Edukacja globalna dla zrównoważonego rozwoju 2300-EGdZR(KZ)-OG

Kurs jest wprowadzeniem do zagadnień podejmowanych przez edukację globalną (zwaną też globalną edukacją obywatelską) oraz edukację dla zrównoważonego rozwoju, z naciskiem na ich odmianę krytyczną.

Kluczową kwestią zajęć jest perspektywa globalna (global mindedness), rozwijanie jej i uwzględnianie w swoich relacjach z sobą, z innymi, ze środowiskiem. Chodzi o dostrzeganie i rozumienie współzależności (między różnymi systemami, obszarami życia, między różnymi regionami etc.), o rozwijanie umiejętności tzw. wieloperspektywiczności (multiple perspectives), radzenia sobie z niepewnością i złożonymi problemami globalnymi oraz ich konsekwencjami. Plus rozwijanie postawy empatii, nie tylko wobec drugiego człowieka, ale i świata przyrody pozaludzkiej. Kurs będzie koncentrował się na globalnej perspektywie sprawiedliwości społecznej i środowiskowej oraz takich podejściach edukacyjnych, które stawiają czoła globalnym wyzwaniom.

Ważna jest przy tym perspektywa krytyczna, zadawanie pytań o sensowność, celowość rozwoju, kto, dla kogo, w czyim imieniu - czyli włączanie podejścia krytycznego i postkolonialnego. W tym sensie nie jest to po prostu edukacja o zrównoważonym rozwoju czy o współpracy rozwojowej - ma stawiać pytania o nasze miejsce i rolę w świecie, o to, jak być obywatelką/obywatelem we współczesnym świecie i jak działać na rzecz globalnej sprawiedliwości (por. dokument Komisji Europejskiej „Learning for the Green Transition and Sustainable Development”).

Zajęcia prowadzone będą metodami warsztatowymi, aktywizującymi, opierającymi się na doświadczaniu, przeżyciu i późniejszej refleksji. Będziemy wykorzystywać następujące metody lub ich elementy: praca w parach, w grupach, dyskusje, Through Other Eyes, Open Spaces for Dialogue and Inquiry, dociekania filozoficzne (Philosophy for Children), „odwrócona klasa”, „klasa-układanka”, mapy myśli lub pojęć, kolaże, analiza tekstów piosenek. Planuję również spotkania z osobami z organizacji pozarządowych.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Zajęcia przeznaczone dla studentek i studentów kierunków ZIP2.0

Koordynatorzy przedmiotu

Magdalena Kuleta-Hulboj

Efekty kształcenia

Kompetencje wiodące: wspierające zieloną transformację, częściowo też społeczne

Po zakończeniu kursu studentki i studenci:

W zakresie wiedzy:
- rozpoznają i omawiają wybrane globalne wyzwania współczesności;
- wyjaśniają ich złożone źródła i konsekwencje, z uwzględnieniem perspektywy globalnej;
- dysponują podstawową wiedzą na temat edukacji globalnej i dla zrównoważonego rozwoju, ich różnorodnych modeli i założeń teoretycznych, wzajemnych powiązań, oraz związków z pomocą rozwojową, humanitarną i awareness raising;

W zakresie umiejętności:
- dostrzegają różne perspektywy i punkty widzenia oraz uwzględniają je w kwestionowaniu dominujących światopoglądów i rozwiązań;
- krytycznie analizują różne podejścia lub inicjatywy w zakresie edukacji globalnej i dla zrównoważonego rozwoju;
- formułują własne opinie (ustnie i pisemnie);

W zakresie kompetencji społecznych:
- rozumieją potrzebę podejmowania działań społeczno-edukacyjnych w tym obszarze, będących edukacyjną odpowiedzią na dylematy życia w globalnej, współzależnej rzeczywistości;
- podejmują dyskusję w ważnych kwestiach społecznych i środowiskowych, krytycznie oceniają i analizują różne stanowiska, w tym własne;
- pracują indywidualnie i w grupie nad konkretnym zadaniem, by osiągnąć cel.

Kryteria oceniania

Na zaliczenie przedmiotu składają się:
1. aktywna obecność podczas zajęć (dopuszczalne są 2 nieobecności) - oznacza to udział w pracach indywidualnych i grupowych, dyskusjach i innych aktywnościach podczas zajęć (25%);
2. projekt grupowy: analiza wybranej inicjatywy z zakresu edukacji globalnej i dla zrównoważonego rozwoju lub zaprojektowanie własnej (50%);
3. pre-test i post-test (25%).
Ostateczna ocena stanowi średnią ważoną ocen poszczególnych elementów.
Kryteria oceniania:
Ad. 1. klarowność i adekwatność wypowiedzi, argumentacja, uwzględnienie alternatywnych perspektyw, wartość merytoryczna aktywności,
Ad. 2. spójność z celami EG i ESD, jakość/poziom analizy i odniesień do teorii, współpraca w zespole, innowacyjność.

Praktyki zawodowe

Brak.

Literatura

Przykładowa literatura (szczegółowa lista do ustalenia na początku semestru):
Z. Bauman, Globalizacja, Warszawa 2000.
Jak mówić o większości świata? Kodeks obrazów i wiadomości na temat Globalnego Południa, W-wa 2016.
K. Jasikowska, Zmieniając świat! Edukacja globalna między zyskiem a zbawieniem, Kraków: Impuls 2018.
E. Kielak, Rybi-Trojanek, M., & Bartosik, Ł. Edukacja globalna w procesie edukacyjnym. Grupa Zagranica 2020.
M. Kuleta-Hulboj, M. Gontarska [red.], Edukacja globalna. Polskie konteksty i inspiracje, Wrocław 2015.
Różnorodne – polskie i zagraniczne – materiały edukacyjne z zakresu edukacji globalnej i dla zrównoważonego rozwoju np. ze strony internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji, realizowane w ramach Tygodnia Edukacji Globalnej, przygotowane przez organizacje pozarządowe (np. Polską Akcję Humanitarną, Instytut Globalnej Odpowiedzialności, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Polską Zieloną Sieć) itp.

Literatura uzupełniająca, dla chętnych:
V. Andreotti, Actionable postcolonial theory in education, London 2011.
D. Bourn, M. Tarozzi (eds.), Pedagogy of Hope for Global Social Justice. London: Bloomsbury 2024.
I. Davies, E. Sant, L. Shultz, K. Pashby, Global Citizenship Education: A Critical Introduction to Key Concepts and Debates. London: Bloomsbury 2018.
Ch. McEwan, Postcolonialism, Decoloniality and Development. London: Routledge 2018.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2300-EGdZR(KZ)-OG w USOSweb