Elementy muzykoterapii w pracy pedagoga 2300-EMU-OG

I. Muzyka - sztuka wielowymiarowa. Rola i funkcje muzyki w poszczególnych fazach życia i różnych obszarach funkcjonowania człowieka - w tym - specyfika oddziaływania jej struktur: akustycznej, semantycznej i estetycznej. Różnice między estetycznym a terapeutycznym ujmowaniem muzyki: kiedy słuchanie muzyki jest przeżyciem estetycznym a kiedy - i w jakim zakresie - narzędziem samopoznania i terapii.
II. Formy, metody i techniki muzykoterapii w medycynie i w edukacji.
III. Wybrane techniki muzykoterapii aktywnej i percepcyjnej jako środki ułatwiające kontakty interpersonalne w różnych sytuacjach życiowych- w tym- w sytuacjach dydaktycznych i terapii pedagogicznej.
1.Muzyka - metafora emocji, izomorfizm emocji muzyki i emocji człowieka. Rozpoznanie, nazwanie i komunikowanie emocji powstałych pod wpływem słuchania specjalnie dobranej muzyki jak również uczestniczenia w zadaniach choreoterapii psychologicznej, orientacja w osobistych strategiach zachowań w sytuacjach trudnych - praca nad samoświadomością i samokontrolą emocjonalną.
2. Techniki muzykoterapii odreagowująco -wyobrażeniowe oraz aktywizujące emocjonalnie: improwizacje ruchowe, ruchowo-brzmieniowe (gestodźwięki), instrumentalne (na instrumentach Orffa) odzwierciedlające m.in. różne wrażenia, nastroje, emocje, treści literackie i treści sztuki wizualnej (specjalnie dobranych reprodukcji malarstwa, fotografii rzeźby i architektury).
3.Poczucie ciała: świadomość oddechu, odkrywanie możliwości ruchowo-brzmieniowych ciała, wyczuwanie stanu napięcia i odprężenia mięśni, odczytywanie napięć i odprężeń ciała jako informacji o przeżywanych emocjach, ćwiczenia izometryczne w relaksacji. Mobilna rekreacja muzyczna - technika aktywnego relaksu wg dr Macieja Kieryła. Różne techniki relaksacji z odpowiednio dobraną muzyką jako sposoby poprawy nastroju, zdrowia i funkcjonowania człowieka.
4.Zabawy ruchowo-muzyczne i tańce w muzykoterapii, jako specyficzne sposoby przeżywania czasu i przestrzeni, nawiązywania i podtrzymywania kontaktów interpersonalnych oraz powstawania i odczuwania więzi z grupą.
5. Hierarchia potrzeb ( wg Maslowa) a możliwości ich zaspokajania na zajęciach muzykoterapii.
IV. Muzykoterapia dziecięca.
1.Rodzaje aktywności muzycznych i techniki pracy muzykoterapeutycznej
z dziećmi. Dobór ilustracji dźwiękowych, muzyki, ćwiczeń ruchowo-muzycznych, piosenek do potrzeb i możliwości emocjonalnych i percepcyjnych dzieci z niektórymi zaburzeniami rozwojowymi (dzieci z dysleksją, ADHD, ADD).
2. Słuchowe i wzrokowe sygnały porozumienia awerbalnego (gesty, umowne znaki, obrazki), cechy dźwięków i elementy muzyki jako specyficzne środki komunikacji interpersonalnej. Dialogi instrumentalne ( na łatwych instrumentach perkusyjnych) uczące poprawnej komunikacji interpersonalnej, uczenie strategii zachowań pożąda-nych społecznie.
3. Wchodzenie w bezpieczny kontakt interpersonalny za pośrednictwem rekwizytu, "zabawy w naśladowanie"(improwizacje ruchowe do muzyki) jako początek budowania empatycznych kontaktów wśród dzieci. Poczucie sprawstwa i odpowiedzialności kształcone w " zabawach w naśladowanie" i "w dyrygenta".
4.Interpretacja wypowiedzi dziecka na temat słuchanych, specjalnie dobranych utworów muzyki instrumentalnej. Słuchanie kierunkowane tematem podanym przez terapeutę, lub słuchanie i skojarzenia swobodne.
5.Rola i funkcje rekwizytów w terapii dzieci. Rekwizyt wykonany przez dziecko lub / i terapeutę jako współtwórca wypowiedzi bądź zachowania dziecka oraz czynnik uprzyjemniający terapię.
6.Repertuar muzyczny, kryteria jego doboru oraz sposoby wykorzystywania w terapii pedagogicznej i na zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych. Różnice między dydaktycznym a terapeutycznym stosowaniem materiału muzycznego.
7.Planowanie i struktura zajęć uwzględniających elementy muzykoterapii. Przykład sposobu konstruowania kontraktu zajęć w dialogu z dziećmi, określającego wyraziste, społecznie akceptowalne granice zachowań.