowane umiejętność pracy w zespole, w planowania i koordynacji pracy oraz rzetelnego wywiązywania się ze zobowiązań. Kształcą też samodzielność myślenia, analizy problemów, wyszukiwania informacji. Zajęcia dają także możliwość kształcenia umiejętności komunikacji, prezentacji, wypowiedzi publicznych, a także dyskusji, krytyki, i obrony swoich podglądów. Jednocześnie w trakcie dyskusji studenci będą mieli możliwość identyfikacji braków w wiedzy i uświadomienia sobie konieczności jej uzupełniania w sposób ciągły. Bezwzględne przestrzeganie zasad zaliczenia, terminów oddawania prac oraz zero tolerancji dla ściągania dodatkowo kształcą postawę odpowiedzialności i solidności.

S2A_K01, S2A_K02, S2A_K03, S2A_K05, S2A_K06

1.Studenci potrafią samodzielnie wyszukiwać informacje w literaturze przedmiotu. Studenci potrafią wyszukiwać dane i je odpowiednio przetwarzać i analizować. Student potrafi samodzielnie sformułować problem badawczy a następnie przygotować pracę na zadany temat (S2A_K06 S2A_K03).
2. Studenci potrafią zorganizować zespół badawczy i podzielić się pracą w tym zespole. Potrafią wyszukiwać informacje i je analizować (S2A_K02 S2A_K05 S2A_K06)
3. Potrafią bronić swoich poglądów, wypowiadać się publicznie, krytycznie analizować wypowiedzi innych uczestników zajęć i argumentować. Potrafią dyskutować i bronić swojego zdania. Studenci posiadają świadomość obszarów braków wiedzy i poznają sposoby ich uzupełniania (S2A_K01 S2A_K02 S2A_K03).

1. Egzamin pisemny
2. Praca pisemna
3. Przygotowanie prezentacji, sporządzonej indywidualnie lub w małej grupie. Prezentacja powinna trwać około 45 minut.
4. Uczestnictwo w dyskusji nad referatami prezentowanymi na zajęciach.
5. W trakcie zajęć możliwe są 4 nieobecności.

Literatura obowiązkowa:
Cameron R. i L. Neale, Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych. Warszawa 2004.
Kaliński J., Historia gospodarcza XIX i XX w., Warszawa 2008.

Wybrana literatura uzupełniająca:
Braudel F., Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV-XVIII wiek. T. I-III, Warszawa 1992.
Chandler A.D. jr., Strategy and Structure: Chapters in the History of the American Industrial Enterprise, Cambridge Mass. 1962.
Greif A., Institutions and the Path to the Modern Economy. Lessons from Medieval Trade, Cambridge 2006.
Himmelfarb G., The Road to Modernity. The British, French and American Enlightenments, London 2008.
Kotkin S., Magnetic Mountain. Stalinism as Civilization, Berkeley 1995.
Landes D.S., Bogactwo i nędza narodów. Dlaczego jedni są tak bogaci, a inni tak ubodzy, Warszawa 2000.
Landes D.S., Dynastie. Wzloty i upadki największych firm rodzinnych, Warszawa 2007.
Landes D.S., The Unbound Prometheus. Technological Change and Industrial Development in Western Europe from 1750 to the Present, Cambridge 1969.
Mączak A. Rządzący i rządzeni. Władza i społeczeństwo w Europie wczesnonowożytnej, Warszawa 1986.
North D.C., Structure and Change in Economic History. New York – London 1981.
North D.C., Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge 1990
North D.C., Understanding the Process of Economic Change, Princeton – Oxford 2005
North D.C., P.R. Thomas, The Rise of the Western World. A New Economic History, Cambridge 1973.
Malia M. Sowiecka tragedia. Historia komunistycznego imperium rosyjskiego 1917-1991, Warszawa 1998.
Williamson O. E., Ekonomiczne instytucje kapitalizmu, Warszawa 1998.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 2400-M1HG3 w USOSweb