Pedagogika wczesnoszkolna 2300-N1-PEWCZ
Wyklady będą się koncentrować wokoł nastepującej problematyki:
1.Pedagogika wczesnoszkolna – przedmiot badań i perspektywy rozwoju w świetle zmian w edukacji elementarnej.
- przedmiot badań pedagogiki wczesnoszkolnej
- podejście pryncypialno-dedukcyjne a dynamiczno-indukcyjne
- relacja teoria a praktyka edukacyjna
- typy dyskursów we wczesnej edukacji: funkcjonalistyczno-behawiorystyczny,
humanistyczno-adaptacyjny, konstruktywistyczno-rozwojowy, konstruktywistyczno-społeczny, krytyczno-emancypacyjny
2.Rozwój dziecka i jego konteksty w świetle współczesnych koncepcji psychologicznych: relacja aktywność poznawcza podmiotu a społeczny przekaz kulturowy w koncepcjach psychologicznych J. Piageta, L. Wygotskiego, J. Brunera.
- konstruktywizm poznawczy w koncepcji J. Piageta,
- konstruktywizm społeczny w koncepcjiL. Wygotskiego i J. Brunera i edukacyjne implikacj2.e tych teorii
- rola dorosłego w teorii J. Piageta, L.Wygotskiego, J. Brunera
3. Rola nauczyciela wczesnej edukacji. Od porozumiewania się do kształcenia.
-zadania nauczyciela wczesnej edukacji: rozwijanie kompetencji, poczucia kompetencji, stymulowanie aktywności, rozwijanie poczucia własnej wartości.
- indywidualne teorie nauczycieli (ideologie) a praktyka edukacyjna
- modele bycia nauczycielem
- specyfika pracy nauczyciela wczesnej edukacji
4. Proces szkolnej socjalizacji
- pojęcie socjalizacji
- socjalizacja w teoriach socjologicznych (teorie funkcjonalno-strukturalne, teoria konfliktów, podejście interpretatywne)
- socjalizacja w teoriach psychologicznych (behawioryzm, teorie humanistyczne, podejście poznawcze)
5.Rozwój języka dziecka a zadania szkoły
6. Wybrane problemy z zakresu początkowej nauki czytania i pisania - interakcyjny model nauki czytania i pisania.
- metody nauki czytania i pisania
- nauka czytania i pisania a indywidualne potrzeby rozwojowe dzieci
- interakcyjny model nauki czytania i pisania a szkolna rzeczywistość
7. Edukacja matematyczna dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
- rozwój myślenia matematycznego u dzieci w edukacji początkowej
- szkolne bariery zaradności matematycznej
- motywacja do uczenia się matematyki i jej znaczenie w efektywności kształcenia
8. Jak uczyć myślenia w szkole?
- konstruowanie wiedzy w szkole – postulat czy rzeczywistość
- warunki rozwoju myślenia uczniów w edukacji wczesnoszkolnej
- bariery rozwoju myślenia
-- rola nauczyciela w rozwijaniu myślenia dzieci
– analiza lekcji.
9. Tutoring rówieśniczy w edukacji elementarnej i jego znaczenie w procesie uczenia się.
- pojęcie tutoringu rówieśniczego
- rodzaje tutoringu (partner wie” więcej lub” wie inaczej”)
- znaczenie tutoringu rówieśniczego w rozwoju poznawczym dzieci
10. Reforma edukacji w Polsce – założenia i ich praktyczna realizacja w edukacji elementarnej.
- krytyczna analiza reform wczesnej edukacji z ostatnich 10 lat
- pojęcie kształcenia zintegrowanego: szanse i zagrożenia
- obniżenie wieku rozpoczynania nauki szkolnej – temat kontrowersyjny
11. Programy i podręczniki w edukacji początkowej
- rola podręcznika we wczesnej edukacji
- obraz świata w szkolnych podręcznikach
- konteksty tworzenia programu i podręczników szkolnych
- płeć kulturowa a szkolne podręczniki dla edukacji początkowej
12. Poznawanie i ocenianie uczniów
- poznawanie ucznia- diagnoza i jej znaczenie dla edukacji
- pojęcie oceniania
- funkcje oceniania
- ocenianie kształtujące (formatywne) a ocenianie sumatywne
- ocenianie opisowe we wczesnej edukacji: szanse i ograniczenia.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Student będzie potrafil:
- scharakteryzowć kontekst psychologiczny, pedagogiczny i socjologiczny edukacji wczesnoszkolnej
- wskazac roznicę w ujmowaniu dziecka i edukacji w swietle roznych paradygmatow
- scharakteryzować pojęcie konstruktywizmu w swietle koncepcji
wybranych psychologów
- opisać podstawowe problemy związane z nauką czytania i pisania oraz opanowaniem pojęc matematycznych przez dzieci w edukacji wczesnoszkolenej
- opisac rolę podręczników i programów autorskich
- wyjasnić znaczenie oceniania szkolnych osiągnięć uczniów jako wspierania procesu uczenia się
- przedstawić kilka sposobów wspierania rozwoju myślenia dzieci w szkole
Kryteria oceniania
Egzamin obejmuje analizę zagadniień podejmowanych na wykladzie i ćwiczeniach. wymaga opanowania wiedzy teoretycznej oraz umiejętności dostrzegania możliwości jej wykorzystania w praktyce.
Literatura
- B. Bernstein, Odtwarzanie kultury, PIW 1990, rozdz. 1 O programie kształcenia
- A.Brzezińska (red), Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. GWP 2005;
- A. Brzezińska, Społeczna psychologia rozwoju. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000
- J. Bruner: Kultura edukacji. Universitas, Kraków 2006
- M. Dąbrowski, Pozwólmy dzieciom myśleć! - o umiejętnościach matematycznych polskich trzecioklasistów. Wyd. II CKE Warszawa 2008
- S. Dylak, Nauczycielskie ideologie pedagogiczne a kształcenie nauczycieli, w: Pedagogika w pokoju nauczycielskim.
- R. Fisher, Uczymy jak myśleć. WSiP 1999
- D.Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. WAiP Warszawa 2009
- D. Klus-Stańska, M. Nowicka, Sensy i bezsensy edukacji wczesnoszkolnej, WSiP, rozdz. 1,3
- M. Lewartowska – Zychowicz, Nauczyciel wczesnej edukacji w relacjach wolności i przymusu. W:
- D.Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. WAiP Warszawa 2009
- M. Nowicka, Oblicza szkolnej socjalizacji. W: D.Klus-Stańska, M. Szczepska-Pustkowska (red.), Pedagogika wczesnoszkolna – dyskursy, problemy, rozwiązania. WAiP Warszawa 2009
- E. Putkiewicz, O ocenianiu szkolnym i ocenianiu nauczania w: K. Kraszewski (red), Pedagogika w pokoju nauczycielskim. WSiP 2000
- H. R. Schaffer, Rozwój języka w kontekście. W: Dziecko w zabawie i świecie języka (red. A. Brzezińska i inni).
- BB.Schieffelin, E. Ochs, Socjalizacja języka. W: Dziecko w zabawie i świecie języka (red. A. Brzezińska i inni).
- D. Wood, Jak dzieci uczą się i myślą? Społeczne konteksty rozwoju poznawczego. Rozdz. 1 Obrazy dzieciństwa i ich odbicie w nauczaniu.
- L.Wygotski, Wczesne dzieciństwo, Kryzys 7. roku życia w: L. Wygotski, Wybrane prace psychologiczne II – dzieciństwo i dorastanie (red. Brzezińska, Marchow).
- M. Żytko, Pisanie-żywy język dziecka. Wydawnictwa Uniwersyteckie 2006
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: