Bajkolandia - muzyczne warsztaty twórczości dziecięcej 2300-J-WRWE-F-BAJ
W toku własnej aktywności podczas zajęć studenci poznają wartość muzycznych działań twórczych, szczególnie improwizacji swobodnej i improwizacji z ograniczoną swobodą wyboru, dla rozwoju różnorakich zdolności dziecka. Zapoznają się również ze specyfiką procesu dziecięcej twórczości muzycznej i cechami różniącymi ją od twórczości plastycznej i językowej, oraz z wynikającymi z tego różnicami w planowaniu i prowadzeniu takich zajęć. Dowiedzą się, w jaki sposób strategia działania nauczyciela wpływa na rozwój potencjału twórczego tkwiącego zarówno w dziecku jak i w nauczycielu. Poznają przykłady zadań artystycznych, które są atrakcyjne i akceptowane przez dzieci. Będą mieli również okazję do samodzielnego poszukiwania i proponowania takich zadań.
Tematyka zajęć:
1. Muzyczne aktywności dziecka, ich uwarunkowania, zależności i fazy. Interpretacja muzyki jako rodzaj twórczej aktywności.
2. Zadania rozwijające ekspresję muzyczną, w których materiałem są elementy muzyki. Wyrażanie wybranego elementu muzyki za pomocą wszystkich form aktywności muzycznej techniką improwizacji swobodnej i improwizacji z ograniczoną swobodą wyboru.
3. Zadania tematyczne o charakterze dźwiękonaśladowczym, wykonywane głosem, ruchem, na instrumentach niekonwencjonalnych i instrumentach Orffa. Tworzenie tła akustycznego do wiersza lub krótkiego opowiadania.
4. Wykorzystanie mowy w zabawach twórczych. Od głoski, słowa i zdania - do wiersza. Rytmiczne i intonacyjne zabawy głosem.
5. Zadania twórcze:
a) rytmizowanie krótkich wierszy zgodnie z prozodią języka polskiego. Echo rytmiczne w mowie i w śpiewie, grane na instrumentach, realizowane ruchem,
b) echo melodyczne grane na dzwonkach chromatycznych. Kilkudźwiękowy, prosty temat melodyczny i jego przekształcenia,
c) tworzenie melodii do zrytmizowanego tekstu wiersza. Tworzenie melodii z podanych dźwięków – wykonanie na dzwonkach chromatycznych. Harmoniczne pytania i odpowiedzi (tonika – dominanta, dominanta tonika),
d) tworzenie formy ABA, ronda i kanonu z użyciem wyżej wymienionych zadań twórczych i próby przedstawienia tych form przy pomocy ekspresji plastycznej.
6. Aktywne słuchanie muzyki. Zasady doboru muzyki do słuchania przez dzieci. Wyrażanie jej emocji, nastroju i wyobrażonej treści: ruchem, słowami, wybranym obrazem lub stworzonym samodzielnie
7. Bajkolandia – kraina muzycznych bajek. Muzyka, jako źródło inspiracji działań twórczych nauczyciela i uczniów. Tworzenie krótkich opowiadań tekstowych lub bajek do wybranych utworów muzyki klasycznej.
8. Zasady łączenia w sensowną całość różnych form aktywności twórczej dzieci. Opracowanie twórczych zajęć dla dzieci z wykorzystaniem wybranych utworów muzycznych.
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza:
Student zna
- wartość, sens i cele działań twórczych dla rozwoju ogólnego a także rozwoju zdolności muzycznych, plastycznych i literackich dziecka
- cechy środowiska sprzyjającego rozwojowi muzykalności i kreatywności muzycznej dziecka
- specyfikę procesu twórczości muzycznej dziecka i cechy różniące ją od innych rodzajów dziecięcej twórczości
- sposoby formułowania pytań i poleceń aktywujących wyobraźnię podczas pracy z materiałem muzycznym
- wybrane przykłady utworów muzycznych skomponowanych dla dzieci
- różne sposoby aktywnego słuchania muzyki
- symboliczne i klasyczne sposoby graficznego zapisu muzyki
Umiejętności:
Student potrafi:
- ocenić wiersze dla dzieci pod kątem przydatności do opracowania muzycznego
- do krótkiego wiersza lub opowiadania stworzyć ilustrację akustyczną i zapisać ją symbolicznymi znakami
- swobodnie improwizować ruch do muzyki a także podporządkować improwizację ograniczonej swobodzie wyboru
- dobrać rekwizyt ubarwiający zadania ruchowe do wybranej muzyki
- muzycznie bawić się głoskami, sylabami i wyrazami, mówić muzycznie w różnych rejestrach głosu,
- grać na instrumentach konwencjonalnych i niekonwencjonalnych, odtwarzać z zapisu i tworzyć rytmy i proste melodie,
- grać w zespole swoją partię słuchając jednocześnie gry innych wykonawców
- w prosty sposób prowadzić gestami zespół instrumentów orffowskich i chór jednogłosowy
- formułować zadania i polecenia aktywizujące twórcze działania dzieci oraz dostosować je do ich etapu rozwoju.
Umiejętności społeczne
Student:
- potrafi rozpoznać swoje mocne strony i preferencje w wyborze aktywności muzycznych
- potrafi pokonać opór przed publiczną prezentacją swoich dokonań twórczych
- dokonuje ewaluacji własnych kompetencji muzycznych i rozumie potrzebę ich ciągłego doskonalenia
Kryteria oceniania
- aktywne uczestnictwo w zajęciach
- zaliczenie nieobecności w formie uzgodnionej z prowadzącym
- stworzenie i zaprezentowanie własnego projektu artystycznego z wykorzystaniem muzyki, ruchu, rekwizytów, słowa, obrazu, do wybranego opowiadania lub bajki.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Bettelheim B. (1996) Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni.
Burowska Z. (1980) Słuchanie i tworzenie muzyki w szkole
Ciechan Z. (1990) Nauczyciel i twórczość muzyczna uczniów
Herdtweck W.(2003) Warsztaty rytmiki dla dzieci. Od doświadczania wszystkimi zmysłami po kreatywne tworzenie.
.Karalla Sz., Lewandowska-Tarasiuk E., Sienkiewicz J.W. (red.) (2012) Baśń w terapii i wychowaniu.
Krauze – Sikorska H. (2006), Edukacja przez sztukę. O edukacyjnych wartościach artystycznej twórczości dziecka.
Nęcka E. (2003) Psychologia Twórczości.
Skowrońska – Lebecka E. (1995), Dźwięk i gest.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: