Wprowadzenie do filozofii 2300-NJ-FPP-WF
Zagadnienia (opracowane z dużą nadwyżką w stosunku do liczby wykładów, pewne zagadnienia mogą zostać rozwinięte a pewne pominięte):
1. Różnica między filozofią, a mitem, poezją i religią; grecka filozofia przyrody – pojęcia arche, logos, physis, kosmos;
2. Sokrates i sofiści – przełom humanistyczny w filozofii greckiej, intelektualizm etyczny i problem myślenia;
3. Platon – filozofia jako miłość mądrości, różnica między episteme i doxa, podstawy teorii idei, grecki ideał kalokagatii, miłość jako siła pedagogiczna;
4. Arystoteles – polemika z Platonem, etyka, rodzaje wiedzy: techne, phronesis, episteme.
5. Filozofia hellenistyczna: ramy historyczne, szkoły myślenia hellenizmu.
6. Późna starożytność, neoplatonizm. Augustyna koncepcja duszy, czasu i stworzenia. Relacja między filozofią i wiarą w średniowieczu. Scholastyka i późnośredniowieczny nominalizm.
7. Odpowiedź na nominalizm: Kartezjusz i świat nowożytny, problem pewności, sceptycyzm metodyczny, dualizm psychofizyczny;
8. Pascal i miejsce człowieka we wszechświecie, problem nieskończoności;
9. Hume – geneza przedmiotów rozumu, nauki o stosunkach między ideami a nauki o faktach, status poznawczy twierdzeń przyczynowo – skutkowych;
10. Kant – 4 pytania filozofii, przewrót kopernikański w filozofii, warunki możliwości nauki, rozum teoretyczny i praktyczny, oświecenie;
11. Hegel – struktura systemu, dialektyka panowania i niewoli jako podstawowa forma uspołecznienia, filozofia ducha absolutnego: relacja między religią, sztuką i filozofią;
12. Filozofia podejrzeń: (I) Marks: pojęcie materializmu, alienacja, filozofia Marksa jako postać heglizmu; (II) Nietzsche: wola mocy i wieczny powrót, koncepcja prawdy; (III) Freud: nieświadomość i tożsamość Ja.
13. Fenomenologia: Husserl: spór z psychologizmem, istota fenomenologii; Heidegger: pytanie o bycie, fenomenologiczna koncepcja człowieka;
14. Hermeneutyka: Hans-Georg Gadamer i Paul Ricoeur: rozumienie i hermeneutyka podejrzeń.
15. Antropologia filozoficzna i filozofia kultury: Ernst Cassirer, Arnold Gehlen, Helmuth Plessner.
16. Arendt – polityka jako antropologia, problem kondycji ludzkiej;
17. Elementy poststrukturalizmu: Foucault: archeologia i genealogia; zagadnienia relacji między wiedzą i władzą;
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student
1. potrafi scharakteryzować idee wybranych myślicieli a także kulturowy i historyczny kontekst powstania ich koncepcji;
2. potrafi wyjaśnić znaczenie pojęć omawianych w trakcie wykładu
3. potrafi wskazać rozwój i przekształcenia głównych idei filozoficznych;
Kryteria oceniania
Zaliczenie wykładu pisemne.
Literatura
Literatura uzupełniająca
1) Giovanni Reale, Historia filozofii, tłum. E. Zieliński, t. 1-5, Lublin 1994-2002.
2) Werner Jaeger, Paideia. Kształtowanie człowieka greckiego, tłum. M. Plezia i H. Bednarek, Warszawa 2001.
3) Pierre Hadot, Filozofia jako ćwiczenie duchowe, tłum. P. Domański, Warszawa 2003.
4) Frederick Copleston, Historia filozofii, t. 1-9, tłum. różni, Lublin 1991-1998..
5) Richard H. Popkin, Historia filozofii zachodniej, tłum różni, Poznań, brw.
6) Bertrand Russell, Dzieje filozofii zachodu, tłum. A Lipszyc et. al., Warszawa 2000.
7) Seria Myśli i ludzie PIW
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: