Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 2 (SPE dziecka z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą) 2300-J-MDPS-DSP-K2
W ramach zajęć SPE dziecka z niepełnosprawnością intelektualną zostaną omówione zagadnienia dotyczące definicji, klasyfikacji i etiologii niepełnosprawności intelektualnej. Problematyka teoretyczna zostaną odniesiona do specyfiki nauczania i wychowania uczniów z poszczególnymi trudnościami (obniżona sprawność intelektualna, stopnień lekki, umiarkowany i znaczny). Program zajęć obejmuje ponadto kwestie działań dydaktyczno-wychowawczych, które zapewniają efektywność edukacji oraz wspomaganie i wspieranie tej grupy dzieci.
W ramach zajęć SPE dziecka z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą zostaną podjęte zagadnienia dotyczące rodzaju, przyczyn i klasyfikacji oraz psychospołecznych konsekwencji niepełnosprawności ruchowej i choroby przewlekłej. Poruszana problematyka obejmować będzie analizy specyfiki wrodzonej i nabytej utraty sprawności, podstawowych objawów wybranych chorób somatycznych, kształtowania i zmiany obrazu siebie, radzenia sobie ze stresem oraz etapy przystosowania osoby z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą. Zagadnienia teoretyczne zostaną odniesione do istoty nauczania oraz wspomagania rozwoju dzieci i młodzieży.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
NI
W zakresie wiedzy student zna i rozumie:
- kluczowe pojęcia dotyczące zjawiska niepełnosprawności intelektualnej, wymienia przyczyny, stopnie, klasyfikacje ICF, ICD, DSM i podaje charakterystykę funkcjonowania osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz narzędzia oceny funkcjonalnej dzieci.
- istotne prawidłowości dotyczące mechanizmów i uwarunkowań procesu edukacji, wpierania i pomocy udzielanej dzieciom z niepełnosprawnością intelektualną;
- cele, zasady i formy współpracy przedszkola lub szkoły z rodzicami lub opiekunami;
- znaczenie indywidualnego podejścia do edukacji i wspierania ucznia z obniżoną sprawnością intelektualną, z niepełnosprawnością intelektualną oraz jego integracji i nawiązywania więzi w grupie rówieśniczej.
W zakresie umiejętności student potrafi:
- wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu niepełnosprawności intelektualnej (stopnie, charakterystyka funkcjonowania, uwarunkowania, konsekwencje, klasyfikacje i narzędzia diagnostyczne, w tym ICF, ICD i DSM) do rozpoznania potrzeb dziecka, interpretowania sytuacji pedagogicznych oraz wspomagania dziecka lub ucznia i jego rodziców lub opiekunów w procesie wychowania i kształcenia;
- stosować indywidualne podejście w nauczaniu, identyfikować i zaspakajać specjalne potrzeby rozwojowe i edukacyjne dziecka oraz wspierać dziecko z niepełnosprawnością intelektualną;
- proponować odpowiednie rozwiązania konkretnych problemów edukacyjnych i wychowawczych w pracy z dzieckiem z obniżoną sprawnością intelektualną, jak też z niepełnosprawnością intelektualną.
- współpracować z rodziną i otoczeniem społecznym przedszkola lub szkoły w procesie planowania wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi;
W zakresie kompetencji społecznych student jest gotów do:
- przestrzegania zasad etycznego postępowania w procesie wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi lub edukacyjnymi;
- planowania działań edukacyjnych wobec uczniów z niepełnosprawnością intelektualną oraz określania priorytetów umożliwiających realizację określonego przez siebie lub innych zadania;
- identyfikowania i rozstrzygania dylematów związanych z wspieraniem edukacji dzieci z dzieckiem obniżoną sprawnością intelektualną, jak też z niepełnosprawnością intelektualną.
- przyjęcia współodpowiedzialności za sposób planowania i realizacji oraz rezultaty procesu wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi lub edukacyjnymi.
NR
W zakresie wiedzy student zna i rozumie:
- kluczowe pojęcia dotyczące zjawiska niepełnosprawności ruchowej i choroby przewlekłej, oraz wymienia teorie, klasyfikacje, w tym ICF, ICD, DSM, etapy przystosowania do niepełnosprawności/choroby przewlekłej.
- istotne prawidłowości dotyczące mechanizmów i uwarunkowań procesu edukacji, rehabilitacji, wpierania, pomocy udzielanej dzieciom z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą oraz narzędzia oceny funkcjonalnej dzieci w wieku przedszkolnym i uczniów w młodszym wieku szkolnym;
- znaczenie indywidualnego podejścia do edukacji i wspierania ucznia z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą oraz jego integracji i nawiązywania więzi w grupie rówieśniczej.
W zakresie umiejętności student potrafi:
- wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu niepełnosprawności ruchowej i choroby przewlekłej (objawy, skutki, uwarunkowania, konsekwencje) do oceny funkcjonalnej sytuacji ucznia, interpretowania różnych sytuacji pedagogicznych oraz planowania oddziaływań edukacyjnych;
- stosować indywidualne podejście w nauczaniu oraz wspierać dziecko z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą na konkretnym etapie przystosowania do niepełnosprawności i w radzeniu sobie ze stresem powodowanym chorobą.
- ocenić skuteczność procesu wykrywania, identyfikowania i zaspakajania specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dziecka w wieku przedszkolnym i ucznia w młodszym wieku szkolnym;
W zakresie kompetencji społecznych student jest gotów do:
- przestrzegania zasad etycznego postępowania w procesie wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi lub edukacyjnymi;
- planowania działań edukacyjnych wobec uczniów z niepełnosprawnością ruchową i chorobą przewlekłą oraz określania priorytetów umożliwiających realizację określonego przez siebie lub innych zadania;
- identyfikowania i rozstrzygania dylematów związanych z pomaganiem i wspieraniem dzieci z niepełnosprawnością ruchową oraz z chorobą przewlekłą.
- przyjęcia współodpowiedzialności za sposób planowania i realizacji oraz rezultaty procesu wychowania i kształcenia dzieci lub uczniów ze specjalnymi potrzebami rozwojowymi lub edukacyjnymi.
Kryteria oceniania
Obecność i aktywny udział na zajęciach, znajomość lektur, kolokwium.
Studentka/Student może opuścić maksymalnie dwa zajęcia.
Praktyki zawodowe
Brak
Literatura
NI
1. Antoszkiewicz, Tworzenie warunków edukacyjnych dla ucznia z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim;
2. Chrzanowska, Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności;
3. Gorajewska (red.), Poznajemy ludzi z niepełnosprawnością;
4. Janiszewska –Nieścioruk (red.) Człowiek z niepełnosprawnością intelektualną, T. 1 i 2;
5. Jankowska, Frankowska, Inteligencja Borderline – rozwój poglądów na temat inteligencji niższej niż przeciętna. W: Kosakowski, Krause, Wójcik (red.) Relacje i doświadczenia społeczne osób z niepełnosprawnością;
6. Olechowska, Specjalne potrzeby edukacyjne;
7. Piotrowicz, Wapiennik, Niepełnosprawność intelektualna – definicje, etiologia, klasyfikacje i Charakterystyka osób z niepełnosprawnością umysłową, W: Piekut-Brodzka, Kuczyńska-Kwapisz, Pedagogika specjalna dla pracowników socjalnych.
NR
1. Chrzanowska, Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności;
2. Gorajewska (red.), Poznajemy ludzi z niepełnosprawnością;
3. Loska, Leczenie, wychowanie i kształcenie dzieci przewlekle chorych oraz z uszkodzonym narządem ruchu, W: Piekut-Brodzka, Kuczyńska-Kwapisz, Pedagogika specjalna dla pracowników socjalnych;
4. Maciarz, Dziecko przewlekle chore. Opieka i wsparcie;
5. Olechowska, Specjalne potrzeby edukacyjne;
6. Psychospołeczne aspekty przewlekłych chorób somatycznych u dzieci i młodzieży, W: Pilecka, Psychologia zdrowia dzieci i młodzieży;
7. Szychowiak, Wychowanie dzieci niepełnosprawnych ruchowo, W: Obuchowska, Dziecko niepełnosprawne w rodzinie;
8. Ziątek, Jaszczuk, Dziecko niepełnosprawne ruchowo na drodze do niezależności.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: