Proces komunikacji i budowania relacji w przedszkolu i szkole 2300-NJ-WRWE-PK
Studenci/tki są przygotowywani do operowania zdobytą wiedzą teoretyczną w praktycznym działaniu. Uczą się wykorzystywać swoją wiedzę na temat komunikacji celem zbudowania relacji z dziećmi, dobrej współpracy z rodzicami, współpracownikami, innymi członkami społeczności lokalnej. Uczą się diagnozować sytuację i w razie potrzeby konstruktywnie rozwiązywać zaistniałe konflikty. Samodzielnie projektują sytuacje edukacyjne, zabawy, zajęcia rozwijające kompetencje komunikacyjne dzieci. Studenci rozwijają umiejętność budowania granic i dbania o dobrostan własny i podmiotów w placówce edukacyjnej.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zna:
1. Podstawowe pojęcia związane z budowaniem relacji i komunikacji społecznej.
2. Metody efektywnej komunikacji z dziećmi i dorosłymi członkami społeczności w placówce (m.in. NVC, komunikat "ja", elementy negocjacji).
3. Teorie konfliktu, jego typy, przyczyny powstawania, sposoby rozwiązywania.
4. Specyfikę rozwoju umiejętności komunikowania się dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa.
5. Rolę nauczyciela w budowaniu relacji w grupie przedszkolnej i klasie szkolnej oraz kształtowaniu atmosfery klasy i klimatu szkoły/przedszkola.
6. Rolę nauczyciela we współpracy z rodzicami oraz wspieraniu efektywnej współpracy rodziców/opiekunów dziecka z placówką edukacyjną.
Student potrafi:
1. Skutecznie porozumiewać się z różnymi odbiorcami w tym z dziećmi, jak również opiekunami oraz współpracownikami w przedszkolu lub szkole.
2. Negocjować, rozwiązywać konflikty, rozpoznawać procesy i role grupowe, identyfikować bariery i trudności w procesie komunikowania się.
3. Dbać o dobrostan własny i innych podmiotów w sytuacjach komunikowania się, w szczególności w sytuacjach konfliktowych i wymagających negocjacji.
4. Identyfikować spontaniczne zachowania dzieci jako sytuacje wychowawczo-dydaktyczne i wykorzystywać je w procesie kształtowania umiejętności komunikowania się.
5. Planować i wykorzystywać zabawę do stymulowania procesu komunikowania się dzieci.
Student jest gotów do:
1. Budowania relacji opartych na wzajemnym zaufaniu między wszystkimi podmiotami procesu edukacji, w tym z rodzicami lub opiekunami dziecka.
2. Pracy w zespole, współpracy z nauczycielami, specjalistami rodzicami lub opiekunami dzieci, w tym także uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
3. Autorefleksji nad własnymi dyspozycjami, zasobami oraz rozwojem umiejętności komunikacji i tworzenia relacji społecznych.
4. Projektowania działań zmierzających do rozwoju przedszkola lub szkoły oraz poprawy jakości komunikacji i relacji w tych instytucjach.
5. Okazywania, a także rozwijania postawy empatii w dzieciach z uwzględnieniem umiejętności wyrażenia własnych potrzeb i stawiania granic.
Kryteria oceniania
Przygotowanie sytuacji komunikacyjnej z elementami konfliktowymi i zaprezentowanie jej przebiegu z wykorzystaniem kompetencji zdobytych podczas zajęć.
Oceniane będzie:
zastosowanie wiedzy i umiejętności zdobytych podczas zajęć w prezentowanej sytuacji komunikacyjnej, w tym:
- poprawność językowa,
- profesjonalizm języka wypowiedzi,
- umiejętność panowania nad emocjami podczas procesu komunikacji,
- dbałość o dobrostan uczestników komunikacji,
- umiejętność budowania granic i konstruktywnego rozwiązywania konfliktów.
Literatura
Benedikt A. (2011) Asertywność jako proces skutecznej komunikacji, Wydawnictwo: Astrum, Wrocław.
Borecka-Biernat D., Cywińska M. (2015) Konflikt społeczny w perspektywie socjologicznej i pedagogiczno-psychologicznej, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Dawid-Sawicka M., Stelmach E. (2023) 13 wzorców dobrej komunikacji i relacji. Analiza transakcyjna w praktyce, Wydawnictwo: Wolters Kluwer, Warszawa.
Dobek-Ostrowska B. (2004) Podstawy komunikowania społecznego, Wydawnictwo Astrum, Wrocław.
Kolanko A. (2023) Trenuję umiejętności komunikacyjne, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Kozak A., Berendt J. (2019) Dogadać się z innymi, czyli Porozumienie bez Przemocy nie tylko w życiu organizacji, Wydawnictwo: OnePress, Gliwice.
Kozak S. (2011) Patologie komunikowania w Internecie : zagrożenia i skutki dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Kozyra B. (2019) Komunikacja bez barier: jak rozumieć i być rozumianym, Wydawnictwo MT Biznes, Warszawa.
Łasiński G. (2024) Perswazyjne komunikowanie się. Teoria i praktyka, Wydawnictwo AWF, Wrocław.
Mikołaj M., Janeczek-Romanowska A. (2021) Jak zapewnić swojemu dziecku najlepszy start. Edukacja i rozwój zgodne z naturalnymi potrzebami przedszkolaka, Wydawnictwo MUZA S.A. Warszawa.
Petlák E. (2007) Klimat szkoły, klimat klasy, Wydawnictwo Akademickie "Żak", Warszawa.
Petrie P. (2013) Komunikacja w pracy z dziećmi i młodzieżą, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Plebańska M., Szyller A. (2022) STEAM-owe przedszkole, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
Putkiewicz E. (2002) Proces komunikowania się na lekcji, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Warszawa.
Rosenberg B, M. (2009) Porozumienie bez przemocy. O języku serca, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Rosenberg B, M. (2016) Porozumienie bez przemocy, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Rosenberg B, M. (2022) W świecie porozumienia bez przemocy, Wydawnictwo Mind, Podkowa Leśna.
Rosenberg B., M. (2022) To, co powiesz może zmienić świat, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Rosenberg B., M. (2024) Rozwiązywanie konfliktów poprzez porozumienie bez przemocy, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa.
Shanker S., Hopkins S. (2024) Self-Reg w edukacji. Przewodnik dla nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych, Wydawnictwo: Mamania, Warszawa.
Słaboń A. (2021) Zapobieganie konfliktom społecznym, Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa
Sofer O., J. (2021) Powiedz, co myślisz. Uważność w sferze porozumienia bez przemocy, Wydawnictwo: Sensus, Gliwice.
Stojanowski J. (2024) Komunikuję się w trudnych sytuacjach, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: