Moduł: Kompetencje nauczyciela wczesnej edukacji 2300-NJ-MKNWE
W ramach modułu studenci pogłębiają wiedzę o języku polskim, znajomość specyfiki polskiego systemu gramatycznego oraz stosowanej w jego opisie terminologii, a także umiejętności związane z opisem tego systemu na potrzeby przedszkolnej i wczesnoszkolnej edukacji językowej. Zajęcia realizowane w ramach modułu służą również zapoznaniu studentów z przedsięwzięciami, projektami i akcjami związanymi z książką dla dzieci, a także z klasyką literatury dziecięcej oraz nowymi nurtami i zjawiskami w tej dziedzinie.
Podczas zajęć studenci rozwijają swoją wiedzę w zakresie matematyki, w tym zwłaszcza wiedzę dotyczącą przydatności podstawowych zagadnień matematycznych w konkretnych dziedzinach życia oraz w nauczaniu innych przedmiotów, a także sztuki – jej dziedzin i nurtów oraz pojęć teoretycznych z nimi związanych, podstawowych środków wyrazu, jak również różnych form ekspresji artystycznej, w tym zwłaszcza plastycznych i muzycznych. W ramach przedmiotów dotyczących sztuki, studenci poznają kryteria doboru tekstów kultury obejmujących utwory muzyczne i dzieła plastyczne.
Celem zajęć przyrodniczych realizowanych w ramach modułu jest pogłębienie wiedzy na temat podstawowych obiektów, zjawisk i procesów przyrodniczych oraz krytyczna analiza metod zdobywania, gromadzenia, analizowania i przetwarzania informacji z zakresu botaniki, zoologii, fizyki, chemii, geografii i pokrewnych obszarów.
Studenci uczą się również przygotowywać i realizować projekty edukacyjne metodą STEAM, łączącą pięć bloków merytorycznych (Science, Technology, Engineering, Art, Math), oraz wykorzystywać technologie informacyjne w pracy dydaktycznej.
Podczas zajęć dotyczących wychowania fizycznego studenci rozwijają wiedzę dotyczącą podstawowych pojęć, koncepcji i modeli wychowania fizycznego. Celem zajęć jest także pomoc studentom w nabyciu wiedzy i umiejętności dotyczących dokonywania zmian w stylu życia własnym i stylu życia uczniów, w tym nawiązywania współpracy na rzecz aktywności fizycznej, promocji zdrowia oraz działań profilaktycznych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA – ZNA I ROZUMIE
M_W01 pojęcia, terminy, struktury i symbole z zakresu teorii literatury, kultury i sztuki, wiedzy o języku, matematyki (algebry i geometrii), nauk przyrodniczych i technologii oraz wychowania fizycznego, a także ich funkcji w poszczególnych dziedzinach wiedzy i umiejętności;
M_W02 podstawowe etapy rozwoju poszczególnych sprawności językowych, artystycznych, matematycznych, technicznych, społecznych i fizycznych (rozwoju biologicznego) dzieci do 10 r.ż., a także cechy charakterystyczne twórczości dziecięcej w zakresie plastyki, muzyki i techniki oraz jej osobowe i środowiskowe uwarunkowania;
M_W03 podstawowe nurty i konwencje sztuki, w tym literatury dziecięcej, oraz ważniejsze, współczesne i klasyczne teksty kultury dla dzieci i młodzieży; wybraną literaturę, źródła kultury muzycznej i podstawowy repertuar muzyczny w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, a także zasoby różnorodnych przekazów wizualnych;
M_W04 podstawy i zakres doboru treści nauczania w zakresie języka polskiego: teorii literatury, kultury oraz wiedzy o języku, edukacji matematycznej, przyrodniczej, technicznej, artystycznej (plastycznej i muzycznej), fizycznej w przedszkolu i klasach I–III oraz w starszych klasach szkoły podstawowej;
M_W05 wybrane współczesne koncepcje i modele edukacji językowej, matematycznej, przyrodniczej, technicznej, muzycznej, plastycznej, fizycznej w Polsce i na świecie;
M_W06 zasady modelowania rzeczywistych sytuacji i sposoby gromadzenia, systematyzowania, przetwarzania i prezentowania informacji (danych) z różnych dziedzin;
M_W07 sposoby rozwijania zainteresowań językowych, czytelniczych i kulturowych, matematycznych, przyrodniczych, technicznych, artystycznych, sportowych i zdrowotnych;
M_W12 związki aktywności i sprawności fizycznej ze zdrowiem, formy aktywności fizycznej dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci oraz motywujące do podejmowania aktywności;
M_W14 zastosowania wiedzy językowej, matematycznej, przyrodniczej, technicznej, artystycznej (plastycznej i muzycznej) i fizycznej w życiu codziennym oraz w innych obszarach, a także kulturowe, społeczne i etyczne aspekty tej wiedzy w poszczególnych obszarach.
UMIEJĘTNOŚCI – POTRAFI
M_U01 funkcjonalnie posługiwać się pojęciami, terminami, strukturami, obiektami i symbolami z zakresu teorii literatury, kultury i sztuki, wiedzy o języku, matematyki (algebry i geometrii), nauk przyrodniczych i technologii oraz wychowania;
M_U02 analizować, przetwarzać i systematyzować informacje z różnych dziedzin oraz wykorzystywać je w procesie przygotowania do pracy pedagogicznej;
M_U03 dokonywać klasyfikacji, wyboru i oceny tekstów literackich oraz innych tekstów kultury, w tym spektakli teatralnych, utworów muzycznych i dzieł plastycznych, przeznaczonych dla dzieci;
M_U04 posługiwać się narzędziami dydaktycznymi i pakietami wspierającymi nauczanie w zakresie poszczególnych przedmiotów, skutecznie wykorzystywać technologię informacyjno-komunikacyjną, w tym multimedia jako źródła środków dydaktycznych oraz narzędzia pracy dydaktycznej;
M_U05 poprawnie posługiwać się językiem polskim w mowie i w piśmie oraz wykazywać troskę o kulturę i etykę wypowiedzi własnej oraz przedszkolaków lub uczniów;
M_U06 analizować i interpretować teksty kultury werbalne i niewerbalne oraz dane różnego typu;
M_U07 wykorzystywać pogłębione kompetencje leksykalne, gramatyczne, fonetyczne i socjokulturowe w komunikowaniu się w mowie i w piśmie;
M_U08 przeprowadzać proste rozumowanie matematyczne i oceniać jego poprawność;
M_U9 analizować oraz interpretować powszechnie występujące zjawiska przyrody oraz dostrzegać związki w funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego i społecznego;
M_U13 dokonywać oceny działalności artystycznej uczniów z poszanowaniem ich preferencji;
M_U14 zaplanować zajęcia ruchowe w określonych warunkach;
M_U15 skutecznie promować zachowania prozdrowotne: zachęcać dzieci do podejmowania aktywności fizycznej, wspierać działania przeciwdziałające nabywaniu wad postawy i nadwadze;
M_U16 popularyzować podstawy wiedzy wśród przedszkolaków i uczniów;
M_U18 łączyć poszczególne obszary wiedzy w spójny system;
M_U19 dostrzegać i wskazywać związki wiedzy językowej, matematycznej, przyrodniczej, technicznej, artystycznej (plastycznej i muzycznej) i fizycznej z codziennym życiem;
M_U21 zaplanować działania na rzecz rozwoju swojej wiedzy i umiejętności w zakresie prawidłowej realizacji edukacji językowej, matematycznej, przyrodniczej, technicznej, artystycznej (plastycznej i muzycznej) i fizycznej w przedszkolu i klasach I–III szkoły podstawowej, samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać swoje zawodowe umiejętności, korzystając z różnych źródeł.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE – GOTÓW DO
M_KS01 autorefleksji nad dyspozycjami i posiadanymi kompetencjami merytorycznymi do wspierania przedszkolaków i uczniów w zakresie rozwoju poznawczego w ramach poszczególnych przedmiotów i zajęć;
M_KS02 systematycznego uczestnictwa w życiu kulturalnym, zainteresowania aktualnymi wydarzeniami związanymi z kulturą i sztuką, nowatorskimi formami wyrazu artystycznego, nowymi zjawiskami w sztuce oraz przedsięwzięciami, projektami i akcjami związanymi z książką i czytelnictwem, w tym także w zakresie literatury dziecięcej i młodzieżowej;
M_KS03 wykazywania troski o kulturę języka oraz etykę i etykietę komunikacji – własną, a także przedszkolaków i uczniów;
M_KS04 pogłębiania swojego rozumienia najważniejszych idei w zakresie komunikacji, literatury i sztuki, matematyki i logiki, przyrody oraz techniki;
M_KS05 rozwijania dbałości o środowisko przyrodnicze i społeczne;
M_KS06 zapewniania bezpieczeństwa przedszkolakom i uczniom oraz promocji zasad bezpiecznej pracy i zabawy oraz aktywności fizycznej;
M_KS07 określenia własnych preferencji w zakresie sztuki i ich wpływu na odbiór sztuki przez uczniów;
M_KS8 propagowania oraz upowszechniania działań naukowych i społecznych, a także działań w zakresie sztuk pięknych;
M_KS9 rozumienia potrzeby kształcenia się przez całe życie i systematycznej aktualizacji wiedzy z poszczególnych dziedzin oraz rozwijania kompetencji przedmiotowych – własnych, przedszkolaków i uczniów.
Kryteria oceniania
Aby przystąpić do egzaminu modułowego, student powinien zaliczyć wszystkie przedmioty, wchodzące w skład modułu.
Podczas egzaminu modułowego student powinien przedstawić wyniki analizy podręcznika lub zeszytu ćwiczeń, przeznaczonego dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej, dokonanej na podstawie założonych kryteriów w formie pracy zespołowej. Analiza powinna dotyczyć obszarów wiedzy przedmiotowej rozwijanej podczas kursów wchodzących w skład modułu.
Kryteria analizy podręcznika lub zeszytu ćwiczeń dotyczą poprawności analizowanego materiału w następujących aspektach:
ocena zgodności z podstawą programową,
ocena merytoryczna.
Kryteria oceny prac egzaminacyjnych dotyczą poprawności wykonanej analizy i jej wnikliwości, a także spójności analizy w zakresie poszczególnych obszarów.
Literatura
Literatura dotycząca poszczególnych obszarów została podana w sylabusach przedmiotów wchodzących w skład modułu.
Literatura przydatna w przygotowaniu do egzaminu modułowego
Brzezińska A. I., Metodologiczne problemy badań nad elementarzem, [w:] „Studia Pedagogiczne” 36/1976.
Chomczyńska-Rubacha M., Wstęp, [w:] Chomczyńska-Rubacha M. (red.). Podręczniki i poradniki. Konteksty, dyskursy, perspektywy, Kraków 2011.
Czaja-Chudyba I., Pawlak B., Vaškevič-Buś J. (red.), Wizja świata — wizja dziecka w przestrzeni podręczników do edukacji wczesnoszkolnej, Kraków 2017.
Jakubowicz-Bryx A., Podręcznik w edukacji wczesnoszkolnej jako środek wspomagający doskonalenie słownictwa uczniów, Bydgoszcz 2002.
Kwiatkowska W., Perspektywy wykorzystania podręcznika elektronicznego, [w:] Chomczyńska-Rubacha M . Podręczniki i poradniki: konteksty, dyskursy, perspektywy, Kraków 2011.
de Mezer-Brelińska K., Skrzypczak J., Ewolucja podręczników szkolnych, [w:] W. Skrzydlewski, S. Dylak, (red.), „Media - Edukacja – Kultura”, 2012, s. 180-190.
Szyller A., Podręczniki zintegrowane dla edukacji wczesnoszkolnej – koncepcja autorów a perspektywa uczniowska, „Forum Pedagogiczne”, nr 2/2018, s. 59-72.
Skrzypczak J., Podręcznik szkolny. Wymagania, ocena, rozbudowa, metodyka stosowania, Poznań 2003.
Wiśniewska-Kin M., Dominacja a wyzwolenie. Wczesnoszkolny dyskurs podręcznikowy i dziecięcy, Łódź 2013.
Zalewska E., Programy kształcenia i podręczniki szkolne w edukacji początkowej jako „wybór z kultury”, [w:]Klus-Stańska D., Szczepka-Pustkowska M. (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania, Warszawa 2009.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: