Psychopatologia rozwoju 2300-J-PS-PM-PPR
Cele:
1. Przekazanie podstawowej wiedzy dotyczącej:
- podstaw teoretycznych psychopatologii rozwoju wraz z odniesieniami do innych obszarów psychologii;,
- obowiązujących klasyfikacji diagnostycznych chorób i zaburzeń w zakresie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży - ICD-10; DSM5; DC
0-3R,
- czynników warunkujących zaburzenia w rozwoju psychicznym (czynniki ryzyka i chroniące),
- roli stresu i odporności psychicznej w zakresie psychopatologii rozwoju,
- kryteriów diagnostycznych poszczególnych zaburzeń rozwojowych, ich przyczyn i przebiegu, epidemiologii występowania danego zaburzenia, metod leczenia i/lub terapii poszczególnych zaburzeń rozwoju psychicznego.
2. Pomoc studentom w nabywaniu kompetencji niezbędnych w pracy pedagogicznej, do:
- rozpoznawania sygnałów mogących świadczyć o występowaniu u dziecka/nastolatka określonego zaburzenia w rozwoju,
- umiejętności różnicowania zachowań mieszczących się w normie rozwojowej i wykraczających poza normę,
- wyboru metod wspierania dziecka/nastolatka z zaburzeniami rozwoju psychicznego,
- pracy pedagogicznej z dzieckiem/nastolatkiem z zaburzeniami rozwoju psychicznego,
- uświadomienia rodziców dziecka/nastolatka o objawach, które wykraczają poza normę rozwojową oraz o potrzebie leczenia/terapii,
- umiejętności współpracy z rodziną dziecka/nastolatka z zaburzeniami rozwoju psychicznego.
Treści. Tematy zajęć:
1. Podstawy teoretyczne i przedmiot psychopatologii rozwoju. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych populacji rozwojowej: ICD-10; DSM5; DC 0-3R.
2. Uwarunkowania zaburzeń rozwoju (biologiczne, środowiskowe, psychologiczne). Interpretowanie zaburzeń w kontekście trajektorii rozwoju.
3. Rola stresu i doświadczeń kryzysowych w psychopatologii rozwoju.
4. Odporność psychiczna i jej uwarunkowania. Profilaktyka zaburzeń w zdrowiu psychicznym.
5. Zaburzenia neurorozwojowe: zespół nadpobudliwości psychoruchowej, zaburzenia ze spektrum autyzmu, zaburzenia mowy i języka, specyficzne zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnych, niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia tikowe.
6. Zaburzenia emocjonalne i związane ze stresem u dzieci i młodzieży.
7. Zaburzenia nastroju u dzieci i młodzieży.
8. Spektrum schizofrenii i pozostałe zaburzenia psychotyczne u dzieci i młodzieży.
9. Zaburzenia psychiczne dzieci i młodzieży powiązane z kontekstem społecznym: zaburzenia zachowania, zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych, zaburzenia związane z uzależnieniami behawioralnymi, zachowania samobójcze.
10. Zaburzenia psychiczne a choroby somatyczne.
11. Aspekty etyczne w kontekście psychopatologii rozwoju dzieci i młodzieży.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
1. W zakresie wiedzy student zna i rozumie:
- K_W03 psychologiczne teorie rozwoju człowieka oraz psychologiczne podstawy uczenia się i nauczania;
- K_W06 psychologiczne (w tym psychopatologiczne) uwarunkowania pracy z osobami ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi;
2. W zakresie umiejętności student potrafi:
- K_U03 refleksyjnie rozważać istotne dla edukacji zagadnienia psychosocjologiczne i uwzględniać ich edukacyjne konsekwencje;
- K_U04 wykorzystywać teorie psychosocjologiczne do analizy i planowania procesów kształcenia oraz wychowania osób ze zróżnicowanymi potrzebami edukacyjnymi;
3. W zakresie kompetencji społecznych absolwent jest gotów:
- K_K01 przyjmowania refleksyjnej postawy wobec swojej działalności zawodowej, poszerzania swojej wiedzy za zakresu edukacji, wychowania i wspierania osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i doskonalenia umiejętności zawodowych;
- K_K02 podejmowania dyskusji na tematy pedagogiczne, argumentowania i uzasadniania swojego zdania z wykorzystaniem wiedzy naukowej na temat sytuacji edukacyjnej i społecznej osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym z niepełnosprawnością;
Kryteria oceniania
Zaliczenie pisemne na ostatnim wykładzie.
Zaliczenie bez oceny. Próg zaliczenia - 60% prawidłowych odpowiedzi.
Literatura
1. Literatura podstawowa (wybrane rozdziały do poszczególnych tematów):
Cierpiałkowska L. (2016). Psychopatologia. Seria: Wykłady z psychologii. Tom 15. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Gmitrowicz A., Janas-Kozik M. (red.) (2018). Zaburzenia psychiczne dzieci i młodzieży. Warszawa: Medical Tribune Polska.
Jerzak M. (red.) (2016). Zaburzenia psychiczne i rozwojowe u dzieci a szkolna rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kendall P.C. (2018). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Techniki terapeutyczne dla profesjonalistów i rodziców. Sopot:
Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kołakowski A., Skowrońska M., Wolańczyk T. (2013). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.
Marcelii D. Cohen D. (2013). Psychopatologia wieku dziecięcego. Warszawa: Elsevier Urban & Partner.
Seligman M (red.) (2017). Psychopatologia. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
2. Literatura uzupełniająca:
Barkley R.A. (2015). Zbuntowane dzieci. Ocena terapeutyczna oraz program pracy z rodzicami. Podręcznik kliniczny. Kraków:
Wydawnictwo UJ.
Bloomquist M. (2011). Trening umiejętności dla dzieci z zachowaniami problemowymi. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Bogdanowicz K.M. (2011). Dysleksja a nauczanie języków obcych. Przewodnik dla nauczycieli i rodziców uczniów z dysleksją. Wyd.
Harmonia.
Borkowska A. R., Domańska Ł. (2016). Neuropsychologia kliniczna dziecka. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
Bryńska A. (2007). Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Carbonell D. 2017). W pułapce niepokoju. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Cohen L. (2015). Nie strach się bać. Warszawa: Wydawnictwo Mamania.
Cytowska B., Stawarski A., Winczura B. (2013). Dziecko chore, niepełnosprawne i z utrudnieniami w rozwoju. Wydawnictwo Impuls.
Foa B.E., Chrestman R.K., Gilboa-Schechtman E. (2014). Odzyskaj życie po traumie. Przedłużona ekspozycja w terapii PTSD
nastolatków. Poradnik pacjenta. Gdańsk: GWP.
Foa B.E., Chrestman R.K., Gilboa-Schechtman E. (2014). Przedłużona ekspozycja w terapii PTSD nastolatków. Emocjonalne
przetwarzanie traumatycznych doświadczeń. Podręcznik terapeuty. Gdańsk: GWP.
Godwin Emmons P., McKendry Anderson L. (2007). Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej. Warszawa: Wydawnictwo LIBER.
Greenberger D., Padesky Ch. A. (2004). Umysł ponad nastrojem. Podręcznik terapeuty. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Greenberger D., Padesky Ch. A. (2004). Umysł ponad nastrojem. Zmień nastrój poprzez zmianę sposobu myślenia. Kraków:
Wydawnictwo UJ.
Greene R.W., Ablon J.S. (2008). Terapia dzieci impulsywnych. Model rozwiązywania problemów przez współdziałanie. Kraków:
Wydawnictwo UJ.
Hayes L., Bailey A., Ciarrochi J. (2019). W pułapce myśli dla nastolatków. Sopot: Wydawnictwo GWP.
Huebner D. (2018). Co robisz, gdy się martwisz? Olsztyn: Wydawnictwo Levyz.
Huebner D. (2018). Co robisz, gdy się złościsz? Techniki zarządzania złością. Olsztyn: Wydawnictwo Levyz.
Józefik B. (2013). Kultura, ciało, (nie)jedzenie. Terapia. Perspektywa narracyjno-konstrukcjonistyczna w zaburzeniach odżywiania.
Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kaleta K., Mróz J. (red.) (2010). Psychologiczne aspekty trudności w wychowaniu dzieci z zaburzeniami rozwoju i zachowania. Kielce:
Wyd. Pedagogiczne ZNP.
Kazdin. A., Wiesz J.R. (2016). Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach. Kraków: UJ.
Kendall P.C. (2010). Terapia dzieci i młodzieży. Procedury poznawczo-behawioralne. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Kendall P.C., Choudhury M., Hudson J., Webb A. (2013). Terapia poznawczo-behawioralna zaburzeń lękowych u młodzieży. Program
"Lęk" - zeszyt ćwiczeń. Gdańsk: GWP.
Kendall P.C., Choudhury M., Hudson J., Webb A. (2013). Terapia poznawczo-behawioralna zaburzeń lękowych u młodzieży. Program
"Lęk" - podręcznik terapeuty. Gdańsk: GWP.
Klasyfikacja Diagnostyczna DC: 0-3 R. Klasyfikacja diagnostyczna zaburzeń psychicznych i rozwojowych w okresie niemowlęctwa i
wczesnego dzieciństwa. Of. Wyd. Fundament.
Klasyfikacja diagnostyczna DC: 0-3 R. Opisy kliniczne dzieci oraz ich rodzin. (2013). Of. Wyd. Fundament.
Kołakowski A. (2014). ADHD w szkole. Jak pracować z dzieckiem z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej. Gdańsk: GWP.
Kołakowski A. (red.) (2014). Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP.
Kołakowski A., Pisula A. (2011). Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
Kołakowski A., Siwek K., Ambroziak K. (2018). Depresja nastolatków. Jak ją rozpoznać, zrozumień i pokonać. Sopot: Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
Kołakowski A., Siwek K., Ambroziak K. (2018). Nastolatek a depresja. Praktyczny poradnik dla rodziców i młodzieży. Sopot: Gdańskie
USOSweb: Szczegóły przedmiotu: 2300-MBiPPP-PsR-L1, w cyklu:
Strona 3 z 4 10.12.2020 20:25
Wydawnictwo Psychologiczne.
Kołakowski A., Skowrońska M., Wolańczyk T. (2013). Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.
Krasowicz Kupis G. (2012). SLI i inne zaburzenia językowe. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej. Gdańsk: GWP.
Krasowicz-Kupis G. (2016). Psychologia dysleksji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Laurence L. (2006). SLI – Specyficzne zaburzenia rozwoju językowego. O dzieciach, które nie potrafią mówić – dla logopedów,
psychologów i rodziców. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
Leahy R. (2019). Lekarstwo na zmartwienia. Jak w siedmiu krokach osiągnąć wewnętrzną harmonię. Otwock: Wydawnictwo Fraszka
Edukacyjna.
Louise H. (2019). W pułapce myśli dla nastolatków. Jak skutecznie poradzić sobie z depresją, stresem i lękiem. Sopot: Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
Namysłowska I. (2015). Psychiatria dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Olechowska A. (2016). Specjalne potrzeby edukacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Oswoić tiki. Praktyczny poradnik o zespole Tourette`a. Praca zbiorowa. Polskie Stowarzyszenie Syndrom Tourette`a. Warszawa 2016.
Pisula E. (2015). Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej. Gdańsk: Wydawnictwo GWP.
Radoszewska J. (2011). Ucieleśnienie. Psychiczne uwarunkowania otyłości u dzieci i osób w wieku dorastania. Wydawnictwo Naukowe
Scholar.
Rapee R.M i wsp. (2017). Lęk u dzieci. Poradnik z ćwiczeniami. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Schab. R.M (2017). Lęk i zamartwianie się u nastolatków. Poradnik z ćwiczeniami. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Schier K. (2009). Zapisane w ciele: związek ciało-psychika u dzieci i rodziców. Wydawnictwo EMU.
Taylor Ch. (2016). Zaburzenia przywiązania u dzieci i młodzieży. Poradnik dla terapeutów, opiekunów i pedagogów. Gdańsk:
Wydawnictwo GWP.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: