MTP - MODUŁ TEORII PEDAGOGICZNYCH 2300-MTP
Moduł obejmuje treści z zakresu 3 subdyscyplin pedagogicznych (pedagogika ogólna, pedagogika społeczna i pedagogika specjalna), aby ukazać charakterystyczne cechy pedagogiki jako nauki interdyscyplinarnej i stosowanej, powiązanej z innymi naukami o człowieku. Podczas wykładów, konwersatoriów i lektoriów podejmowane są następujące problemy:
- Geneza i rozwój nauk pedagogicznych ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia wkładu pedagogiki ogólnej, pedagogiki specjalnej i pedagogiki społecznej.
- Wybrane koncepcje pedagogiczne prezentujące rozumienie roli wychowania i wychowawcy (koncepcje rozwoju człowieka, relacje jednostka - instytucje edukacyjno-wychowawcze - środowisko społeczno-kulturowe) oraz kluczowe pojęcia i definicje wychowania.
- Uwarunkowania i prawidłowości biologiczne, społeczne i kulturowe mające wpływ na różnorodne sytuacje i potrzeby jednostek oraz na procesy wychowawcze.
- Struktury, funkcje, zakres i zasady działania wybranych instytucji wychowawczych, wspierających rozwój i funkcjonowanie społeczne jednostek.
- Przemiany społeczno-kulturowe i wyzwania cywilizacyjne kształtujące współczesne warunki wychowania.
Na moduł składają się następujące przedmioty:
- Wprowadzenie do pedagogiki (W, 30 godz.);
- Pedagogika społeczna (W, 30 godz.);
- Pedagogika specjalna (W, 30 godz.);
- konwersatorium modułowe do wyboru (K, 30 godz.);
- lektorium modułowe do wyboru (L, 30 godz.).
Moduł kończy się egzaminem modułowym.
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Moduł realizuje następujące kierunkowe efekty uczenia się przewidziane programem: K_W01, K_W02, K_W04, K_W05, K_W06, K_W07, K_U01, K_U02, K_U03, K_U06, K_K01, K_K06
Szczegółowe efekty uczenia się uzyskiwane w ramach modułu:
a) w zakresie WIEDZY - osoba studiująca zna i rozumie:
1. historię pedagogiki, w tym genezę i najważniejsze etapy rozwoju pedagogiki społecznej i specjalnej (K_W01);
2. podstawowe pojęcia pedagogiczne, główne koncepcje wychowania oraz formułowane przez nie cele i zadania wychowawcze; oraz kluczowe postaci myśli pedagogicznej (K_W01);
3. przedmiot i specyfikę pedagogiki jako nauki interdyscyplinarnej, w tym rolę i zadania jej subdyscyplin – pedagogiki społecznej oraz pedagogiki specjalnej (K_W02);
4. zależności i punkty styku pedagogiki z innymi naukami o człowieku — zwłaszcza psychologią, socjologią, filozofią i medycyną — oraz znaczenie tych relacji dla projektowania i ewaluacji działań wychowawczo-edukacyjnych (K_W02);
5. środowiskowe uwarunkowania rozwoju człowieka, a także sformułowane na ich podstawie metody jego wspierania oraz zróżnicowane potrzeby rozwojowe, wychowawcze i społeczne dzieci, młodzieży z niepełnosprawnościami i ich rodzin (K_W04);
6. różnorodne formy i metody wsparcia społeczno-pedagogicznego oraz działania profilaktyczne, interwencyjne i wspierające, a także koncepcję sił ludzkich oraz zasady podmiotowości i pomocniczości, w tym znaczenie tych idei dla wzmacniania samodzielności i sprawczości jednostek w procesach wychowania i edukacji (K_W05);
7. historyczne i współczesne uwarunkowania funkcjonowania wybranych instytucji wychowania, a także propozycje ich reformowania (K_W06);
8. najważniejsze przemiany społ.-kulturowo-środowiskowe (np. globalizacja, mobilność społeczna, zróżnicowanie kulturowe, zmiana klimatu) oraz ich wpływ na procesy wychowawcze, funkcjonowanie rodziny i edukacji (K_W07);
b) w zakresie UMIEJĘTNOŚCI - osoba studiująca potrafi:
1. wyjaśniać i interpretować kluczowe pojęcia pedagogiki ogólnej, społecznej, specjalnej w świetle wybranych paradygmatów i teorii (K_U01);
2. analizować złożoność współczesnych problemów pedagogicznych – identyfikować ich przyczyny i przejawy w różnych grupach (w tym osób z niepełnosprawnościami) oraz umieszczać je w adekwatnym kontekście teoretycznym (K_U01);
3. rozpoznawać uwarunkowania indywidualnych i społecznych trudności rozwojowych i wychowawczych (biologiczne, psychologiczne, kulturowe, środowiskowe) oraz ich konsekwencje dla funkcjonowania jednostek i rodzin (K_U01);
4. krytycznie korzystać z różnych źródeł wiedzy pedagogicznej, przedstawiać różne stanowiska i krytycznie je porównywać (K_U02);
5. analizować oraz wskazywać w studiowanych treściach nie tylko luki i archaizmy, ale również rozwiązania, którymi można się inspirować; ponadto - na tej podstawie - potrafi wskazywać propozycje doskonalenia obecnych instytucji opieki, wychowania i kształcenia (K_U03);
6. planować własne uczenie się i rozwój zawodowy przez sięganie do interdyscyplinarnych źródeł w celu pogłębiania wiedzy i umiejętności (K_U06)
c) w zakresie KOMPETENCJI SPOŁ. - osoba studiująca przejawia gotowość do:
1. krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści, pogłębiania i aktualizowania wiedzy z zakresu pedagogiki i pokrewnych subdyscyplin naukowych (K_K01);
2. dbania o dorobek i tradycje zawodu pedagoga (K_K06).
Kryteria oceniania
Moduł kończy się pisemnym egzaminem modułowym, do którego osoby studiujące mogą przystąpić po zaliczeniu wszystkich zajęć składających się na moduł (3 wykłady, po 1 wybranym konwersatorium i lektorium). Kryteria i zasady zaliczania każdego z zajęć znajdują się w sylabusie poszczególnych zajęć.
Egzamin modułowy: podczas pisemnego egzaminu osoby studiujące piszą pracę na zadany temat. Praca powinna uwzględniać wiedzę z 3 przedmiotów stanowiących moduł [pedagogika specjalna, pedagogika społeczna, wprowadzenie do pedagogiki - wykłady, konwersatoria i lektoria] oraz znajomość 6 dodatkowych tekstów podanych w USOS jako "literatura do egzaminu".
Literatura
- S. Amsterdamski, Kryzys scjentyzmu, (w): S. Nowak (red.): Wizje człowieka i społeczeństwa w teoriach i badaniach naukowych, Warszawa 1984, s. 306–327.
- T. Hejnicka- Bezwińska: Pedagogika ogólna, Warszawa 2008, s. 220-255.
- S. Kunowski: Podstawy pedagogiki współczesnej, Warszawa 1997, część I , rozdziały II, III ,V.
- S. Kawula (red.), Pedagogika społeczna. Dokonania-aktualność-perspektywy, Toruń 2003.
- M. Cichosz, Polska pedagogika społeczna w latach 1945–2003, T. 1-2; Toruń 2004.
- T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie, Warszawa 1995.
W cyklu 2025:
Literatura do egzaminu: |
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: