International Labour Migration 2400-ICU2ILM
Celem zajęć jest prezentacja i dyskusja szerokiego spektrum tematyki związanej z międzynarodową mobilnością pracowników. Migracje - czy szerzej pojmowana mobilność - są jedną z najważniejszych cech współczesnego świata. Wszystkie regiony doświadczają mniej lub bardziej intensywnych przepływów migracyjnych w różnorodnych ich przejawach - poczynając od migracje osiedleńcze i pracownicze, poprzez migracje tranzytowe aż do migracje o charakterze przymusowym, które stają się udziałem uchodźców i poszukiwaczy azylu. Jednocześnie, imigranci stali się strukturalnym składnikiem rynków pracy większości krajów wysoko rozwiniętych i przedmiotem zainteresowania badaczy reprezentujących różnorodne dyscypliny badawcze, takie jak ekonomia, socjologia, politologia. O znaczeniu migracji przekonaliśmy się dobitnie w trakcie niedawnego kryzysu uchodźczego / migracyjnego, ale kwestie mobilności są coraz częściej dyskutowane w kontekście fundamentalnych procesów o długookresowym charakterze (np. migracje i starzenie się demograficzne, migracje a procesy rozwoju społeczno-ekonomicznego).
W ramach kursu nacisk położony zostanie na ekonomiczny wymiar i ekonomiczne podejście do migracji międzynarodowych, w szczególności zaś modelowanie zjawisk migracyjnych. Skupimy się na migracjach zarobkowych, ale studenci będą zachęcani do tego, by w swoich prezentacjach podejmować próby wykorzystania metod analizy ekonomicznej do interpretacji innych zjawisk mobilności.
Na kurs składają wykłady, samodzielna analiza tekstów oraz prezentacje.
Po zakończeniu kursu jego uczestnicy powinni:
- wiedzieć, jak definiuje się migracje i procesy mobilności, jak są one konceptualizowane i jakich metod pomiaru używamy
- mieć wiedzę na temat najważniejszych historycznych i współczesnych procesów migracyjnych
- być w stanie identyfikować i określać cechy specyficzne najważniejszych systemów migracyjnych
- potrafić interpretować zachowania migracyjne wykorzystując narzędzia analizy ekonomicznej i wybrane koncepcje teoretyczne / schematy koncepcyjne
- być w stanie łączyć migracje z innymi procesami społeczno-ekonomicznymi.
Szczegółowy plan zajęć:
Wykład 1. Migracje i mobilność – podstawowe pojęcia
Wykład 2. Podstawowe fakty na temat migracji I: przeszłość i teraźniejszość systemów migracyjnych
Wykład 3. Podstawowe fakty na temat migracji II: trendy i cechy współczesnych procesów migracyjnych
Wykład 4: Teoria ekonomii a migracje I: podejście neoklasyczne (teoria handlu)
Wykład 5: Teoria ekonomii a migracje II: krytyka i rozszerzenie modelu neoklasycznego
Wykład 6: Strukturalne podejście do migracji: teoria systemu światowego
Wykład 7: Popytowa strona zjawisk migracyjnych: podejście neoklasyczne i teoria dualnego rynku pracy
Wykład 8: Podejście mikroekonomiczne I (migration decision-making)
Wykład 9: Podejście mikroekonomiczne II: Nowa Ekonomiczna Teoria Migracji Pracowniczych
Wykład 10: Migracja jako proces społeczno-ekonomiczny – synteza
Wykład 11: Migracja a kraje pochodzenia: efekty rynku pracy i skutki transferów monetarnych i społecznych
Wykłąd 12: Migracje a kraje docelowe I: efekty rynku pracy
Wykład 13: Migracje a kraje docelowe II: mobilność a współczesne systemy zabezpieczenia społecznego
Spotkanie 14 i 15: Prezentacje studentów i dyskusja na ich temat
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
KW01, KW02, KW03, KW04, KW05, KU01, KU02, KU03, KU04, KU05, KU06, KU07, KK01, KK02, KK03
Kryteria oceniania
Warunki zaliczenia:
- aktywna obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności)
- przygotowanie i wygłoszenie prezentacji (w grupach 2-osobowych) (studenci są zobowiązani do przedstawienia krótkich abstraktów, które będą ocenione i zaakceptowane przez prowadzącego)
- pozytywne zaliczenie egzaminu końcowego (w formie krótkich esejów na podstawie materiału z wykładu oraz wybranych pozycji z literatury)
Literatura
Beine, M., Docquier, F., and H. Rapoport (2001). Brain drain and economic growth: theory and evidence, Journal of Development Economics, Vol. 64, No. 1.
Borjas G. (1999). Immigration and Welfare Magnets, Journal of Labor Economics 17 (4).
Borjas, G. (1994). The Economics of Migration, Journal of Economic Literature 32.
Castles, S., Miller, M. (2009). The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World. London: Palgrave.
de Haas, H. (2009). Mobility and Human Development, Human Development Research Paper 2009 (01).
Guilmoto, Ch., Sandron, F. (2001).The Internal Dynamics of Migration Networks in Developing Countries. Population: An English Selection 13(2): 135-164.
Hammar, T., Brochmann, G., Tamas, K., Faist, T. (eds.) (2001). International Migration, Immobility and Development. Multidisciplinary Perspectives, Oxford: Berg.
Hatton, T.J. Williamson, J.G. (2002). What Fundamentals Drive World Migration? NBER Working Papers 9159, National Bureau of Economic Research, Inc.
Massey, D. (1999). Why Does Migration Occur? A Theoretical Synthesis, in: Hirschman, Ch., Kasinitz, P., DeWind, J. (ed.), The Handbook of International Migration: The American Experience, New York: Russell Sage Foundation.
Massey, D., Arango, J., Hugo, G., Kouaouci, A., Pellegrino, A., Taylor, E. (1999). Worlds in Motion. Understanding International Migration at the End of the Millennium, Oxford: Clarendon Press.
OECD (2018 and other years). International Migration Outlook. Paris: OECD.
Piore, M.J. (1979). Birds of Passage. Migrant Labor and Industrial Societies, Cambridge: Cambridge University Press.
Piore, M.J. (1986). The Shifting Grounds for Immigration, The Annals of the American Academy 485.
Portes, A. (ed.) (1995). The Economic Sociology of Immigration. Essays on Networks, Ethnicity, and Entrepreneurship, New York: Russell Sage Foundation.
Schierup, C.-U., Hansen, P., Castles, S. (2006). Migration, Citizenship, and the European Welfare State. An European Dilemma, Oxford: Oxford University Press.
Stark, O. (1991). The Migration of Labour, Cambridge: Basil Blackwell.
Stark, O., Bloom, D.E. (1985). The new economics of labor migration, American Economic Review 75.
Stark, O., Helmenstein, C., and A. Prskawetz (1997). A brain gain with a brain drain, ECOLET 55.
UNDP (2009). Overcoming barriers: Human mobility and development. Human Development Report 2009, New York: UNDP (available on-line: http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr2009/)
Wallerstein, I. (1997). The capitalist world–economy. Cambridge: Cambridge University Press.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: