Socjologia edukacji 2300-OSE

1. Socjologia i socjologia edukacji - ustalenia definicyjne, zakres dyscypliny, związki socjologii edukacji z pedagogiką. Polityka edukacji, system edukacyjny.
2. Społeczeństwo jako przedmiot badań socjologii, triada - jednostka- społeczeństwo-kultura, Normy i wartości kulturowe. Socjalizacja - teorie i procesy (Parsons, Bronfenbrenner, Tillman)
3. Obszary szczególnego zainteresowania socjologii edukacji:
- system alokacji jednostek w strukturze społecznej (wykształcenie a pozycja społeczna), społeczne efekty edukacji
- system transmisji wartości (ideologii), system formowania społeczeństwa, socjalizacja szkolna (Bourdieau i Passeron, Bernstein, Meighan)
- proces emancypacji społecznej,
- polityka i organizacja oświaty, status społeczny nauczycieli.

4. Szkoła a system społeczny, społeczne cele i zadania edukacji.
Wybrane teorie i nurty socjologiczne, a edukacja. Funkcjonalizm, interakcjonizm, neomarksizm, liberalizm i nurty neoliberalne, interrpretatywizm, konstrukcjonizm. Ideologie edukacyjne. szkoła jako organizacja, kultura szkoły, badanie środowiska szkolnego, etnometodologia, badanie w działaniu.

5. Stratyfikacja społeczna. Strategie selekcji społecznej i szkolnej. Uwarunkowania socjalizacji rodzinnej i szkolnej Uwarunkowania sukcesu edukacyjnego.. Nierówności edukacyjne - teorie nerówności Poziom kompetencji polskich uczniów w świetle badań krajowych i międzynarodowych (PISA, Civic Ed. Study). Dynamika aspiracji edukacyjnych młodzieży.

6. Reformy systemu edukacji w Europie i w Polsce - ostatnie dekady. Nowe idee i cele edukacji, kierunek reform. Pozytywne i negatywne konsekwencje reformy edukacji w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem reformy ustroju szkolnego i egzaminowania (standaryzacja wymagań).

7. Nowoczesność, globalizacja i masmedia a edukacja młodzieży. Społeczeństwo tradycyjne vs nowoczesne (Parsons, Kumar, Inkeless). Społeczeństwo globalne i jednostka w społeczeństwie globalnym. Teorie globalizacji kulturowej (Hannerz, Robertson) Krytyka nowoczesności i globalizacji (Marks, Toennies, Weber).Wartości i styl życia młodzieży współczesnej.

8. Rola zawodowa nauczyciela, kompetencje nauczycieli, status nauczyciela - wymagania prawne i społeczne. Selekcja do zawodu nauczyciela w Polsce i w Europie. Satysfakcja zawodowa i wypalenie zawodowe, awans zawodowy.

9. Uczniowie w szkole, prawa uczniów, relacje nauczyciel-uczeń, problemy wychowawcze - uzależnienia i agresja wśród młodzieży, profilaktyka i przeciwdziałanie problemom wychowawczym.