MD/PS - MODUŁ METODYCZNY - PRACA SPOŁECZNO-WYCHOWAWCZA Z DZIECKIEM I RODZINĄ 2300-MD/PS
Celem modułu jest wyposażenie studenta w podstawowy warsztat pracy pedagoga, wychowawcy, asystenta rodziny, edukatora, specjalisty pracy z rodziną.
Podczas zajęć (Metod pracy z dzieckiem, Metod pracy z rodziną, Metod pracy z grupą, Planu pracy z dzieckiem i rodziną oraz praktyk w rodzinie i środowisku, Warsztatu kompetencji interpersonalnych) studenci poznają wiele różnorodnych metod pracy indywidualnej, grupowej i w rodzinie stosowanych w pracy społeczno-wychowawczej m.in.arteterapię, bajkoterapię, dramę, techniki relaksacyjne, twórczą wizualizację, streetworking, terapię poznawczo-behawioralną, terapię rodzin (główne nurty i kierunki), ekologiczną terapię rodzin, terapię komunikacyjną, terapię krótkoterminową skoncentrowaną na rozwiązaniach, socjoterapię, wideotrening komunikacji i inne.
Studenci zdobywają wiedzę i ćwiczą umiejętności pracy z dzieckiem i rodzinami wieloproblemowymi, w kryzysie, z problemem przemocy, choroby psychicznej, przeżywającej żałobę. Poznają także metody grupowej pomocy psychologicznej i doświadczają specyfiki procesu grupowego.
Dzięki warsztatowej i praktycznej formie zajęć studenci mają także okazję przećwiczyć omawiane metody pracy oraz wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności w praktyce m in. samodzielnie przygotowując prezentacje, opracowania teoretyczne, prowadząc ćwiczenia grupowe, uczestnicząc w różnorodnych zadaniach, pisząc własny program pracy z grupą i tworząc plan pracy z dzieckiem i/lub rodziną w potrzebie.
Studenci nabywają i pogłębiają swoje umiejętności współpracy, komunikacji, pracy w grupie, planowania działań i ich ewaluacji.
Uzupełnieniem zajęć są 60-godzinne praktyki w rodzinie i środowisku, podczas których studenci mają możliwość ćwiczenia nabytych umiejętności. Podejmują także refleksję na temat własnych mocnych i słabych stron w kontekście przyszłej pracy zawodowej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Moduł realizuje następujące efekty uczenia się przewidziane programem:
Kierunkowe: K_W02, K_W04, K_W05, K_W08, K_U01, K_U05, K_U06, K_U07, K_K01, K_K02, K_K03, K_K05
Specjalnościowe: S3_W02, S3_W04, S3_W05, S3_U01, S3_U02, S3_U03, S3_U04, S3_U05, S3_U06, S3_U07, S3_U08, S3_K01, S3_K02, S3_K03, S3_K04, S3_K06, S3_K07, S3_K08, S3_K09
Szczegółowe efekty uczenia się uzyskiwane w ramach modułu
w zakresie wiedzy / zna i rozumie:
kluczowe teorie leżące u podstaw różnych metod pracy z dziećmi i rodzinami. (K_W02)
ugruntowane i innowacyjne metody oraz formy pracy wychowawczej, wspierającej (m.in. socjoterapia, streetworking i inne). (K_W05)
cele jakie dana metoda realizuje, pojęcia, techniki stosowane w jej ramach oraz ograniczenia wynikające z warunków stosowania w zróżnicowanych grupach odbiorców. (K_W05)
zasady doboru metod oraz form pracy do specyfiki problemów i potrzeb dzieci, młodzieży oraz rodzin. (K_W04)
zróżnicowane potrzeby rozwojowe, wychowawcze i społeczne dzieci, młodzieży, rodzin w kryzysie oraz innych grup korzystających ze wsparcia. (K_W04)
odmienność poznanych metod indywidualnych i grupowych oraz charakter działań profilaktycznych, interwencyjnych i wspierających oraz ich powiązania z czynnikami indywidualnymi i społecznymi. (K_W05)
rolę i zadania występujących w systemie instytucji oraz powiązania ze stosowanymi w nich metodami. (K_W08)
zasady organizacji pracy w instytucjach realizujących zadania w zakresie pracy wychowawczej, udzielania wsparcia. (K_W08)
obowiązujące zasady etyczne udzielania wsparcia. (K_W08)
W zakresie umiejętności / potrafi:
rozpoznawać i analizować przyczyny oraz przejawy trudności i problemów funkcjonowania społecznego różnych grup. (K_U1)
projektować samodzielnie i współtworzyć indywidualne oraz grupowe działania wspierające, uwzględniając zasoby jednostki, rodziny, środowiska lokalnego i instytucji. (K_U1)
dobrać i adekwatnie wykorzystać metody pracy społeczno-wychowawczej w zależności od charakteru i potrzeb grupy docelowej i jednostek, uwzględniając indywidualne cechy rozwojowe, dynamikę funkcjonowania rodzin oraz specyfikę środowiska lokalnego. (K_U5)
zaprojektować strukturę zajęć (treści, metody, formy, środki dydaktyczne). (K_U7)
prowadzić działania w sposób angażujący uczestników oraz elastycznego modyfikowania planu w odpowiedzi na bieżące reakcje i potrzeby grupy lub osoby indywidualnej. (K_U7)
interpretować dynamikę wewnętrzną grupy i struktury rodziny poprzez pryzmat wybranej teorii, a także wyciągać wnioski dotyczące źródeł trudności, potencjałów rozwojowych oraz możliwych kierunków interwencji. (K_U7)
zaplanować i przeprowadzić proces ewaluacji, stosując odpowiednie narzędzia, uwzględniając różne punkty widzenia (organizatorów, realizatorów, odbiorców) oraz formułując rekomendacje służące podniesieniu jakości przyszłych działań. (K_U5)
pracować indywidualnie, organizować pracę i współdziałać w zespołach realizując zadania społeczno-wychowawcze. (K_U7)
budować relacje opartych na zaufaniu, szacunku i otwartości, stosując adekwatne techniki komunikacyjne dostosowane do wieku, poziomu rozwoju oraz sytuacji życiowej rozmówcy. (K_U7)
jasno i precyzyjnie formułować własne opinie, przy jednoczesnym uwzględnieniu różnorodności perspektyw i oczekiwań uczestników interakcji. (K_U7)
dostosować styl komunikacji do kontekstu sytuacyjnego i emocjonalnego, zachowując asertywność i empatię. (K_U7)
rozwijać swoje kompetencje w zakresie pracy społeczno-wychowawczej w różnych środowiskach, stosowanych metod i form komunikacji. (K_U6)
W zakresie kompetencji społecznych / przejawia gotowość do:
zrozumieniem ich znaczenie dla skutecznego działania w praktyce społeczno-wychowawczej. (K_K01)
poszukiwania twórczych rozwiązań w pracy społeczno-wychowawczej, opartych na wiedzy i poddanych krytycznej ocenie. (K_K01)
podejmowania współpracy z innymi w dążeniu do rozwiązywania problemów, z poszanowaniem przyjętych celów, zasad i priorytetów. (K_K02)
dostrzegania problemów i potrzeb w otoczeniu społecznym (K_K03)
aktywnego współtworzenia inicjatyw mających na celu rozwiązywanie problemów jednostek i grup, kierując się wspólnotowością, solidarnością, sprawiedliwością społeczną i troską o dobro wspólne. (K_K03)
poszanowania autonomii i podmiotowości odbiorców swoich działań oraz do ochrony ich interesów i praw. (K_K05)
budowania relacji opartych na szacunku dla odmiennych poglądów, empatii oraz otwartości na dialog. (K_K05)
stosowania zasad etycznych i norm prawnych w pracy społeczno-wychowawczej, ze zrozumienie ich wagi i celowości. (K_K05)
Kryteria oceniania
Na egzamin modułowy składa się:
- Przygotowanie programu pracy z grupą dziecięcą lub młodzieżową – opracowanie pisemne dostarczone do koordynatora modułu na tydzień przed egzaminem. Program pracy z grupą ocenia koordynator modułu i ew. drugi pracownik prowadzący zajęcia w ramach modułu metodycznego.
- prezentacja programu pracy z grupą podczas egzaminu i odpowiedź na pytania lub zastrzeżenia egzaminatorów,
- ew. odpowiedź na pytanie z "Metod pracy z rodziną" - zgodnie z listą zagadnień opracowaną przez osobę prowadzącą
- refleksja własna na temat doświadczeń z odbytej praktyki pedagogicznej w rodzinie i środowisku.
Egzaminator może uwzględnić poziom efektów uzyskanych w ramach komponentów modułu.
Praktyki zawodowe
W ramach modułu student odbywa 60-godzinną praktykę w rodzinie i środowisku. Podczas praktyk student opracowuje plan pracy z dzieckiem i/lub rodziną.
Literatura
Przykładowa literatura:
- Elliott J., Place M., Dzieci i młodzież w kłopocie. Poradnik nie tylko dla psychologów, WSiP, Warszawa 2000 (wybrane rozdziały).
- Geldard K., Geldard D., Jak pracować z dziecięcymi grupami terapeutycznymi, GWP, Gdańsk 2006.
- Terapia dzieci i młodzieży. Metody i techniki pomocy psychopedagogicznej, Impuls, Kraków 2008 (wybrane rozdziały).
- Garvin D.Ch., Seabury B. A., Działania interpersonalne w pracy socjalnej, T 2, Śląsk, Katowice 1998 (wybrane rozdziały).
- Geldard K., Geldard D., Budowanie relacji w pracy z dziećmi, młodzieżą i rodzinami, PARPA, Warszawa 2009 (wybrane rozdziały)
- Grzesiuk Lidia, Psychoterapia – praktyka. Podręcznik akademicki, Eneteia, Warszawa 2006 (wybrane rozdziały).
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: