Badania w działaniu i badania partycypacyjne w przedszkolu i w szkole 2300-NJ-MNPiS-BwD
Zajęcia mają na celu zaznajomienie studentów z teoretycznymi i
praktycznymi aspektami dotyczącymi badań w działaniu (action research) i badań
partycypacyjnych (participatory research) z dziećmi i młodzieżą. Badania te są istotne w
pracy nauczyciela, stanowią ważny element zmiany społecznej i edukacyjnej, w których
badacz-nauczyciel oraz uczniowie współpartycypują i są jednocześnie kluczowymi aktorami
w systemowym kontekście współpracy opartym na modelu partycypacji Lundy (2007). W
czasie zajęć omawiane będą m.in. podejścia, modele, strategie i metody badań w działaniu i
badań partycypacyjnych oraz ich praktyczne wykorzystanie w pracy w szkole w różnych
sytuacjach i kontekstach. Przedmiot ma charakter warsztatu, stąd przećwiczone zostaną
elementy procesu badawczego i przygotowany projekt tego typu badań.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy student zna i rozumie:
zasady projektowania i prowadzenia badań w przedszkolu i szkole, w tym badań w działaniu i badań
partycypacyjnych
metody realizacji badań edukacyjnych i sposoby ich wykorzystania w praktyce edukacji
przedszkolnej, wczesnoszkolnej i alternatywnej
zasady wynikające z prawnych uwarunkowań i etyki zawodu nauczyciela i regulacje dotyczące prawa
autorskiego
W zakresie umiejętności student potrafi:
- analizować własne działania pedagogiczne i wskazywać obszary wymagające modyfikacji
- aktywnie uczestniczyć w tworzeniu projektów edukacyjnych
W zakresie kompetencji społecznych student jest gotów do:
- samooceny i podnoszenia własnych kompetencji zawodowych
- współpracy z nauczycielami, pedagogami, specjalistami, rodzicami dzieci (uczniów) i innymi
członkami społeczności przedszkolnej, szkolnej
- posługiwania się normami etycznymi i zasadami prawa w działalności zawodowej
- traktowania dzieci (uczniów) z szacunkiem i respektowania ich praw
Kryteria oceniania
Obecność i aktywny udział na zajęciach, znajomość zalecanej literatury, przygotowanie
projektu badań w działaniu lub badań partycypacyjnych skierowanych do konkretnej grupy w
szkole.
Student może opuścić maksymalnie dwa zajęcia.
Literatura
1. Czerepaniak-Walczak, M. (2014). Badanie w działaniu w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli. Przegląd
Badań Edukacyjnych, 2(19), 181-194.
2. Brzozowska-Brywczyńska, M. (2017). Ryba, która ma głos. Prawo dziecka do partycypacji. Dziecko
Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 16(2), 45–64
3. Góral, A., Jałocha, B., Mazurkiewicz, G., & Zawadzki, M. (2019). Badania w działaniu: Książka dla
kształcących się w naukach społecznych.
4. Lundy, L. (2007). “Voice” is not enough: conceptualising Article 12 of the United Nations Convention on
the Rights of the Child. British Educational Research Journal, 33(6), 927–942.
5. Janik, A. (2016). Partycypacja dzieci – wprowadzenie do zagadnienia. Fundacja Pracowania Badań i
Innowacji Społecznych Stocznia. Pobrane z: https://partycypacjaobywatelska.pl/wp-
content/uploads/2017/01/Partycypacja-dzieci_ wprowadzenie_Agnieszka-Janik.pdf.
6. Jarosz E. (2020). Ewolucja dyskursu o partycypacji społecznej dzieci. Przegląd Krytyczny, 2(1), 21–32.
7. Markowska-Manista, U. (2021). Research “about” and “with” children from diverse cultural backgrounds in
Poland–dilemmas and ethical challenges. Edukacja Międzykulturowa, 14(1), 233-244.
8. Cervinkova, H. (2012). Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna.
9. Jarosz, E., & Gierczyk, M. (2016). Photovoice w badaniach i działaniach społecznych. Pedagogika
Społeczna, 2, 167-181.
10. Markowska-Manista, U., Dobkowska, J., & Balkan, M. W poszukiwaniu modelu partycypacyjnego w
edukacji międzykulturowej uczniów i uczennic ze zróżnicowanym kontekstem społeczno-
kulturowym–doniesienie z badań, Edukacja Międzykulturowa, 2023/ 2 (21): 163-176, DOI:
https://doi.org/10.15804/em.2023.02.11
11. Zalewska-Królak, A. (2020). Partycypacja dzieci w badaniach społecznych – wprowadzenie do zagadnienia.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 74, 75–93.
12. Praktyczne przykłady badań w działaniu i badań partycypacyjnych.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: