MSPP - Moduł społecznych podstaw pedagogiki 2300-MSPP-A
Problematyka szczegółowa w zakresie metodologii badań społecznych:
- podstawowe paradygmaty w naukach społecznych,
- badania podstawowe i stosowane, rodzaje badań stosowanych,
- struktura postępowania naukowego, znaczenie pytań i hipotez badawczych,
- orientacja ilościowa i jakościowa w badaniach społecznych,
- problem przyczynowości,
- problem reprezentatywności próby i generalizacji wyników z próby na populację, metody doboru próby/przypadków do badań,
- podstawowe schematy badawcze,
- najważniejsze metody zbierania danych wykorzystywanych w badaniach ilościowych i jakościowych, pojęcie triangulacji,
- modele analizy danych, praca z programami komputerowymi wspomagającymi analizę danych ilościowych (SPSS) i jakościowych (f4, Atlas.ti, MAXQDA),
- pisanie raportu z badań,
- problemy etyczne związane z prowadzeniem badań.
Problematyka szczegółowa w zakresie teoretycznych podstaw wychowania:
- biologiczne mechanizmy rozwoju, pojęcie odziedziczalności, wyniki badań genetyki zachowania nad odziedziczalnością cech osobowości i zdolności, podstawowe agendy socjalizacyjne i ich wpływ na kształtowanie się cech behawioralnych,
- behawiorystyczna teoria rozwoju człowieka, behawioralna aksjologia i teleologia wychowania, skąd się biorą nieprzystosowawcze nawyki, prawa uczenia się a metody wychowania, ekonomia żetonowa, spór o karę, krytyka behawioryzmu,
- psychoanalityczna teoria rozwoju człowieka, psychoanalityczna aksjologia i teleologia wychowania, permisywizm wychowawczy, analiza transakcyjna a psychoanaliza, krytyka psychoanalizy,
- humanistyczna teoria rozwoju człowieka: teoria C. Rogersa i A. Maslowa, humanistyczna aksjologia i teleologia wychowania, wychowanie do wysokiej samooceny, koncepcja wychowania bez porażek, krytyka podejścia humanistycznego,
- poznawcza teoria rozwoju człowieka, podejście poznawcze a metody wychowania, pojęcie struktur poznawczych i reprezentacji, samokontrola, autonomia umysłowa i moralna, znaczenie twórczości,
- psychologia społeczna a wychowanie, mechanizmy grupowe, relacje międzygrupowe, uprzedzenia i konflikty.
Problematyka szczegółowa w zakresie socjologii wychowania:
- ustalenia definicyjne, zakres dyscypliny, związki socjologii edukacji z pedagogiką,
- polityka edukacji, system edukacyjny, szkoła a system społeczny - wybrane teorie i nurty socjologiczne: funkcjonalizm, interakcjonizm, neomarksizm, liberalizm i nurty neoliberalne, interrpretatywizm, konstrukcjonizm,
- szkoła jako organizacja, kultura szkoły,
- reformy systemu edukacji w Europie i w Polsce – ostatnie dekady, kierunek reform, pozytywne i negatywne konsekwencje reformy edukacji w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem reformy ustroju szkolnego i egzaminowania,
- uwarunkowania sukcesu edukacyjnego, strategie selekcji społecznej i szkolnej, nierówności edukacyjne,
- uwarunkowania socjalizacji rodzinnej i szkolnej,
- globalizacja i masmedia a edukacja młodzieży, wartości i styl życia młodzieży,
- rola zawodowa nauczyciela, kompetencje nauczycieli, status nauczyciela, satysfakcja zawodowa, awans zawodowy,
- uczniowie w szkole, prawa uczniów, relacje nauczyciel-uczeń, problemy społeczne: uzależnienia i agresja wśród młodzieży.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023L: | W cyklu 2024L: |
Efekty kształcenia
Wiedza
1. Zna podstawowe pojęcia metodologii badań społecznych i rozumie zasady naukowego rozumowania. Zna zasady sporządzania przeglądu literatury naukowej i formułowania pytań i hipotez badawczych. Wie, jakie są metody doboru próby badawczej, jakie są schematy badawcze, metody gromadzenia danych ilościowych i jakościowych i podstawowe modele analizy zebranych danych.
2. Zna najważniejsze teorie rozwoju człowieka i jego funkcjonowania w grupie społecznej, potrafi wskazać ich implikacje dla refleksji pedagogicznej. Zna metody wychowania inspirowane wiedzą z zakresu psychologii rozwoju człowieka i psychologii społecznej.
3. Zna podstawowe pojęcia i najważniejsze teorie z zakresu socjologii wychowania. Ma dobrze uporządkowaną wiedzę o funkcjonowaniu różnorodnych grup i instytucji społecznych związanych z procesami edukacyjnymi i wychowawczymi . Zna podstawowe prawidłowości przebiegu procesów grupowych i międzygrupowych, kształtowania się struktury społecznej (typy ładu społecznego, stratyfikacja, władza). Rozumie znaczenie nowych mediów i procesów globalizacja.
4. Ma uporządkowaną wiedzę o polityce i organizacji oświaty oraz procesach reformowania oświaty, funkcjach i zadaniach szkoły jako środowiska socjalizacyjnego, zna zasady współpracy szkoły z rodziną.
Umiejętności
1. Potrafi krytycznie interpretować wyniki badań empirycznych, umie zaprojektować proste badanie naukowe, potrafi zastosować podstawowe metody badawcze nauk społecznych w celu diagnozy i ewaluacji zjawisk związanych z wychowaniem i kształceniem. Potrafi stosować metodę naukową w refleksji i praktyce pedagogicznej.
2. Potrafi wykorzystywać wiedzę z zakresu teorii rozwoju człowieka, psychologii społecznej i socjologii wychowania w analizie zachowania jednostek, funkcjonowania grup społecznych i systemów oraz w projektowaniu i ewaluacji działań edukacyjnych i wychowawczych.
Kompetencje społeczne
1. Rozumie znaczenie metody naukowej w refleksji i praktyce pedagogicznej.
2. Rozumie znaczenie uzupełniania i pogłębiania wiedzy z zakresu nauk społecznych dla rozwoju kompetencji zawodowych pedagoga, podejmuje aktywność samokształceniową w tym zakresie.
Kryteria oceniania
Ocena egzaminacyjna z MSPP jest wystawiana na podstawie ocen z elementów składowych. Jeżeli wszystkie elementy składowe są zaliczone, to ocena egzaminacyjna jest średnią z ocen cząstkowych. W wypadku zaliczenia elementu składowego w drugim terminie do średniej, na podstawie której wystawia się ocenę egzaminacyjną, wlicza się średnia z I i II podejścia
Literatura
Pinker S. (2005). Tabula rasa. Spór o naturę ludzką. Gdańsk: GWP.
Nisbett R. E. (2010). Inteligencja. Sposoby oddziaływania na IQ. Sopot: Smak Słowa.
Eysenck H. (2002) Zmierzch i upadek imperium Freuda. Kraków: WiR Partner.
Sztompka P. (2002). Socjologia. Kraków: Wyd. Znak.
Domański H. (red.) (2008). Zmiany stratyfikacji społecznej w Polsce. Warszawa Wyd. IFiS PAN .
Giddens A. (2008). Socjologia. Warszawa: PWN
Babbie E. (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: