Analiza empiryczna problemów ekonomii międzynarodowej 2400-EM3AE

Zajęcia wstępne: przygotowanie do przygotowania prezentacji. Podstawy analizy i wizualizacji danych oraz data storytelling

Prezentacja 1 Prezentacja zebranych i przefiltrowanych informacji o wybranym kraju. Wybieramy te informacje, które pozwolą nam zrozumieć specyfikę rozwoju społecznego i gospodarczego wybranego państwa, jego relacji w Europie i na świecie. Są to bardzo różne zagadnienia od historii (powiązania gospodarcze sprzed lat np. bycie byłą republiką ZSRR etc., kolonializm) po politykę (może mamy trudną sytuację w naszym państwie… napięcia społeczne albo jesteśmy uzależnieni od Rosji… ciągle), rolę w UE (np. czy jest w strefie euro czy może planuje wyjść z UE), zaangażowanie w organizacje międzynarodowe czy wojny. Kluczowe jest również podanie najważniejszych faktów związanych z historią, które pozwolą nam zrozumieć kontekst prezentacji.

Prezentacja 2 Zaczynamy więc od pobrania danych pierwotnych (na przykład z WDI http://datacatalog.worldbank.org/ czy Eurostat http://ec.europa.eu/eurostat/data/database).
Dane pobieramy do Excela i je analizujemy. Oznacza to, że nie wykorzystujemy gotowych wizualizacji czy tabelek (nie o to chodzi).
Pobieramy dane dot. społeczeństwa takie jak:
• populacja, przyrost naturalny, gęstość zaludnienia, regiony;
• struktura zawodowa (pracujący, bezrobotni, emeryci itd.);
• struktura demograficzna (podział wg płci, wieku, miejsca zamieszkania, regionów);
• wykształcenie;
• zdrowie;
• inne czynniki jak infrastruktura, dostęp do internetu itd., które świadczą o sytuacji społecznej mieszkańców.
Po pobraniu danych do excela, analizujmy je. I wyciągamy tzw. "smaczki" budując opowieść o najważniejszych kwestiach społecznych w analizowanym kraju.

Prezentacja 3
Analiza danych dot. społeczeństwa informacyjnego – badamy w jakim zakresie społeczeństwo i gospodarka danego kraju jest ucyfrowiona. Przykładowo, czy kraj jest liderem czy też wykorzystywanie innowacji cyfrowych przez przedsiębiorstwa jak i kompetencje cyfrowe społeczeństwa są na niskim poziomie.
Linki do wykorzystania:
https://ec.europa.eu/eurostat/web/digital-economy-and-society
https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi
https://ec.europa.eu/eurostat/web/digital-economy-and-society/data/comprehensive-database

Prezentacja 4
Analiza podstawowych wskaźników makroekonomicznych, porównanie w podobnej konwencji jak wcześniejsza prezentacja (wybrany kraj do grupy państw z regionu, UE, starej UE etc.). W tej części badania oceniamy równowagę wewnętrzną analizowanego kraju i jego potencjał gospodarczy na tle wybranych państw, biorąc pod uwagę:
• GDP (wartość, zmiany, udział w świecie, udział w UE), wzrost gospodarczy; też na tle UE;
• GDP per capita;
• Analizę struktury GDP (od strony wydatkowej czyli podział na C, I, G i X, ale też z podziałem na udział przemysłu, usług i rolnictwa w tworzeniu GBP);
• oraz inne wskaźniki jak: bezrobocie, inflacja, deficyt budżetowy, dług publiczny, otwartość gospodarki.
Ważne są porównania do innych państw, grup państw według wybranych mierników (czyli trzeba wybrać to co można porównywać: udział w handlu UE czy DFI UE; udział w PKB; per capita etc. i zmiany w czasie (wtedy liczymy stopy wzrostu lub co lubię najbardziej zmiany w udziałach i podajemy w punktach proc.); jak rankingi to zmiany miejsca w rankingu i inne… to propozycje. Uruchomcie kreatywność.

Prezentacja 5 Analizujemy intensywność procesów globalizacyjnych w wybranych krajach. Po pierwsze patrzymy jakie jest miejsce danego państwa w gospodarce światowej, jaka jest jego otwartość, ale też oceniamy równowagę zewnętrzną kraju.
Poniżej podstawowe źródła danych. Tradycyjnie analizujemy zmiany w czasie; porównujemy nasz kraj z wybranymi grupami krajów.
(1) Inwestycje bezpośrednie
UNCTAD http://unctadstat.unctad.org/ReportFold…/reportFolders.aspx…
UWAGA: (1) analizujemy inward i outward FDI, (2) poszczególne kraje wyświetlą się po naciśnięciu w lewej kolumnie ‘Individual economies’
http://ec.europa.eu/eurostat/data/database
Economy and finance -> Balance of payments – international transactions (t_bob) -> European Union direct investments
UWAGA: na podstawie Eurostatu przeprowadzamy badanie struktury geograficznej FDI
OECD- OECD FDI Regulatory Restrictiveness Index
http://stats.oecd.org/index.aspx (zakładka Globalisation)
(2) Handel usługami i towarami
http://ec.europa.eu/eurostat/data/database
Economy and finance -> Balance of payments -> International trade in services, geographical breakdown
UWAGA: Porównać z handlem dobrami i w stosunku do GDP
(3) Migracje
http://ec.europa.eu/eurostat/data/database
w: ‘Population’
http://stats.oecd.org/index.aspx
w: ‘Demography and Population’

Analiza struktury bilansu płatniczego i kursów walutowych
Przede wszystkich patrzymy z perspektywy tradycyjnego podziału na bilans obrotów bieżących i bilans obrotów kapitałowych, starając ocenić się, jakiego typu krajem jest analizowane przez nas państwo i jak odnajduje swoją równowagę zewnętrzną.

Prezentacja 6 Analiza struktury geograficznej handlu
Analizujemy strukturę handlu:
• z podziałem na regiony (np. kontynenty);
• grupy państw partnerskich (rozwinięte, rozwijające się, transformacji ale też główne ugrupowania jak UE, NAFTA itd.);
• głównych partnerów (kraje, najwięksi eksporterzy i importerzy).
Przedstawiamy w mld USD wartości i w % udziały. Analizujemy zmiany w wartości (liczymy zmiany ale też stopy wzrostu) jak i udziałach (zmiany w punktach procentowych).
Ważnym aspektem jest też analiza handlu z krajami UE – znaczenie handlu zewnętrznego i wewnętrznego, jego relatywnej zmiany itd.
Dokładnie badamy znaczenie największych eksporterów i importerów wybranego kraju i zmiany zachodzące w badanym okresie. Nie tylko zmiany w rankingu "naj.." ale też zmiany koncentracji handlu (5 największych eksporterów jaki ma udział, ile krajów ma 50%, jak to się zmieniło), z jakimi grupami państw jak zmienia się handel (tutaj można korzystać z podziałów na państwa rozwinięte, rozwijające się, transformacji).

Prezentacja 7 Analiza struktury rzeczowej
Analizujemy strukturę handlu z podziałem na sekcje, ale również szukamy najważniejszych produktów. Korzystamy z bazy WITS (http://wits.worldbank.org) – tam dodatkowo analiza zmian udziału grup podzielonych, w ramach klasyfikacji BEC, na: towary konsumpcyjne, dobra inwestycyjne, półprodukty, produkty przemysłowe, produkty rolne, surowce. Analizujemy zmiany w wartości jak i udziałach (w zasadzie podobnie jak przy analizie struktury geograficznej) porównując lata 2015/2010. Dodatkowo wprowadzamy analizę dla różnych kierunków handlu np. analizujemy handel z krajami UE i poza.
Podstawowe pytania na jakie powinniście móc odpowiedzieć:
• co eksportuje/importuje badany przez nas kraj? Jakie produkty sprzedaje i jakie kupuje? Czy w analizowanym czasie coś się zmieniło?
• Jakie grupy produktów decydują o strukturze handlu? Czy widać zmiany w strukturze rzeczowej w trakcie i po kryzysie?
• Jaki jest ten nasz kraj?
Dodatkowo liczymy RCA czyli badamy przewagi komparatywne w handlu danego państwa UE. Odnosimy się do przewag danego państwa w handlu wewnętrznym i zewnętrznym UE na tle innych państw.

Końcowa prezentacja: jest to zbiór wszystkich prezentacji. Przygotowany na 20 minut.
Co ważne do przygotowania finalnej prezentacji:
• dodajemy wstęp – cel i pytania badawcze/hipotezy; i zakończenie czyli odpowiedź na pytania badawcze/hipotezy;
• pilnujemy by wszystko tworzyło spójną całość – odnosi się to do formatowania jak i samej opowieści;
• główny cel to pokazanie, jakim krajem jest analizowany przez was kraj i jakie są największe wyzwania;
• pamiętamy o właściwych opisach slajdów (tytułem jest wniosek) oraz o źródłach.
Ważne:
• budowanie opowieści czyli jaki jest wasz kraj, jakie są największe jego wyzwania/problemy w procesach globalizacji lub sukcesy/przewagi
• pracujecie z danymi pierwotnymi. Ale już nie wystarcza zwykłe copy paste. Albo proponujecie b. ciekawą wizualizację (i wtedy copy paste ok) albo przekształcacie dane.

Na co zwracam uwagę:
• dobra oprawa graficzna, infografiki, spójne formatowanie;
• pokazywanie gdzie mocne i słabe strony na podstawie przeprowadzonych samodzielnie badań;
• pilnowanie czasu;
• właściwe opracowanie slajdów: mało tekstu i bardzo dobrze wybrane dane (nie za mało nie za dużo); tytuły slajdów wnioskiem do danych;
• przeprowadzone badania (policzone wszystko co potrzebne i wymagane na każdą prezentację, praca wykonana przy selekcji danych ale też przy ich obróbce: tutaj bardzo ważne policzenie udziałów, zmian w czasie w p.p.);
• dobrze opisane dane i źródła;
• dobry tytuł, pytania badawcze, wnioski, które wynikają z badania;
• przygotowanie do prezentacji;
• obecność na zajęciach i udział w konsultacjach.