Filozofia współczesna 2300-OFW6
" Hegel: struktura systemu, dialektyka panowania i niewoli jako podstawowa forma uspołecznienia, relacja między religią, sztuką i filozofią;
" Marks: pojęcie materializmu, alieniacja, filozofia Marksa jako postać heglizmu;
" Kierkegaard: filozofia wiary, spór z heglizmem;
" Nietzsche: wola mocy i wieczny powrót, koncepcja prawdy;
" Husserl: spór z psychologizmem, istota fenomenologii, Husserl jako ostatni filozof nowożytny;
" Koło Wiedeńskie: pozytywizm logiczny, filozofia bez metafizyki;
" Wittgenstein: różnica między Traktatem a Dociekaniemi, koncepcja gier językowych, filozofia jako terapia;
" Heidegger: pytanie o bycie, fenomenologiczna koncepcja człowieka;
" Sartre: co to jest egzystencjalizm, byt w sobie i dla siebie, wolność;
Arendt: grecka polis jako kontekst rozumienia współczesności.
" Postmodernizm: główne cechy nurtu omawiane na wybranych przykładach
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student:
- rozumie specyfikę filozofii współczesnej w odróżnieniu od filozofii dawniejszej;
- orientuje się w omawianych zagadnieniach i kierunkach;
- rozumie znaczenie omawianych autorów w szerszym kontekście historycznym i kulturowym;
- rozumie pojęcia charakterystyczne dla filozofii poszczególnych autorów;
- sprawnie referuje poglądy danego autora;
- potrafi skonfrontować poglądy różnych filozofów;
- jest w stanie wziąć udział w merytorycznej dyskusji dotyczącej omawianej problematyki;
- rozumie związki filozofii z innymi działami humanistyki;
- świadomie operuje pojęciowością filozoficzną;
Kryteria oceniania
Podstawowa metoda zajęć polega na omawianiu przeczytanej literatury, co polega na rekonstrukcji tekstu, wyjaśnianiu pojęć i potrzebnego kontekstu przez prowadzącego oraz dyskusji wokół poruszanych zagadnień i ich znaczenia dla współczesnego człowieka.
Studenci będą oceniani na podstawie:
- frekwencji i przygotowania
- aktywności intelektualnej w trakcie zajęć (sensowne pytanie i komentarze)
- egzaminu pisemnego
Literatura
Lektury (dr P. Sosnowska)
1) Hegel: "Sztuka a religia i filozofia", [w:] Estetyka t1.
2) Marks: "Praca wyobcowana", [w:] Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844r.
3) Kierkegaard: Bojaźń i drżenie, fragmenty: Przedmowa, Nastrój (wraz z Pochwałą Abrahama), Problemat I: Czy może istnieć teleologiczne zawieszenie etyki?, Problemat II: Czy istnieje absolutny obowiązek wobec Boga?, Problemat III, od słów "No, a teraz...." (ostatnie strony), Epilog;
4) Nietzsche: "O prawdzie i fałszu w pozamoralnym sensie", [w:] Pisma pozostałe
5) Martin Heidegger, Bycie i czas, §§ 1i4 (+ K. Michalski, Heidegger i filozofia współczesna, s. 33-62);
6) Wittgenstein: "Dociekania Filozoficzne", cz. I §§ 1-32, 65-72, 109-123.
7) Stephen Toulmin, Kosmopolis. Ukryty projekt nowoczesności, Prolog: Tyłem do przodu w nowe Tysiąclecie, r.1: Na czym polega problem z nowoczesnością?, r. 5: Droga przed nami;
8) Hannah Arendt, Kondycja ludzka, r. I Kondycja ludzka, II Dziedzina publiczna i dziedzina prywatna, VI Vita activa i epoka nowożytna;
9) Jean Beaudrillard, Precesja symulakrów, w: Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz;
10) Gianni Vattimo, Postnowoczesność i kres historii, w: Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz;
LUB ALTERNATYWNIE (dr U. Zbrzeźniak):
1.G.F.W. Hegel, Wykłady o estetyce, t. 1, przeł. A. Landman, PWN 1964, s. 155-177.
2.S. Kierkegaard, Systemu odzwierciedlającego rzeczywistość nie można stworzyć, O różnicy między religijnością A i B, przeł. K. Toeplitz, w: K. Toeplitz, Kierkegaard, Wiedza Powszechna 1980, s. 231-241, 267-272.
3.F. Nietzsche, Z genealogii moralności, przeł. L. Staff, s. 8-9, 29-39.
Pisma pozostałe. 1876-1889, przeł. B. Baran, inter-esse 1994, s. 143 -154.
4.K. Marks, Praca wyobcowana, w: Rękopisy ekonomiczno-filozoficzne z 1844 r.,
5.E. Husserl, Kryzys europejskiego człowieczeństwa a filozofia, przeł. J. Sidorek, Aletheia 1993, s. 11-51.
6.M. Heidegger, Bycie i czas, przeł. B. Baran, PWN 2007, s. 3-25.
7.M. Horkheimer, T. Adorno, Dialektyka Oświecenia, przeł. M Łukasiewicz, Wydawnictwo IFiS PAN 1994, s. 11-17.
M. Horkheimer, Krytyka instrumentalnego rozumu, przeł. H. Walentowicz, Scholar 2007, s. 37 -53.
8.H. Arendt, Korzenie totalitaryzmu, przeł. M. Szawiel, D. Grynberg, Wyd. Akademickie i Profesjonalne 2008, s. 615 – 644.
9.J.-P. Sartre, Egzystencjalizm jest humanizmem, przeł. J. Krajewski, Muza 1998, s. 17- 83.
10.J. Derrida, Różnia, przeł. J. Margański, w: Marginesy filozofii, KR 2002, s. 29-56.
11.M. Foucault, Nietzsche, genealogia, historia, przeł. D. Leszczyński, L. Rasiński, w: Filozofia, historia, polityka, PWN 2002, s. 113-135.
12. F. Lyotard, Przepisać nowożytność, w: S. Czerniak, A. Szahaj (red.), Postmodernizm a filozofia, IFiS PAN 1996, s. 45-58.
13.J. Habermas, Splot mitu i oświecenia: Horkheimer i Adorno, w: Filozoficznydyskurs nowoczesności, Universitas, Kraków 2000, s. 127-153.
14.P. Ricoeur, O sobie samym jako innym, przeł. B. Chełstowski, PWN 2003, s. 5-45.
15.W. Welsch, „Ku jakiemu podmiotowi –dla jakiego innego?”, Idea – Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych, t. IV, Białystok 1991, s. 75-95.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: