MSPP - Socjologia wychowania - wykład 2300-MSPP-SW
Celem wykładu jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami socjologicznymi oraz teoriami socjologicznymi istotnymi dla rozumienia znaczenia edukacji w procesie alokacji społecznej i osiągania osobistych aspiracji edukacyjnych. Edukacja i jej instytucje analizowane sa w kontekście funkcjonowania systemu społecznego.
Wykład jest poświęcony kwestiom szczególnie istotnym dla socjologii wychowania takim jak::
- system alokacji jednostek w strukturze społecznej (wykształcenie
a pozycja społeczna), społeczne efekty edukacji
- system transmisji wartości (ideologii), system formowania
społeczeństwa, socjalizacja szkolna (Bourdieau i Passeron,
Bernstein, Meighan)
- polityka i organizacja oświaty, status społeczny nauczycieli
- polityka edukacyjna i reformy edukacyjne
- globalizacja
Podczas wykładu omówione zostaną następujące szczegółowe zagadnienia:
- Socjologia i socjologia edukacji - ustalenia definicyjne, zakres
dyscypliny, związki socjologii edukacji z pedagogiką. Polityka
edukacji, system edukacyjny,
- Szkoła a system społeczny - wybrane teorie i nurty socjologiczne,
a edukacja. Funkcjonalizm, interakcjonizm, neomarksizm, liberalizm i
nurty neoliberalne, interrpretatywizm, konstrukcjonizm. Szkoła jako
organizacja, kultura szkoły.
- Reformy systemu edukacji w Europie i w Polsce – ostatnie dekady.
Idee i cele edukacji, kierunek reform, pozytywne i negatywne
konsekwencje reformy edukacji w Polsce, ze szczególnym
uwzględnieniem reformy ustroju szkolnego i egzaminowania.
- Uwarunkowania sukcesu edukacyjnego. Strategie selekcji społecznej
i szkolnej. Uwarunkowania socjalizacji rodzinnej i szkolnej,
nierówności edukacyjne. Poziom kompetencji polskich uczniów w
świetle badań krajowych i międzynarodowych.
- Globalizacja i masmedia a edukacja młodzieży. Wartości i styl
życia młodzieży.
- Rola zawodowa nauczyciela, kompetencje nauczycieli, status
nauczyciela, satysfakcja zawodowa, awans zawodowy.
- Uczniowie w szkole, prawa uczniów, relacje nauczyciel-uczeń,
problemy społeczne - uzależnienia i agresja wśród młodzieży.
Podczas omawiania powyższych zagadnień analizowane będą wyniki badań empirycznych polskich i międzynarodowych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2024Z: | W cyklu 2023Z: |
Efekty kształcenia
Wiedza:
1. Student definiuje podstawowe dla socjologii wychowania pojęcia: socjalizacja, alokacja społeczna, nierówności społeczne i edukacyjne, naznaczenia, wykluczenie społeczne, aspiracje edukacyjne, globalizacja.
2. Student zna podstawowe teorie społeczne: funkcjonalizm, teorie konfliktu, liberalizm, postmodernizm, potrafi wskazać różnice w podejściu do procesów socjalizacji i edukacji w tych teoriach.
3. Student zna problemy współczesnej edukacji, w szczególności
nierówności edukacyjne odwołując się do teorii socjologicznych i
wyników badań empirycznych.
4. Student zna społeczne efekty edukacji, rozumie uwarunkowania systemu alokacji jednostek w strukturze społecznej.
5. Ma uporządkowaną wiedzę o polityce i organizacji oświaty oraz procesach reformowania oświaty, funkcjach i zadaniach szkoły jako środowiska socjalizacyjnego.
6. Zna uwarunkowania psychologiczne i socjologiczne sukcesu edukacyjnego.
7. Student ma podstawową wiedzę o procesie globalizacji i jej wpływie na zmiany w dziedzinie edukacji oraz zna rolę mediów elektronicznych w socjalizacji dzieci i młodzieży.
Umiejętności:
1. Student potrafi interpretować procesy socjalizacji i edukacji odwołując sie do teorii z zakresu nauk społecznych.
2. Student potrafi analizować wyniki badań dotyczące kompetencji edukacyjnych.
3 . Student umie ocenić efekty reform edukacyjnych w Polsce
4. Student rozumie znaczenie więzi społecznych dla funkcjonowania jednostek i grup, docenia wagę kompetencji komunikacyjnych w procesach socjalizacji rodzinnej, szkolnej i pozaszkolnej.
5. Student potrafi zidentyfikować i wyjaśnić problemy współczesnego wychowania i edukacji, znaleźć nieprawidłowości oraz przejawy nierówności w rodzinie i instytucjach edukacyjnych.
6. Student potrafi wskazać zagrożenia i szanse globalizacji społecznej i kulturalnej, analizuje wpływ globalizacji na procesy socjalizacji i cele edukacji.
Kompetencje społeczne:
1. Student potrafi uzupełniać i pogłębiać wiedzę z zakresu wybranych nauk społecznych potrzebną do rozwijania kompetencji zawodowych, w tym rozwiązywania konfliktów i problemów wychowawczych.
2. Student dyskutuje zagrożenia i szanse globalizacji społecznej i
kulturalnej.
3. Rozumie, że dzisiaj rozumienie świata społecznego i wykonywanie pracy zawodowej wymaga uczenia się przez całe życie.
Kryteria oceniania
Zaliczenie pisemne obejmujące materiał z wykładu (100%). Oceniane są:
- znajomość i rozumienie pojęć i teorii społecznych wyjaśniających relację: jednostka - edukacja - system społeczny,
- umiejętność refleksji i wyciągania wniosków odnoszących się do sfery edukacji jako źródła socjalizacji i wyznacznika przyszłej pozycji społecznej,
- umiejętność oceny skutków reformowania edukacji w Polsce (i na świecie) w odniesieniu do stawianych celów i potrzeb społecznych oraz jednostkowych,
- umiejętność interpretacji wyników badań edukacyjnych i analizy ich na gruncie poznanych teorii.
Praktyki zawodowe
Nie
Literatura
P. Sztompka (2002) Socjologia, Wyd. Znak, cz.I, IV-r.14 i
15, cz. V r. 17, cz. VI r. 19 i 20, cz. VII.
H. Domański red. (2008) Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce,
Wyd. IFiS PAN art.1 i 2
A. Giddens (2008) Socjologia, r. 1. 2, 10, 16, PWN
A. Giddens (2001) Nowoczesność i tożsamość "Ja" i społeczeństwo w
epoce późnej nowoczesności, PWN
Pierre Bourdieu, Jean Claude Passeron, Reprodukcja. Elementy teorii
systemu
M. Marody red. (2002) Wymiary życia społecznego, Wyd. Scholar
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: