Pedagogika wczesnoszkolna 2300-NJ-MDPS-PW-W
Problematyka przedmiotu będzie się koncentrować wokół następujących zagadnień:
• Przedmiot badań pedagogiki wczesnoszkolne oraz relacja teoria a praktyka edukacyjna, miejsce subdyscypliny pedagogicznej w relacji w innymi dyscyplinami naukowymi
• Typy dyskursów obejmujące interpretację dziecka i dzieciństwa: funkcjonalistyczno-behawiorystycznyhumanistyczno-adaptacyjny,konstruktywistyczno-rozwojowy, konstruktywistyczno-społeczny, krytyczno-emancypacyjny
• Pedagogika wczesnoszkolna w ujęciu historycznym, jej źródła i proces ewolucji przedmiotu badań
• Potrzeby rozwojowe dzieci w wieku wczesnoszkolnym oraz sposoby ich zaspokajania w procesie opieki i edukacji w środowisku rodzinnymi i w szkole
• Specyfika pracy nauczyciela wczesnej edukacji: zadania oraz funkcje nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, modele bycia nauczycielem
• Koncepcje partnerstwa edukacyjnego przedszkole i szkoła, rodzina, środowisko edukacyjne, integracji społecznej dzieci z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi, w tym z doświadczeniem migracyjnym
• Rola języka i komunikacji w procesie opieki i edukacji w przedszkolu i szkole, edukacja dialogowa jako podstawa relacji dziecko-nauczyciel-rodzice
• Znaczenie edukacji wczesnoszkolnej dla rozwoju dzieci w świetle badań
• Przestrzeń społecznych relacji we wczesnej instytucjonalnej opiece i edukacji – możliwości i ograniczenia jej wykorzystywania.
• Psychologiczny obraz dziecka przekraczającego próg szkoły (kluczowe kompetencje i potrzeby), kontrowersje wokół pojęcia gotowości szkolnej
• Źródła nierówności społecznych, zaniedbań kulturowych we wczesnej edukacji i sposoby zapobiegania
• Zasady organizacji wartościowego poznawczo, społecznie i emocjonalnie środowiska wychowawczego i edukacyjnego w szkole;
• Modele wczesnej opieki i edukacji – innowacyjne koncepcje organizacji opieki i edukacji w szkole
• Monitorowanie rozwoju dzieci, wspieranie krytycznego myślenia, ekspresji twórczej, społecznego zaangażowania.
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zna:
1. Podstawowe pojęcia z zakresu pedagogiki i wczesnoszkolnej, znaczenie socjologii i psychologii dla interpretacji pojęć pedagogicznych
2. Specyfikę rozwoju dziecka w okresie średniego i późnego dzieciństwa oraz sposoby efektywnego wspierania potencjału rozwojowego w szkole
3. Rolę nauczyciela wczesnej edukacji w procesie spersonalizowanego wspierania rozwoju dzieci i motywowania ich do uczenia się w szkole
4. Rolę szkoły jako instytucji społecznych integrujących nauczycieli, dzieci
i rodziców oraz środowisko lokalne wokół wczesnodziecięcej opieki i edukacji oraz tworzenia warunków dla bezpiecznego i harmonijnego rozwoju.
5. Treści, metody i formy organizacji efektywnej opieki iedukacji dzieci w szkole oraz monitorowania ich osiągnięć rozwojowych
Student potrafi:
1. Wykorzystywać wiedzę teoretyczną z pedagogiki wczesnoszkolnej w procesie interpretowania instytucjonalnej praktyki edukacyjnej
2. Krytycznie analizować różne style wychowawcze, dokonywać porównań i podejmować dyskusję na temat ich zalet i wad
3. Efektywnie wykorzystywać różne sposoby komunikowania się z dziećmi i rodzicami oraz innymi nauczycieli, w tym z wykorzystaniem mediów cyfrowych
4. Dokonać właściwego wyboru sposobów organizacji pracy w edukacji wczesnoszkolnej, dostosować do indywidualnych potrzeb dzieci.
Student gotów do:
1. Pracy zespołowej o charakterze badawczym lub analitycznym w obszarze zagadnień pedagogiki wczesnoszkolnej
2. Rozwijać swój warsztat zawodowy w drodze tutoringu koleżeńskiego i indywidualnego planu rozwoju.
Literatura
J. Bruner, Kultura edukacji. PWN 2010
A. Brzezińska & inni (red.), 6-latki w szkole. Rozwój i wspomaganie rozwoju. Wydawnictwo Fundacji Humaniora 2014
G. Dahlberg, P. Moss, A. Pence, Poza dyskursem jakości w instytucjach wczesnej edukacji i opieki, rozdz. 4 DSW 2013
E. Filipiak, Rozwijanie zdolności uczenia się. Z Wygotskim i Brunerem w tle. GWP 2012
A.Iwanicka, Cyfrowy świat dzieci w wieku wczesnoszkolnym 2020
D. Klus-Stańska, M. Szczepska – Pustkowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna- dyskursy, problemy, rozwiązania 2009
D. Klus-Stańska, Paradygmaty dydaktyki. Myśleć teorią o praktyce. PWN 2018
E. Kochanowska, (Z)rozumieć świat dziefka. Od kontekstów nadawania znaczeń po dziecięce znaczenia. Impuls 2021
B. Śliwerski, M. Paluch Uwolnić szkołe od systemu klasowo-lekcyjnego.Impuls 2021
M. Żytko, Edukacja językowa w szkole – między dążeniem do formalizacji schematu a refleksją nad uczestnictwem w zdarzeniach komunikacyjnych, w: D. Klus-Stańska (red.), (Anty)edukacja wczesnoszkolna. Impuls 2015
M. Żytko, Edukacja w dialogu.Wolters Kluwer 2021
M. Żytko, Gotowość dzieci i gotowość szkoły do uczenia się. Rozważania wokół problematyki diagnozowania jakości wczesnej edukacji. „Ruch Pedagogiczny” nr 2/2014
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: