Podstawy psychologii rehabilitacji dzieci i młodzieży ze SPE 2300-J-PS-PPP-PPR
Na zajęciach poruszymy zagadnienia psychologicznych konsekwencji niepełnosprawności fizycznej i intelektualnej oraz choroby przewlekłej, problemów życiowych i możliwości rozwojowych; istotę i psychospołeczne konsekwencje widocznej i niewidocznej niepełnosprawności lub choroby przewlekłej; psychologiczne mechanizmy postrzegania własnej niepełnosprawności i choroby; zagadnienie niepełnosprawności i choroby przewlekłej w kontekście obrazu siebie i społecznego postrzegania dzieci i młodzieży; procesy stereotypizacji, stygmatyzacji i automarginalizacji; psychospołeczną adaptację do życia z niepełnosprawnością i chorobą przewlekłą – zmiany rozwojowe, istotę i uwarunkowania satysfakcjonującej jakości życia; pozytywne aspekty rozwojowe oraz zewnętrzne i wewnętrzne zasoby w rozwijaniu potencjału dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością lub chorobą przewlekłą; tradycyjne i współczesne podejścia w rehabilitacji. Znaczenie udziału w rehabilitacji osób z niepełnosprawnością – pojęcie samotroski i partnerstwa w procesie oddziaływań terapeutyczno-rehabilitacyjnych; formy wsparcia psychologicznego dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami i chorobami przewlekłymi; zasady wspomagania rozwoju twórczości i zainteresowań. Sposoby wspomagania osób pracujących z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie:
psychologiczne i rehabilitacyjne uwarunkowania, rozwoju, kształcenia, wychowania oraz wspomagania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i ich rodziny; cele, treści dydaktyki kształcenia oraz metody, środki i form organizowania procesu edukacji i nauczania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnym; uwarunkowania i metodykę nauczania uczniów w grupach zróżnicowanych oraz specyfikę współpracy ze specjalistami, rodzicami i otoczeniem społecznym.
Umiejętności: absolwent potrafi:
wykorzystywać teorie psychosocjologiczne, medyczne i rehabilitacji, filozoficzne i prawne oraz kulturowe do analizy i planowania procesów kształcenia oraz wychowania osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi.
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do:
podejmowania dyskusji na tematy pedagogiczne, argumentowania i uzasadniania swojego zdania z wykorzystaniem wiedzy naukowej na temat sytuacji edukacyjnej i społecznej osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnością; realizacji innowacji pedagogicznych związanych z wyzwaniami społecznymi i cywilizacyjnymi przyszłości, służących rozwojowi uczniów oraz integracji rodziców i środowiska lokalnego z instytucją edukacyjną.
Kryteria oceniania
Aktywne uczestnictwo w zajęciach
Refleksyjne czytanie lektur wskazanych przez prowadzącego i aktywne uczestnictwo w dyskusjach na ich temat
Test wiedzy
Literatura
LITERATURA OBOWIĄZKOWA:
Brzezińska, A.I. (2005). Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Jerzak, M. (red.) (2016). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a szkolna rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Kendall, P. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kowalik, S. (2018). Stosowana psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:
Attwood, T. (2006). Zespół Aspergera, Warszawa: Wyd. Zysk i S-ka.
Basińska, M.B. (2009). Funkcjonowanie psychologiczne pacjentów w wybranych chorobach endokrynologicznych. Uwarunkowania somatyczne i osobowościowe. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Bogdanowicz, M. (1995). Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Psychologia Wychowawcza, 3, 216–222.
Chojnacka-Szawłowska, G. (2012). Psychologiczne aspekty przewlekłych chorób somatycznych. Vizja Press
Danielewicz, D., Pisula, E. (2011). Rodzice i rodzeństwo wobec trudności w zdrowiu i rozwoju dziecka, Warszawa: Wyd. APS.
DC:0-3R (2005). Klasyfikacja diagnostyczna. Warszawa: Wyd. „Fundament”
Frith, U. (2008). Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy. Gdańsk: GWP.
Kmita, G. (2007). Małe dziecko i jego rodzina – z teorii i praktyki wczesnej interwencji psychologicznej. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP, 5, 67-105.
Kołakowski, A., Wolańczyk, T., Pisula, A., Skotnicka, M., Bryńska, A. (2007). ADHD-zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Komender, J., Jagielska, G., Bryńska, A. (2009). Autyzm i zespół Aspergera, Warszawa: PZWL.
Kowalik, S. (2007). Psychologia rehabilitacji. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne Sp. z o.o.
Pisula, E. (2012). Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Sopot: GWP.
Święcicka, M. (2003). Problemy psychologiczne dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP, t. 1.
Święcicka, M. (2011). Metody diagnozy w psychologii klinicznej dziecka i rodziny. Psychologia kliniczna dziecka i rodziny, t.8.
Święcicka, M., Zalewska, M. (2005). Problematyka kontaktu w diagnozie i terapii dzieci. Zeszyty Sekcji Psychologii Klinicznej Dziecka PTP, t.3.
Wolańczyk ,T., Komender, J. (2005). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: PZWL.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: