MSPP - Teoretyczne podstawy wychowania - konwersatorium 2300-MSPP-TPW-K
I. Podstawowe podejścia teoretyczne opisujące rozwój człowieka jako ramy refleksji pedagogicznej
Genetyka zachowania (genetyczne uwarunkowania sukcesów szkolnych, wiedza na temat dziedziczenia IQ i talentów; wpływ genów na zachowanie i osiągnięcia szkolne)
Podejście behawioralne (wzmacnianie pozytywne i negatywne, procedura wzmocnień, kary i nagrody, oduczanie, metody likwidowania zachowań niepożądanych)
Podejście psychodynamiczne (analiza stosunków międzyludzkich w kategoriach tzw. analizy transakcyjnej). Analiza typowych sytuacji szkolnych ujętych w konwencji "gier".
Podejście humanistyczne a wychowanie (samodyscyplina a uleganie zewnętrznym nakazom, świadomość konsekwencji własnych wyborów, wychowanie harmonijne, komunikat "ja" w wychowaniu)
Podejście poznawcze
Podejście społeczno-kulturowe (charakterystyka programu "narzędzia umysłu", kontrola poznawcza, czynniki rozpraszające, rozwijanie zdolności)
II. Psychologia społeczna
Ja i wizerunek własnej osoby (geneza ja, ja idealne i ja powinnościowe, samoocena, autowaloryzacja, autoprezentacja, porównania społeczne, tożsamość społeczna)
Oczekiwania wobec innych (asymetria atrybucji aktora i obserwatora, asocjacje, ocenianie osób, samospełniające się przepowiednie)
Prospołeczność (altruizm, egzocentryczna motywacja pomagania, empatia, model pobudzenia/bilansu, norma wzajemności, normy społeczne, relacja wymiany)
Wpływ społeczny (naśladownictwo, konformizm, mechanizmy wywierania wpływu, techniki manipulacji społecznych, asertywność, przerwanie automatyzmów)
Grupa społeczna (struktura i funkcjonowanie grupy, wzajemne wpływy większości i mniejszości, facylitacja i hamowanie społeczne, próżniactwo społeczne, skład grupy i struktura zadania, decyzje grupowe, wyłanianie przywódcy, style kierowania)
Agresja (agresja instrumentalna i wroga, fiksacja, frustracja, hamowanie agresji, modelowanie, prowokacja, spirala przemocy, sygnały wywoławcze agresji, teoria instynktu)
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023L: | W cyklu 2024L: |
Efekty kształcenia
Wiedza:
- student zna wybrane teorie rozwoju wywiedzione z koncepcji psychologicznych
- rozumie podstawowe zjawiska, takie jak: wzmacnianie, wychowanie holistyczne, akomodacja, itd.
- zna przykłady działań pedagogicznych, wywiedzione z podstawowych koncepcji psychologicznych
- zna podstawowe pojęcia związane z psychologią społeczną
- rozumie podstawowe mechanizmy funkcjonowania społecznego, takie jak: postrzeganie siebie, wpływ grupy, atrybucje, itd.
Umiejętności:
- student trafnie posługuje się poznanymi pojęciami
- dokonuje analizy tekstu - potrafi krytycznie przedstawić kluczowe zagadnienia oraz wykorzystać zaprezentowane w lekturze treści podczas dyskusji
- rozwiązuje zadania (case study) wykorzystując zdobytą wiedzę
- potrafi omówić wybrane badanie (zwykle eksperyment), dokonując analizy założeń metodologicznych oraz prezentując główne wnioski
Kompetencje społeczne:
- potrafi pracować zespołowo - dyskutuje i wspólnie określa wnioski dotyczące zadania grupowego
- przestrzega zasad dyskusji (w odniesieniu do kultury zachowania oraz kryteriów merytorycznych)
- ma własną refleksję dotycząca koncepcji wychowania i potrafi ją odnieść do poznanych teorii.
- rozumie logikę naukowego wyjaśniania ważnych dla refleksji pedagogicznej zjawisk.
Kryteria oceniania
Przedmiotem oceny na konwersatorium są:
1. Staranność czytania na bieżąco zalecanych tekstów i aktywne uczestnictwo w dyskusji
2. Przygotowanie problemów inspirujących dyskusję (każdy uczestnik ćwiczeń jest odpowiedzialny za inicjowanie dyskusji. Na każdym spotkaniu wyznaczone osoby przedstawią po jednym przygotowanym przez siebie problemie do dyskusji związanym z rozumieniem danego tekstu)
3. Wykonanie zadań ćwiczeniowych Na każdym spotkaniu po 45 – 60 minutach dyskusji o tekście uczestnicy w parach wykonują zadania związane z tematem zajęć. Oceniane jest wykorzystanie wiedzy z tekstu, nawiązywanie do wiedzy spoza kursu teorii oraz oryginalność rozwiązania.
ad 1) Owocny udział w dyskusji: na każdym spotkaniu od 0 do 2 pkt. (poza spotkaniem, na którym ma się zagajenie do dyskusji).
ad 2) Za przygotowanie problemu: od 0 do 5 pkt.
Ad 3) Za wykonanie zadania: od 0 do 3 pkt.
Kryterium zaliczenia wygląda następująco: do 39% – nzal; 40% – zaliczone ćwiczenia (procent możliwych do zdobycia punktów).
Literatura
Kolejność zgodna z tematyką zajęć:
K. Asbury, R. Plomin (2015). Geny i edukacja. Warszawa: PWN. Rozdział 2. Skąd wiemy to, co wiemy? Rozdział 3. Wielka trójka: czytanie, pisanie ... 4. … i liczenie. Rozdział 10. Uwaga przepaść: status społeczny i jakość szkoły. Rozdział 11. Genetyka i uczenie się: przełomowe koncepcje.
K. Pryor (2004). Najpierw wytresuj kurczaka. Poznań: Media Rodzina. Rozdział 1. Dlaczego wzmacnianie jest lepsze. Rozdział 4. Oduczanie – jak za pomocą wzmocnienia wyrugować zachowania niepożądane.
B. K. Ernst (1991 lub inne). Gry szkolne uczniów. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
T. Gordon (1997). Wychowanie w samodyscyplinie. Warszawa: IW PAX. Część II, rozdział 6. i 7.
P. Bronson, A. Merryman (2011). Rewolucja w wychowaniu. Warszawa: Świat Książki. Rozdział 8. Czy samokontroli można się nauczyć?
R. E. Nisbett (2011). Geografia myślenia. Dlaczego ludzie wschodu i zachodu myślą inaczej? Sopot: Smak Słowa. Rozdział 3. Życie razem a życie osobno. Rozdział 4. „Nie spuszczać oka z celu” czy „mieć oczy dookoła głowy”?
B. Wojciszke (2002). Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
E. Aronson (2002). Aronson [red.] Człowiek – istota społeczna (wybór tekstów). Warszawa: PWN.
E. Y. Babad, J. Inbar, R. Rosenthal (1982). Pigmalion, Galatea i Golem: analizy uprzedzonych i nieuprzedzonych nauczycieli, W: S. Trusz [red.] (2013). Efekty oczekiwań interpersonalnych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: