MS4 - Moduł specjalnościowy 4- Wybrane problemy społeczne i systemy pomocy w Polsce i w innych krajach 2300-MS4-POSW
Celem modułu jest przekazanie studentom wiedzy na temat wybranych problemów społecznych oraz systemów wsparcia funkcjonujących w Polsce i innych krajach. Zgodnie z programem specjalności, treści programowe integrują wiedzę dotyczącą różnych podejść teoretycznych oraz koncepcji wspierania rodzin, a także systemów pomocy dla dzieci, osób starszych i rodzin w różnych kontekstach społecznych i instytucjonalnych. Moduł przybliża zróżnicowane problemy społeczne, formy pomocy kierowanej do dzieci, osób starszych i rodzin, zarówno w środowisku domowym, jak i w placówkach instytucjonalnych oraz pozainstytucjonalnych. Ponadto, omawia systemy i instrumenty ochrony praw dziecka oraz praw człowieka przed krzywdzeniem, zarówno w ujęciu krajowym, jak i międzynarodowym.
Dodatkowo, moduł stwarza możliwości poznania organizacji, zasad funkcjonowania oraz obowiązujących standardów etycznych instytucji zapobiegających krzywdzeniu dzieci. W ramach zajęć kładzie się nacisk na poznanie struktur organizacyjnych, procedur oraz norm etycznych obowiązujących w instytucjach i służbach zajmujących się ochroną dzieci, pomocą rodzinom oraz osobom starszym. Podkreśla się znaczenie etycznej odpowiedzialności pracowników tych instytucji oraz konieczność współpracy interdyscyplinarnej w celu zapewnienia jak najskuteczniejszej pomocy i wsparcia.
Uczestnicy modułu zapoznają się z funkcjonowaniem specjalistycznych instytucji, procedurami interwencyjnymi oraz narzędziami stosowanymi w zakresie monitorowania i reagowania na przypadki krzywdzenia oraz innych wyzwań społecznych dotyczących dzieci, osób starszych i rodzin.
Dodatkowo, moduł umożliwia rozwijanie kompetencji praktycznych poprzez analizę studiów przypadków oraz praktykę terenową, co sprzyja pogłębianiu umiejętności niezbędnych w pracy pedagogicznej w zróżnicowanych kontekstach.
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
w zakresie wiedzy / zna i rozumie:
różne podejścia teoretyczne i koncepcje wspierania rodziny, kluczowe teorie leżące u podstaw różnych metod pracy z dziećmi i
rodzinami. (K_W02)
posiada wiedzę na temat systemów wsparcia dziecka i rodzin w różnych krajach, zna formy pomocy kierowanej do dzieci i rodzin w środowisku rodzinnym i instytucjonalnym,
posiada wiedzę dotyczącą systemów i instrumentów ochrony praw dziecka przed krzywdzeniem,
zna organizację i zasady działania instytucji zapobiegających krzywdzeniu dzieci i obowiązujące w nich programy oraz standardy etyczne
zasady doboru metod oraz form pracy do specyfiki problemów i potrzeb
dzieci, młodzieży oraz rodzin. (K_W04)
zróżnicowane potrzeby rozwojowe, wychowawcze i społeczne dzieci,
młodzieży, rodzin w kryzysie oraz innych grup korzystających ze wsparcia.
(K_W04)
rolę i zadania występujących w systemie instytucji oraz powiązania ze
stosowanymi w nich metodami. (K_W08)
zasady organizacji pracy w instytucjach realizujących zadania w zakresie
pracy wychowawczej, udzielania wsparcia. (K_W08)
obowiązujące zasady etyczne udzielania wsparcia. (K_W08)
Umiejętności:
student/studentka potrafi pogłębiać i aktualizować swoją wiedzę dotyczącą form ochrony dziecka i rozwiązań systemowych w tym zakresie
potrafi porównywać różne koncepcje i systemy wspierania dzieci i rodzin, dokonywać analizy rozwiązań występujących w przykładowych systemach pomocy,
potrafi rozpoznawać zagrożenia dot. dziecka i wskazywać odpowiednie formy ich zapobiegania,
potrafi zastosować wiedzę dotyczącą systemów wspierania rodzin i ochrony dziecka dla planowania i realizowania konkretnych działań na rzecz dzieci i rodzin.
projektować samodzielnie i współtworzyć indywidualne oraz grupowe
działania wspierające, uwzględniając zasoby jednostki, rodziny, środowiska
lokalnego i instytucji. (K_U1)
dobrać i adekwatnie wykorzystać metody pracy społeczno-wychowawczej w
zależności od charakteru i potrzeb grupy docelowej i jednostek,
uwzględniając indywidualne cechy rozwojowe, dynamikę funkcjonowania
rodzin oraz specyfikę środowiska lokalnego. (K_U5)
interpretować dynamikę wewnętrzną grupy i struktury rodziny poprzez
pryzmat wybranej teorii, a także wyciągać wnioski dotyczące źródeł
trudności, potencjałów rozwojowych oraz możliwych kierunków interwencji.
(K_U7)
pracować indywidualnie, organizować pracę i współdziałać w zespołach
realizując zadania społeczno-wychowawcze. (K_U7)
budować relacje opartych na zaufaniu, szacunku i otwartości, stosując
adekwatne techniki komunikacyjne dostosowane do wieku, poziomu
rozwoju oraz sytuacji życiowej rozmówcy. (K_U7)
jasno i precyzyjnie formułować własne opinie, przy jednoczesnym
uwzględnieniu różnorodności perspektyw i oczekiwań uczestników
interakcji. (K_U7)
dostosować styl komunikacji do kontekstu sytuacyjnego i emocjonalnego,
zachowując asertywność i empatię. (K_U7)
rozwijać swoje kompetencje w zakresie pracy społeczno-wychowawczej w
różnych środowiskach, stosowanych metod i form komunikacji. (K_U6)
Kompetencje społeczne:
student/studentka potrafi dostrzegać złożoność problematyki pomocy dziecku i rodzinie,
nieustannego pogłębiania wiedzy i rozwijania swoich kompetencji, ze
zrozumieniem ich znaczenie dla skutecznego działania w praktyce
społeczno-wychowawczej. (K_K01)
podejmowania współpracy z innymi w dążeniu do rozwiązywania
problemów, z poszanowaniem przyjętych celów, zasad i priorytetów.
(K_K02)
dostrzegania problemów i potrzeb w otoczeniu społecznym (K_K03)
potrafi komunikować się z innymi specjalistami, tworzyć projekty wykorzystujące różne rozwiązania systemowe i różne formy pomocy i wsparcia dziecka,
ma świadomość znaczenia polityki europejskiej dla pomocy i wsparcia dziecka i zapobiegania jego krzywdzeniu,
budowania relacji opartych na szacunku dla odmiennych poglądów, empatii
oraz otwartości na dialog. (K_K05)
stosowania zasad etycznych i norm prawnych w pracy
społeczno-wychowawczej, ze zrozumienie ich wagi i celowości. (K_K05)
przestrzega zasad etyki w pracy z dzieckiem i rodziną,
potrafi dokonać oceny swojej wiedzy i umiejętności i systematycznie je doskonalić,
jest wrażliwy/wrażliwa na potrzeby dziecka krzywdzonego i potrzebującego wsparcia.
Kryteria oceniania
zaliczenie na ocenę wszystkich przedmiotów wchodzących w skład modułu, zgodnie z kryteriami oceniania ustalonymi przez osoby prowadzące (Patrz: opisy poszczególnych przedmiotów)
Praktyki zawodowe
MS4 - Praktyka pedagogiczna indywidualna
MS4 - Praktyka pedagogiczna w NGO
Literatura
Wronowski G., ''Jak skutecznie napisać projekt socjalny?'', Warszawa 2006.
Szatur-Jaworska G., Błędowsk Pi, .Dzięgielewska M., Podstawy gerontologii społecznej, Warszawa 2006.
Ziad Abou Saleh, IDENTYFIKACJA KULTUROWA POKOLEŃ POSTMIGRACYJNYCH – MŁODZIEŻ POCHODZENIA ARABSKIEGO W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH, w: Pasamonik B., Markowska-Manista U. (red.) (2017): Kryzys migracyjny. Perspektywa społeczno-kulturowa, vol. 1, Wyd. APS.
Slany, K., M. Ślusarczyk, and Paulina Pustułka. "Polskie rodziny transnarodowe: dzieci, rodzice, instytucje i więzi z krajem." (2017).
Jarosz, E. (2021). Integracja działań wielosektorowych w ochronie dzieci przed przemocą–bariery oraz modele rozwoju. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, (597 (2)), 33-42.
Golinowska, S. (2018). Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego, forumIdei.
Lizut J., Projekty socjalne w pomocy społecznej, w: Bojanowska E., Chaczko K.,
Krzyszkowski J., Zdebska.
Frieske K. W. (red.) ,,Utopie inkluzji''. Sukcesy i porażki programów. reintegracji
społeczne, IPiSS, Warszawa 2004. Rozdziały: Wprowadzenie: Pesymistyczne
wnioski teoretycznych implikacji oraz Migotanie rzeczywistości: wieloznaczność
Markowska-Manista, U. (2024). Wyzwania i dylematy etyczne w badaniach z udziałem dzieci z doświadczeniem migracji we wrażliwych (kruchych) kontekstach – perspektywa studiów nad dzieciństwem. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 23(4), 45–72.
Gorczowska, J. (2021). Znaczenie mechanizmu Serious Case Reviews dla systemowej ochrony dzieci przed krzywdzeniem. Jak jego wprowadzenie może wspomóc budowanie w Polsce szerokiego systemu ochrony dzieci?. Dziecko Krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 20(3), 145-159.
Dodatkowo: literatura wymagana przez prowadzących poszczególne przedmioty wchodzące w skład modułu (proszę sprawdzić strony przedmiotów).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: