DRŚ - Wiedza o rodzinie 2300-MS2-DRŚ-WOR1
Problematyka zajęć obejmuje interdyscyplinarne ujęcie zjawisk związanych z życiem rodzinnym, jego przemianami, zróżnicowaniem oraz wyzwaniami. W trakcie kursu analizowane będą podstawowe pojęcia i definicje rodziny, z uwzględnieniem trudności definicyjnych oraz wielości podejść teoretycznych.
Omówione zostaną kluczowe funkcje rodzin, a także ich przekształcenia w kontekście historycznym i kulturowym. Analizowane będą różnorodne formy życia rodzinnego obecne we współczesnych społeczeństwach, w tym rodziny nuklearne, wielopokoleniowe, rekonstruowane, jednorodzicielskie, patchworkowe, związki nieformalne i jednopłciowe. Poruszone zostaną problemy współczesnej rodziny, takie jak przemoc domowa, ubóstwo, konflikty pokoleniowe, rozpad więzi rodzinnych czy trudności w godzeniu życia zawodowego i rodzinnego.
Zajęcia obejmą także debatę na temat „kryzysu rodziny” – jej możliwego rozpadu versus adaptacji do zmieniających się warunków społecznych. Omawiana będzie specyfika współczesnej rodziny polskiej na tle przemian demograficznych i społeczno-kulturowych, w świetle danych empirycznych i wyników badań socjologicznych.
Istotnym aspektem kursu będzie refleksja nad rolą gender w rodzinie – podziałem ról, społecznymi oczekiwaniami wobec kobiet i mężczyzn, przemianami modelu ojcostwa i macierzyństwa. Omówione będą także nowe style życia i zjawiska rodzinne.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W zakresie wiedzy / zna i rozumie:
- posiada uporządkowaną wiedzę na temat współczesnego życia rodzinnego w Polsce, z uwzględnieniem jego przemian społeczno-kulturowych oraz uwarunkowań historycznych i ekonomicznych;
- różne definicje rodziny oraz jest świadomy/a trudności definicyjnych i wielości podejść teoretycznych do tej kategorii;
- ma wiedzę na temat historycznej i kulturowej zmienności form życia rodzinnego oraz ich współczesnego zróżnicowania;
- naturę i konsekwencje nowych zjawisk w sferze życia rodzinnego, takich jak pluralizacja modeli rodziny, redefinicja ról płciowych czy alternatywne style życia.
W zakresie umiejętności / potrafi:
- rozpoznawać, opisywać i analizować różnorodne współczesne formy rodziny oraz zmiany w ich strukturze i funkcjach;
- interpretować zmiany w życiu rodzinnym w kontekście szerszych przemian społecznych, kulturowych i ekonomicznych;
- formułować pytania badawcze oraz krytycznie analizować zjawiska społeczne, z wykorzystaniem różnych perspektyw teoretycznych;
- posługiwać się podstawową terminologią naukową dotyczącą rodziny i życia rodzinnego.
W zakresie kompetencji społecznych:
- wykazuje otwartość i wrażliwość na zróżnicowanie form życia rodzinnego oraz świadomość dynamicznego charakteru przemian w tej sferze;
- prezentuje postawę empatii i szacunku wobec różnych doświadczeń rodzinnych oraz refleksyjnie podchodzi do norm i stereotypów dotyczących rodziny;
- jest gotów/gotowa do dalszego pogłębiania wiedzy i krytycznego namysłu nad rolą rodziny w życiu jednostki i społeczeństwa.
Kryteria oceniania
obecność na zajęciach (liczba nb wskazana przez os. prowadzącą), aktywne uczestnictwo w zajęciach, pisemna praca zaliczeniowa
Literatura
Beck U., Beck-Gernsheim E. (2013), Miłość na odległość. Modele życia w epoce globalnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Burszta W. J. (2012), Czas spowolniony – rodzina – rytuał codzienny, „Przegląd
Powszechny”, nr 10, s. 125-133.
Cooper D. (1978), Zmierzch rodziny [w:] K. Jankowski (red.), „Przełom w
psychologii”, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa.
Fuszara M. (2008), Nowi mężczyźni? Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce, Wydawnictwo Trio, Warszawa.
Giza-Poleszczuk A. (2004), W poszukiwaniu „nowego przymierza” – wzajemne oczekiwania mężczyzn i kobiet w Polsce [w:] M. Marody (red.) Zmiana czy stagnacja?, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
Hryciuk R., Korolczuk E. (red.) (2012), Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Łaciak B. (red.) (2013), Dzieciństwo we współczesnej Polsce. Charakter przemian, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
Nowicka E. (2006), Świat człowieka - świat kultury, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Slany K. (2002), Definicje pojęć „małżeństwo” i „rodzina” w obliczu pojawienia się alternatywnych form życia małżeńsko-rodzinnego, „Małżeństwo i rodzina”. nr 4.
Stanisz A. (2013), Rodzina made in Poland. Antropologia pokrewieństwa i życia rodzinnego, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań.
Szacka B. (2008), Wprowadzenie do socjologii (rozdział XVI), Oficyna Naukowa, Warszawa.
Szlendak T. (2011), Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: