MS2 - Moduł specjalnościowy 2-Dzieci i rodziny w systemie pomocy społecznej 2300-MS2-SDR-DR
Moduł stwarza możliwości poznania: różnorodnych instrumentów pomocy społecznej i strategii pracy socjalnej, metod i technik stosowanych w pracy asystenta rodzinnego oraz pracy z rodziną wieloproblemową, a także kwestii dotyczących badania dzieciństwa w zróżnicowanych kontekstach społeczno-kulturowych.
W skład modułu wchodzą następujące zajęcia: Asysta rodzinna, Wprowadzenie do pomocy społecznej i pracy socjalnej, Badania nad dzieciństwem w zróżnicowanych kontekstach społeczno-kulturowych, Praca z rodziną wieloproblemową oraz Praktyka pedagogiczna instytucjonalna (60 godzin).
Zgodnie z programem specjalności, treści programowe dla modułu to:
Definicja pracy socjalnej i poznanie podstaw polityki społecznej w Polsce. Współczesne problemy stanowiące wyzwania dla polityki społecznej. Krajowe i międzynarodowe akty prawne dotyczące praw dziecka. Katalog praw dziecka i sposoby ich ochrony. Sposoby postępowania w przypadkach naruszeń praw dziecka. Cel, zasady i metody postępowania asystenta rodziny. Asysta rodzinna jako forma wsparcia rodzicielstwa. Diagnozowanie sytuacji rodzinnej. Nawiązywanie kontaktu i współpracy z rodziną, monitorowanie efektów pracy z rodziną. Uzależnienie od alkoholu jako problem rodziny. Sytuacja dziecka w rodzinie z różnymi problemami: uzależnieniem, niepełnosprawnością, ubóstwem, wielodzietnością. Metody postępowania i pomoc osobom uzależnionym i ich rodzinom. Praktyka w instytucjach organizujących pomoc dzieciom i rodzinom. Poznanie podstaw prawnych, zasad funkcjonowania, sposobu dotarcia do klientów/odbiorców programów pomocy i metod pracy z nimi.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Moduł realizuje następujące efekty uczenia się przewidziane programem:
K_W01, K_W02, KW_03, K_W06, K_W07, K_W09, K_W10, K_W11.
K_U01, K_U02, K_U03, K_U04, K_U05, K_U06, K_U08, K_U10, K_U12.
K_K01, K_K02, K_K03, K_K04, K_K05, K_K06.
Specjalnościowe:
S5_W01,S5_W02, S5_W03, S5_W04, S5_W05, S5_W09, S5_W10, S5_W12.
S5_U01, S5_U02, S5_U03, S5_U04, S5_U05, S5_U06, SU_U07, S5_U09, S5_U10, S5_U11, S5_U13,S5_U14,S5_U15,S5_U16,SU17,S5_U18.
S5_K01, S5_K02, S5_03, S5_K04, S5_K05, S5_K06, S5_K10, S5_K11, S5_K12, S5_K13.
Szczegółowe efekty uczenia się uzyskiwane w ramach modułu:
W zakresie wiedzy / zna i rozumie:
• teoretyczne podstawy opieki i wychowania, pomocy społecznej oraz pracy społeczno-wychowawczej z różnymi grupami osób wymagających wsparcia, a także terminologię nauk pokrewnych i relacje z innymi naukami (K_W01);
• historyczne i społeczne przemiany rodziny, rozpatrywane w kontekście intedyscyplinarnego usytuowania pedagogiki; ponadto - aktualne problemy społeczne oddziałujące na rodzinę (K_W02);
• specyfikę funkcjonowania współczesnych środowisk wychowawczych oraz metody ich analizy (K_W03);
• cele, zadania i zasady funkcjonowania instytucji pomocy dzieciom, rodzinom i innym grupom wymagającym wsparcia, a także procedury korzystania z pomocy wybranych instytucji (K_W06);
• najważniejsze metody i techniki rozpoznawania potrzeb różnych grup i środowisk społecznych oraz instytucje, formy i metody działań pomocy i wsparcia (K_W07);
• struktury społeczne, wiążące je relacje oraz ich znaczenie dla procesów edukacyjnych oraz pracy społeczno-wychowawczej (K_W09);
• różnorodność środowisk wychowawczych, a także zachodzące w nich zjawiska i procesy (K_W10)
• podstawy prawne i organizacyjne systemu opieki nad dziećmi w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej (K_W11).
W zakresie umiejętności / potrafi:
• obserwować i analizować różnorodne środowiska wychowawcze posługując się metodami i technikami diagnostycznymi (K_U01);
• odpowiednio do potrzeb jednostki/ grupy/ środowiska dobrać metody diagnostyczne i podjąć stosowne działania (K_U02);
• wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu opieki, wychowania i praw dziecka do interpretowania zachowań dziecka w kontekście jego sytuacji rodzinnej (K_U03);
• właściwie opisywać, interpretować i oceniać dane zebrane na temat dziecka i rodziny, a także formułować poprawne wnioski dotyczące postulowanych działań społeczno-wychowawczych (K_U03);
• dostrzec i scharakteryzować problemy wychowawcze dzieci i podejmować próby pomocy w ich rozwiązaniu (K_U04);
• podejmować interwencje w sytuacji kryzysowej w rodzinie, grupie, instytucji i proponować adekwatne do sytuacji rozwiązania, w tym sformułować plan pomocy (K_U05);
• wykorzystać różne media oraz wybrane techniki multimedialne w aktywności edukacyjnej i działalności zawodowej (K_U06);
• zajmować stanowisko i samodzielnie formułować dobrze uargumentowane sądy na temat proponowanych rozwiązań sytuacji problemowych w różnych środowiskach (K_U08);
• współpracować z rodziną w celu doskonalenia umiejętności wychowawczych (K_U10);
• pracować w zespole i wspólnie realizować zadania wyznaczone planem pracy danej instytucji/ organizacji (K_U12).
W zakresie kompetencji społecznych / przejawia gotowość do:
• samodzielnego i krytycznego uzupełniania wiedzy i umiejętności, rozszerzonego o wymiar interdyscyplinarny (K_K01);
• uczestnictwa w programach pracy z dziećmi, grupami, rodzinami, środowiskiem, a takze oceny tych programów i uwzględniania w procesie ewaluacji opinii realizatorów, współuczestników i beneficjentów (K_K02);
• nawiązania kontaktu z dziećmi, rodzinami, grupami, szczególnie potrzebującymi wsparcia i wspólnego działania w ich interesie (K_K03);
• odpowiedzialnego przygotowywania się do zaplanowanej pracy(K_K04);
• stosowania zasady etyki zawodowej we wszystkich działaniach na rzecz dziecka i rodziny, w tym rozstrzygania dylematów związanych z pracą z społeczno-wychowawczą (K_K05);
• przyjmowania odpowiedzialności za prowadzone działania i ich skutki (K_K06).
Kryteria oceniania
Warunkiem przystąpienia do egzaminu i uzyskania oceny modułowej jest zaliczenie na ocenę wszystkich przedmiotów wchodzących w skład modułu, zgodnie z kryteriami oceniania ustalonymi przez osoby prowadzące. Z egzaminu zwolnione są osoby, które uzyskały co najmniej dobrą średnią z ww. ocen.
Praktyki zawodowe
Praktyka pedagogiczna instytucjonalna - 60 godz.
Literatura
• Biel K., Kusztal J., red. (2011), Dziecko zagrożone wykluczeniem. Elementy diagnozy, działania profilaktyczne i pomocowe, Kraków.
• Bojanowska E., Chaczko K., Krzyszkowski J., Zdebska E., red. (2022), Pomoc społeczna. Idea – rozwój – instytucje, Warszawa.
• Frysztacki K. (red.), Praca socjalna. 30 wykładów, PWN, Warszawa 2019
• Krasiejko I. (2016), Asystentura rodziny Rekomendacje metodyczne i organizacyjne, Warszawa.
• Markowska-Manista, U. (2021), Research “about” and “with” children from diverse cultural backgrounds in Poland–dilemmas and ethical challenges. Edukacja Międzykulturowa, 14(1), 233-244.
• Watts S (1998)., Praca socjalna w społeczności lokalnej, w: Lishman J. (red.) Podręcznik teorii dla nauczycieli praktyki w pracy socjalnej. „Biblioteka Pracownika Socjalnego”, Katowice.
Dodatkowo: literatura wymagana przez prowadzących poszczególne przedmioty wchodzące w skład modułu (proszę sprawdzić strony przedmiotów).
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: