Moduł Wprowadzenie do pedagogiki 2300-J-MWP

obowiązkowe

Głównym celem modułu jest przybliżenie studentom pedagogiki jako dyscypliny naukowej oraz wyposażenie ich w wiedzę o jej historii, strukturze, węzłowych stanowiskach i podstawowych pojęciach. Moduł obejmuje cztery kręgi zagadnień: (1) podstawowe systemy twierdzeń i pojęć pedagogicznych, (2) historia wychowania i myśli pedagogicznej, (3) szkolna edukacja wraz z jej uwarunkowaniami, (4) środowiskowe uwarunkowania procesów wychowawczo-opiekuńczych. Obok treści dotyczących teoretycznej warstwy pedagogiki moduł obejmuje zagadnienia należące do warsztatu dydaktycznej i wychowawczej pracy nauczyciela w szkole oraz w społecznym środowisku ucznia.

WIEDZA:
- student ma wiedzę o przedmiocie pedagogiki i o jej strukturze,
- zna podstawowe pojęcia pedagogiczne,
- zna główne stanowiska pedagogiczne i ich przesłanki,
- dysponuje wiedzą na temat głównych dylematów współczesnej pedagogiki,
- zna terminologię pedagogiczną - jej historyczne źródła i przemiany,
- ma wiedzę na temat historycznych uwarunkowań węzłowych dla pedagogiki stanowisk,
- ma wiedzę na temat relacji pomiędzy procesami historycznymi a przemianami edukacji i poglądów na wychowanie,
- zna historyczne źródła wiedzy o wychowaniu i edukacji,
- zna przedmiot dydaktyki i jej zadania,
- zna pojęcia dydaktyczne,
- dysponuje wiedzą na temat węzłowych stanowisk dydaktycznych wraz z ich przesłankami i konsekwencjami,
- zna elementy instrumentarium projektowania dydaktycznego oraz prowadzenia zajęć lekcyjnych i ich oceny,
- zna przedmiot pedagogiki społecznej, jej zadania i podstawowe pojęcia,
- ma wiedzę na temat struktury społecznego środowiska rozwoju i edukacji wychowanka oraz zachodzących w tym środowisku procesów,
- zna najważniejsze problemy społeczno-wychowawcze we współczesnym świecie i związane z nimi dylematy,
- ma wiedzę na temat uwarunkowań i metod organizowania społecznego środowiska ucznia.

UMIEJĘTNOŚCI:
- potrafi konfrontować ze sobą główne stanowiska pedagogiczne,
-posiada umiejętność wskazania przesłanek głównych stanowisk pedagogicznych,
- umie, sięgając do historycznych uwarunkowań, wyjaśniać poglądy klasyków pedagogiki,
- potrafi konfrontować ze sobą węzłowe stanowiska dydaktyczne wraz z ich przesłankami,
- posiada umiejętność przekształcania ogólnych celów dydaktycznych w weryfikowalne cele operacyjne,
- potrafi konstruować i oceniać projekty edukacyjne, obserwować i oceniać zajęcia lekcyjne,
- umie określić zależności pomiędzy elementami środowiska społecznego ucznia,
- umie wskazać środowiskowe uwarunkowania zagrożeń dzieci i młodzieży,
- ma umiejętność konstruowania planów oddziaływań na środowiska wychowawcze.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
- przejawia gotowość aktywnego uczestniczenia w dyskusjach dotyczących wychowania i edukacji,
- przejawia gotowość rozwijania własnych zainteresowań problematyką pedagogiczną,
- umie aktywnie uczestniczyć w tworzeniu projektów edukacyjnych,
- przejawia gotowość aktywnego uczestniczenia w tworzeniu środowiskowych projektów społeczno-wychowawczych.

Obowiązuje egzamin modułowy.
Warunkiem dopuszczenia do egzaminu modułowego jest:
1. Uzyskanie zaliczenia z każdego z trzech wykładów obowiązkowych
2. Zaliczenie wymaganej liczby konwersatoriów i lektoriów.

Egzamin ustny z wiedzy zdobytej na wykładach oraz lektur (lista poniżej):

LISTA LEKTUR (do egzaminu):
1. Sztuka nauczania T1, Czynności nauczyciela. K. Kruszewski (red.) PWN, Warszawa, dowolne wydanie; ROZDZIAŁ 1 (CELE KSZTAŁCENIA) ORAZ 7 (GRY DYDAKTYCZNE);
2. Sztuka nauczania T2, Szkoła. K. Konarzewski (red.) PWN, Warszawa, dowolne wydanie; ROZDZIAŁ 5 (NAUCZYCIEL);
3. S. Hessen, Podstawy pedagogiki, Wydawnictwo „Żak”, Warszawa 1997; ROZDZIAŁ II (KARNOŚĆ, WOLNOŚĆ, OSOBOWOŚĆ. CEL WYCHOWANIA MORALNEGO);
4. A. Folkierska, „Wartości” a dobro i zło, „Kwartalnik Pedagogiczny” 1999 nr 1 (171), s. 3-17 (CAŁY ARTYKUŁ);
5. M. Cichosz, Pedagogika społeczna. Zarys problematyki, Impuls, Kraków 2014; ROZDZIAŁ ŚRODOWISKO- ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE;
6. A. Olubiński, W STRONĘ PEDAGOGIKI OPORU - BUNTU I NIEPOSŁUSZEŃSTWA [w:] J. Modrzewski (red.), Pedagogika społeczna w służbie człowiekowi, UAM, Poznań 2022;
7. T. Bieńkowski, Jan Amos Komeński o nauczaniu i wychowaniu, Pułtusk 2000

8. J. Le Goff, Inteligencja w wiekach średnich (dowolne wydanie)

1. M. Cichosz, Pedagogika społeczna. Zarys problematyki, Kraków 2014; s. 50-71.
2. H. Radlińska, Pomoc, ratownictwo, opieka, w: W. Theiss, Radlińska, W-wa 1997 [s. 272-279].
3. M. Konopczyński, W. Theiss, M. Winiarski, Pedagogika społeczna. Przestrzenie życia i edukacji, Warszawa 2010 [M. Winiarski, Pomoc i wsparcie społeczne jako kategorie pedagogiki społecznej, s. 357- 370].
4. T. Pilch, Środowisko lokalne, w: Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, Warszawa 2005-.
5. K. Kamińska, Artefakty i symbole w przestrzeni miejskiej jako problem badawczy, zadanie edukacyjne i pretekst do animacji kultury, „Studia Pedagogiczne”, LXIX, 2016.
6. T. Szlendak, Socjologia rodziny, r. 5: Rodzina współczesna, Warszawa 2012 (s. 361-407).
7. M. Wiatr, Konteksty refleksyjności współczesnych rodziców, "Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja", 2015, nr 3(71) (dostępne online).
8. K. Tubylewicz (red.), Szwecja czyta, Polska czyta, Warszawa 2015 (np. 53-65; 143-179).
9. H. Radlińska, Książka wśród ludzi , Warszawa 1934, r. 5 (125-156), http://bbc.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=34
10. R. Szarfenberg, Marginalizacja i wykluczenie – panorama językowo-teoretyczna: http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/miws_panorama.pdf
11. K. Jasikowska, Po co nam edukacja globalna? W: M. Kuleta-Hulboj, M. Gontarska, Edukacja globalna. Polskie konteksty i inspiracje, Wrocław 2015.
12. U. Markowska-Manista, E. Dąbrowa, Uczeń jako ”Inny” w polskiej przestrzeni edukacyjnej- krytyczne spojrzenie na szkołę w kontekście zróżnicowania kulturowego, „Edukacja Międzykulturowa” 2016, nr 5, s. 34-51.
13. J. Dewey, Jak myślimy?, rozdz. Czym jest myśl? [wydanie dowolne].
14. J. Dewey, Demokracja i wychowanie, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972, rozdz. XXIV:, Co to jest filozofia wychowania?, s. 448 - 456;
15. E. Durkheim E., O wychowaniu, O kulturze pedagogicznej, [w]: Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej, (red.: S. Wołoszyn, Kielce 1998, tom III, ks.1. , s.647 -660);
16. E. Durkheim: Metody zasady socjologicznej, Warszawa 2000, rozdział: Co to jest fakt społeczny?, s. 27- 41;
17. S. Hessen, O sprzecznościach i jedności wychowania, Warszawa 1998, rozdz. VII O pojęciu i celu wychowania moralnego, s.156-178;
18. K. Jaspers, Filozofia egzystencji, Warszawa 1990, rozdz. Człowiek, s. 25-46;
19. A. Maslow: Motywacja a osobowość, Warszawa 1990, rozdział: Normalność, zdrowie, wartości, s.351 - 369;
20. E. Mounier: Co to jest personalizm ? Perspektywa - metoda - zobowiązanie. Osoba - osobowość - jednostka, [w]: Źródła do..., wyd. cyt. tom III, ks. 2, s.123 - 132;
21. Z. Freud: Poza zasadą przyjemności, [w:] Źródła do…, wyd. cyt. tom III, s. 560-582;
22. A. S. Neill, Nowa Summerhill, Poznań 2000, rozdz.: Idea Summerhill, Zabawa i samoregulacja, Seks i koedukacja, s. 30 - 40, 64 - 75, 136 -145;
23. C. Rogers, B. Stevens: Uczyć się jak być wolnym [w]: Źródła do..., wyd. cyt., tom III, s. 427 - 431;
24. Russell B., Wolność i autorytet w wychowaniu oraz Wychowanie a
ustrój społeczny, [w]: Źródła do..., wyd. cyt., tom III, ks.1, s.509-519, 519-526;
25. H. von Schoenebeck: Rozstanie z pedagogiką, [w]: Źródła do...,wyd. cyt, tom III, ks.2 s.460 - 464;
26. J. Watson : Behawioryzm. Psychologia jak ją widzi behawiorysta, Warszawa 1993; rozdz. I: Co to jest behawioryzm? rozdz. XII Osobowość, s.39 -52, 365 - 408;

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 2300-J-MWP w USOSweb